nesnas

• (bkz: neandertal)
• şekil olarak insana benzeyen ama iradesi ve aklı oluşmamış canlı. erzurumlu ibrahim hakkı'nın ma'rifetnâme'sinde adı geçen, insandan az önceki mahluk. islam inancına göre hz. adem ilk insandır. bu sebeple nesnasa insan demek doğru değildir. abdülbaki gölpınarlı bu konuda nesnasın insana banzediğini fakat allah'ın vahyine mazhar olabilecek, tekamül etmiş ilk canlının hz. adem olduğunu söyler.
• (bkz: türlerin kökeni)
  
  ayrıca;
  (bkz: #27540241)
• dürr-i meknûn'da da anlatılan, hazret-i adem'den evvel yaşadığı islâm tasavvufunda belirtilen bir tür insansı yaratık. kısa bir vakit önceye kadar modern bilim homo sapiens'i 200.000 yıl önceye sabitliyordu. geçtiğimiz sene içerisinde bulunan yeni delillerle birlikte bu tarih 300.000 yıl önceye kadar çekiliverdi bir anda. islâmiyet'te de ''313 resul gelip geçmiştir'' ve ''her bin yılda bir resul gönderilir'' hadis-i şeriflerinden hareketle insanlık tarihinin 300 küsür bin yıl olduğu ifade edilmiştir.
  
  bunlar belli bir vakit dünyada yaşamış, vakitleri tamam olunca helâk edilmiş bir kavimdirler. yoksa insanlık bunlardan evrimle gelmiş değildir. çünkü insan vasıtasız yaratılmıştır. ibn arâbî de bahseder bunlardan.
  
  bazıları islâm kaynaklarında böyle şeyler görünce pek şaşırıp, bunu evrime falan yoruyorlar. islâm kaynaklarının hiçbirisi tekâmülden bahsetmiyor. mahlûkat âlemini sınıflandırıyorlar sadece, bir de bu âlemler arasında yer alan geçiş formlarından bahsediyorlar. misal, insana en yakın hayvan maymundur kâidesi, binlerce yıldır bilinir, bunu darwin filan bulmamıştır. insanların bunu kitaplarına yazması, ''insanlar maymunla ortak bir soydan türediler'' demek değildir, sadece ''hayvanât âleminin kutbu maymundur'' demektir. islâm âlimleri diyor ki, insanoğlu dünyaya gelmeden evvel bir takım insansı canlılar dünyada yaşamış olabilir, bunların vakitleri dolduğunda da helâk edildiler ve dünyada insanlar yaratıldı.
• yarısı insan, tek elli ve tek ayaklı olup sıçrayarak yürüyen efsanevi bir hayvan.
• şemsettin sami'nin kamus-ı türki'sinin 1458'inci sayfasında, "büyük bir cins maymun ki goril ve şempanze ve orangutan ve jibon isimleriyle dört neve munkasımdır" olarak açıklanan canlı.