moskova duruşmaları

• lenin in tarih sahnesinden çekilmesinden sonra demir adam stalin in parti idaresini ele geçirmek ve kendisine rakip gördüğü önemli isimleri tasfiye etmesi sürecini anlatan sürecin genel ismidir. kızıl ordunun yüksek subayları ( mareşal mihail tuhaçevski gibi) ve devrimin öncü isimleri nkvd tarafından yakalanarak uzun süre işkence yapılmış ve mahkemede bir tiyatro olmaktan öteye gidememiştir. konuyla ilgili güzel bir söyleşi için:
  http://www.wsws.org/tr/2005/mar2005/nath-m31.shtml
• 1936 moskova duruşmaları üzerine kızıl kitap, troçki'nin oğlu lev sedov'un stalin'in ajanları tarafından öldürülmeden önce kaleme aldığı kitabı. bu konu üzerinde yazılan nadir kitaplardandır.
• bukharin'in de kurbanı olduğu tiyatro duruşmalar. kendisi suçlu bulunup kurşuna dizilmiştir.
• birinci moskova yargılaması: “on altılar davası” diye de bilinen sözde “troçkist-zinovyevist merkez” davası 19-24 ağustos 1936’da görüldü ve yargılanan on altı sanığın hepsi idama mahkûm edildi. 78 saatlik temyiz süresi bile beklenmeden bir gün sonra topluca idam edildiler. bu yargılamanın sanıkları, zinovyev, kamenev, yevdokimov, bakayev, smirnov, mrachkovski, ter-vaganyan, goltzman, pikel, dreitzer, reingold, berman-yurin (nkvd ajanı), f. david (nkvd ajanı), olberg (nkvd ajanı) m. lurie, n. lurie. sanıklardan üçü nkvd tarafından sahte ifade vermek için görevlendirilmiş ajanlardı, fakat bu, onları kurşuna dizilmekten kurtaramadı.
  
  ikinci moskova yargılaması: sözde “anti-sovyet troçkist-troçkist merkez” davası, 23-30 ocak 1937’de görüldü. on yedi sanık yargılandı. önde gelen sanıklar, radek, pyatakov, sokolnikov, beloborod’du. 17 sanığın 13’ü idama mahkûm edilip acilen kurşuna dizildi. radek’in de aralarında bulunduğu 4 sanık uzun süreli toplama kampı cezası aldı ve gulaglar’da öldüler.
  
  üçüncü moskova yargılaması: yirmi birler davası diye de bilinen sözde “sağcılar ve troçkistler anti-sovyet bloku davası” mart 1938’de görüldü. önde gelen sanıklar, buharin, rıkov, krestinski, rakovski, yagoda, rosengolds, zelenski, ıkramov, levin (kremlin doktoru), pletnyov (kremlin doktoru), kazakov’du (kremlin doktoru). daha sonra gulaglarda ölen rakovski ve diğer iki sanık dışında hepsi ölüme mahkûm edilip kurşuna dizildi.
  
  her üç yargılamanın da savcısı vişinski, mahkeme başkanı ise ulrikh’di
• bu duruşmaların uydurma olması çok açık zaten. fakat mesela buharin ve bir kaç kişi, 1918'de devrim sırasında, lenin ve stalin'e komplo kurmak ve sscb yerine başka bir devlet kurmaya kalkışmakla suçlanırlar. ulan hıyarlar, böyle bir şey oldu diyelim, siz bunu 20 sene sonra mı farkettiniz.