perde duvar

• betonarme yük taşıyıcı ^* duvar. ingilizcesi öğrenciler tarafından curtain wall sanılsa da değildir, perde duvar load bearing concrete wall olarak tarif edilir.
• halk arasinda deprem perde'si veya deprem duvari diye anilir.
• ingilizcesi "shear wall" olup 97 afet yonetmeligine gore boyu eninin 7 katından büyük olan kolonlara denir.
  
  boyu doğrultusunda gelen deprem yüklerine karşı dayanıklılığı vardır.
  binaya uygulanırken her iki eksen doğrultusunda da yapılmalıdır.
• betonarme yapılarda; yeterli rijitlik,süneklik ve dayanım sağlamak için kullanılan taşıyıcı sistem elemanlarıdır
  deformasyonların kontrol edilmesi için de kullanılırlar
• depremde binanın kat kaybederek pasta şeklinde çöküvermesini önleyen betonarme yapı donatısı. yapımı 1997 den itibaren yasalarca zorunlu kılınmıştır. bu dayanıklı duvarlara sahip olmayan yapılar 1999 depremindeki buyuk can kaybının sorumlusudur.
  perde duvarlar odaları birbirinden ayırmakla gorevli diğer duvarlardan farkedilir şekilde kalındır. tıklandığında tok ses alınır. uygun bir matkap ucu kullanılmadıkça delip de bir tablo asmak, bir raf monte etmek zor hatta imkansızdır.
  deprem hissedildiği anda pencerelerden, dış ve ince iç duvarlardan uzaklaşılıp perde duvarların yanına gidilmesi, sarsıntı geçene dek burada beklenmesi güvenlidir der bina kullanım klavuzu adlı enteresan bir kitapçıkta...
• bu duvarlar depreme yönelik olarak büyük bir dayanım sağlasalar da yapıyı ağırlaştırmaları nedeniyle yapının normalden daha büyük bir deprem kuvvetine maruz kalmasına neden olurlar. ancak ülkemizde kullanılmamalarının başlıca sebebi masraflı olmalarıdır.
• enteresandır ki mot-a-mot çevirisini yaptığımızda ortaya çıkan curtain wall yine geçerli bir mimari terim olmakla birlikte giydirme cephe manasına geldiğinden perde duvar ile uzaktan yakından alakası yoktur.
• kendisiyle ilgili şöyle bir anım vardır: bundan 8-10 sene önce istanbul'a yeni taşınmışken, beklenen büyük istanbul depremi aklımın orta yerine çöreklenmiş bir halde, sarıyer'de -ismi lazım olmayan- bir siteden kiralık ev bakıyordum. daireyi gösteren site görevlisiyle hoşbeş ederken, laf arasında inşaat mühendisi olduğumu söyledim ve o bölgedeki binaların yapı statiğine dair kiminle konuşabileceğimi sordum. hemen bir inşaat mühendisi geldi ve şöyle bir diyalog gelişti:
  ntc - merhaba, ben de inşaat mühendisiyim, bazı teknik sorularım var da...
  mühendis - tabii buyrun?
  ntc- mesela perde duvar kullandınız mı bu binalarda?
  mühendis - tabii, bütün merdiven boşluklarında perde duvarlarımız mevcutttur.
  ntc - !?? ("teşekkürler, başka sorum yok" diyorum içimden, "anladım, peki o zaman" diyerek olay yerinden uzaklaşıyorum)
  
  kıssadan hisse: perde duvar var, perde duvar var. her perde duvarlı yapıya aldanmayın. perde duvar, bildiğiniz tuğla duvardan farklı olarak, betonarme duvar aslında, yani içinde donatı bulunduğu için -yine tuğla duvardan farklı olarak- yük taşıyacağı varsayılan özel bir duvar. bu duvar, deprem bölgelerindeki yapılarda şarttır, çünkü yapının deprem gibi dinamik yükler altında, kiriş ve kolonların sağladığı dayanıma ek olarak, bu tür betonarme duvarlarla takviye edilerek dayanımının daha da arttırılması istenir. merdiven ya da asansör boşluğu etrafına örülen perde duvarlara gelirsek, bunları yapmak adettendir. çünkü yapı içindeki bu tür boşluklar, yapının zayıf karnıdır. o boşlukların etrafını perde duvarla sağlama alırsınız. ancak tasarım mühendisi, bu tür boşlukların etrafına örülen perde duvarları dinamik hesap yaparken dikkate almaz. yani bunların yapının depreme karşı dayanımını arttıracağı hesaba katılmaz, çünkü onların fonksiyonu o boşluğu emniyete almaktan ibarettir. dolayısıyla, deprem şartnamelerinde istenen "minimum şu kadar perde duvar kullanılmalıdır" şeklindeki kriterler de, bunları kastetmez. orada bahsedilen; adeta bir kolon gibi, yapının temelinden en üst katına kadar sürekli bir şekilde arz-ı endam eden ve asansör ya da merdiven boşluğu etrafından değil de bizzat dairelerin içinden geçen betonarme duvarlardır. o yüzden, kiralık ya da satılık bir daire bakarken, o yapıda perde duvar olup olmadığını mutlaka öğrenin ve bu duvarların yapının neresinden geçtiğini de mutlaka sorun.
• tünel kalıp ile imal edilen tüm binaların tüm dikey taşıyıcı elemanlarıdır. kolon falan bulamazsın ortalarda. yalnız ve yalnızca perde duvar
  
  (bkz: toplu konuk projeleri)
• derste "curtain wall" teriminin türkçe karşılığının perde duvar olmadığı öğrenilir, şaşırılır.