neriman nerimanov

• edebiyat alanindada önemli bir sahsiyettir...
• 17 mart 1921 yılında, mustafa kemal baku büyükelçisi memduh şevket bey (büyük edebiyatçı memduh şevket esendal) aracılığıyla nerimanov’dan borç para ister. nerimanov derhal bir milyon altın lira gönderir ve yazar: “paşam, kardaş kardaşa borç vermez, elinden tutar!"
  emperyalizme karşı türkiye’nin bağımsızlığı için nerimanov'un liderliğindeki azerbaycan’ın yardımları sakarya savaşındaki bir alay azeri askeri dışında, değişik tarihlerde doksan katar petrol, iki katar benzin, onbir katar gazyağı ile devam eder. 1922’de de dokuz bin ton gazyağı, 350 ton benzin gönderilmiştir. kurtuluş savaşında türkiye petrol sıkıntısı çekmemiştir
• bahadır ve sona adlı bir romanı vardır. bakü metrosu kırmızı hattaki istasyonlardan birine ismi verilmiştir. yine bakü'de adını taşıyan caddenin başındaki parkta denizi seyreyleyen büyük bir heykeli bulunuyor.
  
  hacı zeynel abidin tagizade'nin parasıyla okumuş, bolşevik devriminin ardından ekmeğini yediği bu hayırseverin bütün mallarına el konmasına göz yummuştur.
  
  edit: sözünü ettiğimiz heykelinin önünde kocaman bir apartman inşa edilmiş olduğunu, isminin paylaşılmasını istemeyen değerli bir yazardan öğrendim.
  
  https://www.azer.com/…lder/94_photos/49_seaview.jpg
• azerbaycan türkü aydın, azerbaycan'ın ilim ve devlet adamı. ilk eğitimine medresede başladı. 1882 yılında rusça eğitim veren gürcistan’daki gori transkafkasya öğretmenler seminariyası’nda eğitimine başladı. liseyi 1890’da tamamladı.
  
  bir süre tiflis yakınlarındaki borçalı bölgesine bağlı kızılhacılı köyü’nde öğretmenlik yaptı. daha sonra bakü’ye yerleşti. burada ilk halk kütüphanesini kurdu.
  
  1901’de azerbaycan petrolünü kontrol eden en önemli yerli isimlerden olan hacı zeynalabidin tağızade’nin sağladığı bursla odessa (novorossiysk) üniversitesi tıp fakültesi'nde okumaya başladı. 1908’de üniversiteden mezun oldu.
  
  1905’de azerbaycan komünist partisi sayılan “hümmet” komitesi’ne kaydoldu. 1909’da tutuklanarak astrahan’a sürüldü. 1913’de azerbaycan'a geri dönerek işçiler arasında propaganda çalışmalarını yürüttü. 1917’de komünist partisi başkanı oldu. parti tüzüğünü azerbaycan türkçesine çevirdi. rusya’nın bakü komitesi başkanı ve “hümmet” gazetesinin baş editörü oldu. 1918’de bakü komitesi kent’ten sorumlu halk komiseri görevini yaptı.
  
  28 nisan 1920 tarihinde azerbaycan askeri konseyi başkanı ve başbakan (halk komiserler başkanı) oldu. 1922’de güney kafkas federasyonu başkanı ve sscb merkezi yönetim komitesi dönem başkanı görevine getirildi. 1923’de rusya komünist partisi merkez komitesi üyesi oldu. ardından, dışişleri bakanlığı doğu bölümü başkanlığı’na atandı. siyasi nedenlerle partiden çekildi. fakat azerbaycan’da çok sevildiğinden dolayı doğrudan tutuklanamadı.
  
  19 mart 1925 tarihinde resmi belgelerde bildirildiğine göre bir kalp krizi sonucu hayatını kaybetti. ama hiçbir rahatsızlığı olmamasından dolayı son yıllarda ölümünün politik bir suikast olduğu da sıkça gündeme getirilmektedir. azerbaycan halkı, bu ölümü kuşkulu buldu ve hiç bir zaman kendi eceli ile öldüğüne inanmadı.
  
  23 mart 1925 tarihinde büyük bir törenle moskova’da, kızıl meydan’da lenin mozolesi’nin yanında kremlin duvarları önünde, sovyet devleti’nin diğer kurucuları ile aynı yerde müslüman adetlerine göre toprağa verildi.
  
  (bkz: azerbaycan sovyet sosyalist cumhuriyeti)
• (bkz: kadın sanılan erkekler)dendir ve aslında suç onda değil, neriman'ın pehlivan anlamına geldiğini bilmeyen bizdedir. (bkz: #2424860)
• "ali haydar'a verdiği tarihi cevabı ile ilk adını geçen senelerde öğrendiğim kişi. aynı zamanda mustafa kemal atatürk'ün yakın dostu ve kurtuluş savaşı boyunca türkiye'ye 500 kg altın ile yüklü bir miktar rus rublesini ve petrolü gönderen kişi olarak da bilinir.
  https://youtu.be/ahqqu5lwxjo
  
  bu arada demin yeniden denk geldiğim cümlenin olayı sanırım şu; farklı kaynaklarda da benzer şekilde geçiyor. özet geçiyorum:
  
  1920 nisanında azerbaycan meclisinde azerbaycan’ın rusya’ya teslim olup olmaması konusu tartışılıyor. ruslara yakınlığı ile bilinen komünist milletvekili ali haydar karayev hem ruslara teslim olmayı ısrarla savunuyor, hem de akabinde mecliste karabağ'ın ermenilere verilmesini teklif ediyor, hatta bunun için insanları tehdit ediyor.
  
  bunun üzerine de neriman nerimanov, ali haydar karayev'e: "ali haydar! karabağ senin götün değildir her gelene veresin!" diyor. asırlık bir kapak, efsane bir cevap.
• ulu önder mustafa kemal atatürk'ün milli mücadele döneminde kendisinden borç istemesine karşılık;
  "paşam! türk milletinde bir anane vardır; kardeş kardeşe borç vermez, kardeş her durumda kardeşin elinden tutar, biz kardeş halklarız. her zaman ve her şartta birbirimizin elinden tutacağız. bugün yaptığımız bir kardeşin yaptığından başka bir şey değildir." cevabını veren aydın, azeri devlet adamı.
• azerbeycan televizyonunda bahsi gecen "kardes kardese borc vermez, elinden tutar" sozu asagidaki baglantida islenmistir.
  
  https://www.youtube.com/watch?v=ahqqu5lwxjo
• şu fotoğraftaki güzel insandır.
• aynı zamanda bakü’de bir metro durağının ismidir^*