potsdam günü

• öncelikle beren and luithen’in entry’leri dahil olmak üzere sözlükte kayıp gözüktüğünü gördüğümü ve çok üzüldüğümü belirtmek istiyorum. okuduğum kadarıyla daha önce de bu birkaç kez olmuş. en kısa sürede dönmesini diliyorum.
  
  onun ukdeleri arasında görmüş, ne tür hassasiyetleri olduğunu bilemediğimden, nezaketen “yazmak istiyorum, müsaade var mı?” diye kendisine sormuştum. mealen “ne demek, memnun olurum, okuruz” cevabını verdi. sonra vazgeçtim, kısmet bugüne imiş.
  
  potsdam kutlaması olarak da bilinen potsdam günü, 21 mart 1933'te, 5 mart 1933 federal seçimlerinden ve 27 şubat 1933 reichstag yangınından görsel sonra sembol ve ritüellerle reichstag'ın yeniden açılması için düzenlenen törendir.
  
  adolf hitler 30 ocak 1933’te halkın desteğiyle değil, selef şansölyeler tüm general kurt von schleicher, franz von papen ve cumhurbaşkanının oğlu otto von hindenburg’un yürüttükleri siyasal entrika ile şansölyeliğe getirilmiştir. cumhurbaşkanı paul von hindenburg’u, hitler’in aşırı eğilimlerinin ancak bu şekilde denetim altına alınabileceğine ikna etmişlerdi. ancak hitler, zentrum (katolik, merkez partisi) çoğunluğu sağlayamayan nazi-dnvp (halk partisi) koalisyonuna katılmayı reddedince 5 mart’ta seçim kararı aldı. reichstag yangınını fırsat gören hitler hindenburg’u ikna ederek, özgürlükleri askıya aldı, komünistleri ve muhalif önderleri tutuklattı. böylece seçimlerde yüzde 43.9 alabildi. yüzde 8 alan dnvp ile çoğunluğu sağladı. ve aldı yürüdü…
  
  kutlama ve törenlere gelirsek; simgesel hale getirilen bu tören için hitler ve joseph goebbels potsdam’ı hem büyük frederick’in prusya krallığının hem de otto von bismarck’ın alman imparatorluğunun merkezi olduğu için seçtiler. 21 mart’ın anlamı da imparatorluğun 1871’de ilk reichstag’ının o gün açılmasıydı.
  
  katılımcılar arasında hohenzollern hanedanının onur konuğu ve temsilcisi veliaht prens wilhelm ve kardeşleri prensler; eitel friedrich, oskar ve august wilhelm de vardı. o sıralar eitel ve oskar stahlhelm (çelik miğfer) üyesi iken august sa’da oberführer (tuğ generalliğe denk) idi. diğer kardeş prens adalbert törene katılmadı.
  
  tamamı radyoda yayınlanan şenlikler, dini törenlerle başladı. başkan hermann göring de dahil reichstag'ın protestan üyeleri, otto dibelius'un başkanlığında aziz nikolaos kilisesi'nde, katolikler peter ve paul kilisesi'nde dini gerekleri yerine getirdiler. ne hitler ne de goebbels bu dini törenlere katıldı. bunun yerine horst wessel de dahil bazı nazi "şehitlerin" mezarlarına çelenk koydular, ancak sonrasında bir protestan kilisesi olan garrison kilisesi'nde görsel bir devlet törenine katıldılar. reich başkanı paul von hindenburg ve kısa bir süre önce göreve gelen yeni reich şansölyesi hitler konuşma yaptılar, sonra bu ikisi "eski ihtişamın ve yeni gücün evliliğini" simgeleyen şekilde el sıkıştılar. sivil giyimli hitler, üniformalı hindenburg ile el sıkışırken başını derin bir saygıyla eğdi görsel. hindenburg büyük frederick'in mezarına çelenk bıraktı.
  
  daha sonra reichswehr (ordu), sa, ss, stahlhelm ve diğerlerinin katılımıyla görkemli geçit törenleri düzenlendi. reichstag binası yangından kullanılamaz hale geldiğinden, üyeler kroll opera binası'nda toplandılar. o akşam, hitler'in de katılımıyla berlin devlet operası'nda richard wagner'in "die meistersinger von nürnberg" performansıyla sona erdi.
  
  bir yıl sonra, kilise ve "21 märz 1933" tarihini gösteren iki ve beş reichsmark görsel
  sikkeleri basıldı. nadir değildirler, ancak 1934–1935'te anma tarihi olmadan her ikisinden de, fazla sayıda basılmıştır.
  
  kaynaklar:
  nazi imparatorluğu, w. l. shirer
  wiki
  britannica
  
  ...imla