proxy war

• afair bir sirkette hissedarların yetkilerinin belli amaclar icin manipule edilmesi.
  (bkz: hostile takeover)
• devletlerin fiilen birbirine saldırmadığı, ama uzaktan yürüttüğü savaş tipi. genelde iç savaş ve soğuk savaş şeklinde olur. misal angola iç savaşı'nda aslında savaşanlar sovyetler ve abd idi, ya da lübnan olaylarında aslında birbirine giren israil, filistin ve suriye olmuştu. terim götten uydurma değildir, çoğu siyasi metinde ve hatta devlet başkanlarınca dile getirilmişliği vardır.
• (bkz: dusmanimin dusmani dostumdur). rusya'nin, vietnam savasinda kuzey vietnam'i desteklemesi, amerika'nin, rusya afganistan'i isgal ettiginde taliban'i desteklemesi gibi. soguk savas sirasinda bircok ornegi gorulmustur. birde politikanin cirkefligini gostermesi acisindan; irak-iran savasi sirasinda amerika irak'i desteklemis, uc yil sonra da birinci korfez savasinda irak'a karsi savasmistir.
• askeri yıkıcılık olarak tahayyül edilemeyen sınırlara erişen sscb ve abd (buna kısmen çin halk cumhuriyeti de dahil edilebilir) gibi süper güçlerin gerek ellerindeki konvansiyonel gerekse de nükleer silahlarla birbirlerine karşı doğrudan savaş açmaya götleri yemediğinden başka bölgelerde yaşanan sorunları bahane ederek yürüttükleri savaştır.
  
  bm vs çin halk cumhuriyeti (bkz: kore savaşı) proxy devlet: kuzey kore
  abd vs cccp (bkz: küba füze krizi) proxy devlet: küba
  abd vs cccp + çin halk cumhuriyeti (bkz: vietnam savaşı) proxy devlet: kuzey vietnam
  abd vs cccp (bkz: afganistan savaşı) proxy devlet: afganistan
  abd vs cccp (bkz: iran ırak savaşı) proxy devletler: iran, ırak (sınırlı bir amaç çerçevesinde)
• şirketlerde hissedar/executive seviyesinde yaşanan, m&a, hostile takeover gibi durumlarda ortaya çıkan didişme. proxy fight.
  proxy vote'lar üzerinden ilerler.
  yahoo'da şu sıralar yaşanan örneği için: http://www.bizjournals.com/…na=rss&s=article_search
• (bkz: metal gear solid 4 guns of the patriots)
• ing. vekaleten savaş.
• bir versiyonunun daha esigine gelinmis olan savas turu.
  
  muhtemel korelasyon,
  
  abd+ab vs rusya+iran (+ cin de olabilir) (bkz: turkiye suriye savasi)
  
  proxy devletler: turkiye, suriye
• dünya literatüründe “proxy war” yani “vekaleten savaş” diye bir deyim var. tarifini sevgili lale akalın’ın mektubundan okuyalım:
  “bir güçlü devletin daha zayıf bir devlete karşı kendi çıkarı uğruna saldırı düzenlemek isteyip de bunu kendi yapmaktansa ve askerini tehlikeye sokmaktansa kendisine bağlı bir başka devletin askerini oraya sürmesine ingilizcede ‘proxy war’ deniliyor. ben bu terimi ilk kez dr. pat walsh’ın ingiltere’nin yayılmacı siyasetini anlatan ve i. dünya savaşı’nda ingiltere’nin türkiye üzerindeki emellerini, yunan saldırısını ve yenilgisini ele aldığı kitapta okumuştum. şimdi türkçede ‘vekaleten savaş’ diye kullanılan bu terimi dr. walsh yunanistan’ın türkiye’ye saldırısını tanımlamak için kullanıyor.
  aynı deyim türkiye’nin suriye serüveni ifade edilirken de kullanılıyor. abd bildiğimiz gibi irak’ta çok kayıp verdi, yorgun. suriye işini türkiye’ye ihale etti. kürdistan petrollerinin kendisine sunulacağı vaadi ile gaza gelen başbakan bir ‘vekaleten savaş’ eşiğinde. rusya ve iran’ın ciddi ve sert direnişi olmasa ordumuzu belki çoktan suriye’ye sokmuştu...”
  vekaleten savaşın onurlu bir ülkeye yakışmayacağını da ekleyelim..
  
  http://gundem.milliyet.com.tr/…/1709196/default.htm
• savaşın veya çıkar çatışmasının vekil unsurlar üzerinden yürütülmesi haline verilen genel adlandırma. ingilizce ismiyle proxy war, türkçe ismiyle vekalet savaşı.
  
  proxy war^* temelde bir kaynak ülke veya aktörün herhangi bir çıkar sahası ya da güç unsuruna yönelik yapılması gerektiği düşünülen müdahalenin kontrol altında tutulan veya yönlendirilen vekil unsurlar aracılığıyla gerçekleştirildiği dinamik bir çatışma formatıdır. çıkarların gerçekleştirilmesi amacıyla hedef alınan unsur bir ülke, bir coğrafya, somut ya da soyut herhangi bir çıkar sahası olabilirken, amaca ulaşmak için kullanılan vekil unsur ise bir terör örgütü, bir paramiliter yapılanma, bir siyasi hareket, bir hükümet ve hatta başka bir ülke olabilir. soğuk savaş dönemi ve sonrasında küresel çıkar çatışmalarında en sık kullanılmış mücadele yöntemleri arasındadır.
  
  vekalet savaşının geliştirilme ve kullanılma nedeni ise çatışmaya doğrudan müdahil olmanın yaratacağı olumsuz etkilerden korunmak ve bu yüzden hasım ülke ya da söz konusu çıkar sahasına piyonlar vasıtasıyla müdahale etmektir. vekalet savaşı normal şartlar dahilinde gizli ve örtülü bir şekilde yürütülür.
  
  konvansiyonel ve konvansiyonel üstü savaşların^* sebep olabileceği yıkıcılık nedeniyle, dördüncü nesil savaş konseptleriyle donatılmış olarak geleceğin dünyasında da ülke ya da aktörlerin sıklıkla tercih ettiği müdahale tekniği olmaya devam edecektir.