nereden gelip nereye gidiyoruz

• doğrultup belimizi kalktığımızdan beri iki ayak üstüne,
  kolumuzu uzunlaştırdığımızdan beri bir lobut boyu
  ve taşı yonttuğumuzdan beri
  yıkan da, yaratan da biziz,
  yıkan da yaratan da biziz bu güzelim, bu yaşanası dünyada.
  
  arkamızda kalan yollarda ayak izlerimiz kanlı,
  arkamızda kalan yollarda ulu uyumları aklımızın, ellerimizin, yüreğimizin,
  toprakta, taşta, tunçta, tuvalde, çelikte ve pılastikte.
  
  kanlı ayak izlerimiz mi önümüzdeki yollarda duran?
  bir cehennem çıkmazında mı sona erecek önümüzdeki yollar?
  
  1
  
  çocukların avuçlarında günlerimiz sıra bekler,
  günlerimiz tohumlardır avuçlarında çocukların,
  çocukların avuçlarında yeşerecekler.
  
  çocuklar ölebilir yarın,
  hem de ne sıtmadan, ne kuşpalazından,
  düşerek de değil kuyulara filân;
  çocuklar ölebilir yarın,
  çocuklar sakallı askerler gibi ölebilir yarın,
  çocuklar ölebilir yarın atom bulutlarının ışığında
  arkalarında bir avuç kül bile değil,
  arkalarında gölgelerinden başka bir şey bırakmadan.
  negatif resimcikler boşluğun karanlığında.
  kırematoryum, kırematoryum, kırematoryum.
  bir deniz görüyorum
  ölü balıklarla örtülü bir deniz.
  negatif resimcikler boşluğun karanlığında,
  yaşanmamış günlerimiz
  çocukların avuçlarıyla birlikte yok olan.
  
  2
  
  bir şehir vardı.
  yeller eser yerinde.
  beş şehir vardı.
  yeller eser yerinde.
  yüz şehir vardı.
  yeller eser yerinde.
  yok olan şehirlere şiirler yazılmayacak,
  şair kalmayacak ki.
  
  pencerende bir sokak bulvarlı.
  odan sıcak.
  ak yastıkta üzüm karası saçlar.
  adamlar paltolu, ağaçlar karlı.
  penceren kalmayacak,
  ne bulvarlı sokak,
  ne ak yastıkta üzüm karası saçlar,
  ne paltolu adamlar, ne karlı ağaçlar.
  ölülere ağlanmayacak,
  ölülere ağlayacak gözler kalmayacak ki.
  eller kalmayacak.
  negatif resimcikler dalların altındaki
  yok olmuş olan dalların altındaki.
  yok olmuş olan dalların üstünden
  o bulutlardır geçen.
  güneye götürmeyin beni,
  ölmek istemiyorum...
  ölmek istemiyorum,
  kuzeye götürmeyin beni...
  batıya götürmeyin beni,
  ölmek istemiyorum...
  ölmek istemiyorum,
  doğuya götürmeyin beni...
  bırakmayın beni burda,
  götürün bir yerlere.
  ölmek istemiyorum,
  ölmek istemiyorum.
  o bulutlardır geçen
  yok olmuş olan dalların üstünden.
  
  3
  
  tahta, beton, teneke, toprak, saman damlarımızla iki milyardan artığız,
  kadın, erkek, çoluk çocuk.
  ekmek hepimize yetmiyor,
  kitap da yetmiyor,
  ama keder
  dilediğin kadar,
  yorgunluk da göz alabildiğine.
  hürriyet hepimize yetmiyor.
  hürriyet hepimize yetebilir
  ve sevda kederi,
  hastalık kederi,
  ayrılık kederi,
  kocalmak kederinden
  gayrısı aşmayabilir eşiğimizi.
  kitap hepimize yetebilir.
  ormanlarınki kadar uzun olabilir ömrümüz.
  yeter ki bırakmayalım, yaşanmamış günlerimiz yok olmasın çocukların
  avuçlarıyla birlikte,
  boşluğun karanlığına çıkmasın negatif resimcikler,
  yeter ki ekmek ve hürriyet yolunda dövüşebilmek için yaşayabilelim.
  
  çağırı
  
  tanrı ellerimizdir,
  tanrı yüreğimiz, aklımız,
  her yerde var olan tanrı,
  toprakta, taşta, tunçta, tuvalde, çelikte ve pılastikte
  ve bestecisi sayılarda ve satırlarda ulu uyumların.
  
  insanlar sizi çağırıyorum :
  kitaplar, ağaçlar ve balıklar için,
  buğday tanesi, pirinç tanesi ve güneşli sokaklar için,
  üzüm karası, saman sarısı saçlar ve çocuklar için.
  
  çocukların avuçlarında günlerimiz sıra bekler,
  günlerimiz tohumlardır avuçlarında çocukların,
  çocukların avuçlarında yeşerecekler.
  
  22.11.1962
• (bkz: nazim hikmet ran)
  
  en güzel $iirlerinden özellikle $u anda dünyanın bulunduğu durumu en güzel ifade eden $iir. fazıl say - sertab erener - genco erkal ve orkestranın meydana cıkardığı versiyonu ise tam bir $aheser...
• insanlığın nerden gelip nereye gittiğini sorgulayan bir nazım hikmet ran şiiri. her insanın hayatının çeşitli dönemlerinde belirli periyotlarla kendine sorması gereken soru. böylece hayatımızda önümüze koymuş olduğumuz hedeflerin neresinde olduğumuzu ve kat ettiğimiz yolu göstermesi bakımından bu soru bir pusula vazifesi görür.
• -nereden gelip nereye gidiyoruz?
  +kraft'tan gelip mangal keyfi'ne gidiyoruz hayvan gibi acıktık.
• (bkz: insanoğlunun ortak mirası)
• ''çocuklar ölebilir yarın,
  hem de ne sıtmadan, ne kuşpalazından,
  düşerek de değil kuyulara filân;
  çocuklar ölebilir yarın,
  çocuklar sakallı askerler gibi ölebilir yarın,
  çocuklar ölebilir yarın atom bulutlarının ışığında
  arkalarında bir avuç kül bile değil,
  arkalarında gölgelerinden başka bir şey bırakmadan.'
  
  genco erkal'ın yorumuyla dinlenince insanı başka bir etkileyen, nazım hikmet'in en sevdiğim şiirlerinden biri.
• bu dünyaya kendi isteğimle gelmedim ben.
  şaşkınlıktan başka şeyim artmadı yaşarken.
  kendi isteğimle de gidiyor değilim şimdi.
  niye geldik kaldık, niye gidiyoruz bilmeden.
  
  ömer hayyam
• (bkz: hürriyet hepimize yetebilir)
• hay'dan gelip hu'ya gidiyoruz.
• hiçlikten, hiçliğe. esrarengiz bir durum.