pozitif iktisat

• hayatın içinden donelerle neden-sonuç ilişkisi içinde, iktisatın ne olduğunu tayin etmeye çalışan iktisat uzantısıdır... velhasıl iktisadı icat eden, bol zaman içinde olan bu dürzüler, halen "nedir bu abi, nereye warır, naaptık biz şimdi" açmazından kurtulamamışlardır fakat bu illeti başımıza sarmaktan da vazgeçmemişlerdir. bre bon yezitler.
• daha basit bir dille anlatmak gerekirse, olması gerekenle değil, varolanla ilgilenir. bu yüzden tarz olarakta machiavelliye çok yakındır.
• var olanla ilgilenmeleri sebebiyle gelir dağılımına kafa yormazlar. gelirler arasında uçurum olsa da bunu düzeltmezler, olan budur derler ve bununla ne yapılacağına bakarlar. bu nedenle de iktisadın normatif değil, pozitif olduğunu savunurlar. sonuç olarak, iktisadın ideolojilerle olan sıkı bağını inkar ederler.
  
  (bkz: milton friedman)
  (bkz: monetarism)
• neo-liberal iktisat teorisi içinde bir ayrim olarak ortaya çikişi yanilmiyorsan 1950'lere dayaniyor. pozitif iktisat denilen kuş keynesyen teoriyle kavga eder görünmesine ve keynesyen kavram dünyasini "normatif" olarak addedip kendisini pozitif olarak tanimlamasina rağmen gerçekte pozitif iktisat kavrami, "ekonomi politik elestirisi olarak" kullanabileceğimiz analitik iktisadin sandalyesine çeşitli kiç hareketleriyle geçmeye çalisan bir friedman uygulamasidir... iktisat masası (bir tür cinayet masası) etrafindaki sandalyelerin toplumsal ve sinifsal pozisyonlari olmadiğini savunmasiyla ve bugüne kadar ekonometrik modellemeleri iktisadin temeli haline getirme çabasiyla taninir. iktisadin pozitif bir bilim olup olmadiğiyla ilgili skolastik tartişmayi güncelleştirmeye çalişan muhterem friedman'in fizyokratlarin erdemlerini keşfetmesiyle ve iktisat bilimini "ticaret kapitalizmi"ni yöneten bir hayal alemi haline getirmesiyle son bulan karanlik bir hikayedir... deniz gökçe dışında dünya'da savunani kaldi mi emin değilim ama bu ara uzaktan bir cisim yeniden yaklaşıyor... seçilmiş olgular üzerinde uygulanan ekonometrik modellerle "bilim" yapan ve iktisadi toplumsal-politik içeriğinden tümüyle soyan bu ekonomi anlayişi bize doğru yaklastikça göreceğiz ki "pozitif" değil, "pozitivist iktisat" demek daha dogrudur.. gelirle, gelir dağılımıyla falan yakindan ilgilenir merak buyurmayin.. olay şu şekildedir. c=ay... buyrun şahane bir gelir teorisi. c si olan beri gelsin, şeker alalim, çocuklar da şeker yiyebilsin... alchemy? science? oh yeah.. gelin yatirim yapalim ekonomi büyüsün.. uyku getiren bir teoridir nihayetinde...
• pozitif iktisat yaklasimina gore bir iktisat kurami, varsayimlarinin gercekciliginden ziyade ampirik cikarim ve tahminlerinin istatistiksel olarak yanlislanip yanlislanamamasina gore yargilanmalidir. yani bu yaklasima gore bir iktisat kurami gecerliligini ancak ampirik olarak yanlislanincaya dek koruyabilir. sayet ampirik bulgular mevcut kurami yanlisliyorlarsa yeni bir kuram gelistirilmelidir.
  
  pozitif iktisatta, iktisat kuramlarinin istatistiksel olarak test edilebilir (yanlislanabilir) cikarimlari ve tahminleri, ekonometrik metodlarla test edilmeye calisilir; ancak teorik ve ampirik calismalar arasindaki iliski tek yonlu degildir. belli bir kuramin one surdugu nedensel iliskilerin varligini ve bunlarin onermelerini test etmeyen, ama kimi ekonomik buyuklukler ve degiskenler arasinda istatistiksel bagintilar oldugunu bulgulayan ampirik pozitif iktisat calismalari da vardir. bunlardan elde edilen bulgu ve sonuclar yeni iktisat kuramlarini (normatif veya pozitif) dusunsel anlamda besleyebilirler.
  
  genel kabul gormus normatif iktisat anlayisinda deger yargisi olcusu cogunlukla pareto verimlilik'tir (pareto optimallik). ote yandan pozitif iktisat sadece normatif iktisat kuramlarini test etmek zorunda da degildir. ekonomik aktorlerin tercihleri, donanimlari, bilgi setleri, teknolojileri ve oynadiklari oyunun kurallari hakkinda yapilan temel varsayimlara dayanarak gelistirilen pozitif kuramlar, belli bir ekonomik dengenin olusacagini one surup bu dengenin ekonomik ozellikleri hakkinda birtakim cikarim ve tahminlerde bulunabilirler. bu teoriler one surdukleri dengenin "iyi" veya "kotu" olmasi konusunda hicbir deger yargisinda bulunmayabilirler veya dengenin "pareto verimli" olup olmadigiyla birinci derecede ilgilenmeyebilirler, "varsayimlar ve oyunun kurallari bunlarsa, ortaya cikacak sonuclar da bunlardir, buyrun, bu sonuclarin yanlislanip yanlislanmadigini ampirik yontemlerle test edin" demekle yetinebilirler.
  
  pozitif iktisatin gelir dagilimiyla ilgilenmedigi kanimca dogru degildir. normatif bir kuram bazi ekonomik politikalarin gelir dagilimini bozacagini veya duzeltecegini iddia ediyorsa ve hatta bu bozulma veya iyilesmenin hangi kanallarla gerceklesecegini aciklayip tahmin ediyorsa, bu kuramin cikarimlarinin ve tahminlerinin yanlis olup olmadigi pozitif iktisadin ekonometrik araclariyla pekala test edilebilir.
  
  belki alakalidir: (bkz: apocalyptic fallacy)
• iktisadi olayların "nasıl olması gerektiğini" değil, "nasıl olduğunu" açıklayan iktisadi bakış açısı.
• ütopik ideolojileri yok sayar.