quakers

• onyedinci yuzyilin ortalarinda ıngiltere'den cikmis ve dunyaya yayilmis dini kokenli cemaattir. daha sonra din disinda bircok alanda etkili olmuslar ve amerika ve afrikaya yayilmislardir. su anda en buyuk kesimini amerika, ingiltere ve kenya daki taraftarlari olusturmaktadir. duzenli toplantilar gerceklestirirler, kabul edilmek icin kisilerin belli kademelerden gecmesi gerekir ve kendi iclerinde evlenmeye ozen gosterirler. ingiltere, amerika ve afrikada bir cok okul acmislardir. yani kisacasi herhangi bir dinden, mezhepten veya cemaatten pek farklari yoktur. barclays ve lloyds gibi bankalari, cadburry (cikolata) ve clarks (ayakkabi) gibi sirketleri kurmuslardir. gunumuzdeki benzerleri icin (bkz: fethullah gülen cemaati)
• diğer hristiyan mezheplerinden en belirgin farkları savaşa ve şiddete tamamen karşı olmalarıdır. tarihteki ilk feminist ve abolitionist'ler(kölelik karşıtı) bu sekt içinden çıkmıştır. inançlarının kaynağı olarak kutsal kitapları değil her kişinin içindeki tanrının yansıması denilebilecek ışıltıyı göstermişlerdir. insanları kendi dinlerine dönmeye zorlayıp dışarıda kalanların cehenneme gideceğini söylemezler.
• birbirlerine "dost" (friend) diye hitap ederler. ibadet evlerinin bahcelerini evsizlere acarlar. cemaat cember seklinde oturup herseyi konusur, yargilama yoktur, ve beraber kararlar verilir. hristiyanligin sevgi temellerini prensip olarak alirlar. bir cok koklu okullari vardir, mesela sidwell friends (washington d.c.'de). bizim ulkemizde en cok kanimca bektasilere yakin gosterilebilir, eger illa da benzetme yapilacaksa. fetullah filan gibi sonradan gorme koylu yobazin tarikatina benzetmek cehaletin daniskasidir. quaker'ler egitim, zanaat gibi faaliyetlerde cok buyuk basarilar gostermislerdir. ozellikle kuzey dogu sehirlerinin bir cok koklu kurumunun quaker baglantilari vardir.