reaktif güç ^*

• alakali olarak (bkz: kompanzasyon)
• elektrikte kayıpları ve maliyeti artırma gibi sakıncalarına rağmen olmazsa olmaz bir güçtür. enduksiyon prensibine göre çalışan tüm aletlerde magnetik alan meydana getirebilmek için gereklidir. (bkz: guc katsayisi)
• gücü oluşturan akım ve gerilim vektörlerinin birbirine olan açılarının artması sonucu ortaya çıkan işe dönüştürülemeyen güçtür.
  
  şöyleki akımla gerilim arasında ki phi denilen açı 0 derece olursa aktif güç p= 1,73 x u x i x cosphi formülünden maksimum değerinde okunacaktır zira cosphi alabileceği en büyük değer olan 1 değerini almıştır. açının mutlak değeri büyüdükçe cosphi 0 a yaklaşacak ve aktif güç miktarı düşecektir. şebekeden çekilen görünür güç miktarı s=1,73 x u x i formülünden görüleceği üzere sabit kalacaktır. yani q= 1,73 x u x i x sinphi kadar bir güç lüzumsuz yere üretim tesisinden tüketim noktasına kadar taşınacaktır. yazıktır, günahtır.
  bu gücün taşınıp kayıplara neden olmaması için endüstriyel tesisler kompanzasyon yapmaya mecbur tutulmaktadır.
• elektriksel güç mevzusunda görünür güçün/hesaplanan gücün bir bileşenidir ama bi halta yaramayan kısmıdır da aynı zamanda. diğer bi deyişle bu gücün iş yapabilme yeteneği ve işe dönüştürülebilme yeteneği yoktur.
  
  bütün esprisi kondansatör ve endüktans^* elemanlarının yeteneklerinden ibarettir aslında. bu elemanlar^** reaktif güç depolarlar ve bulundukları devrede faz farkı oluştururlar. e dolayısıyla güç formülünde sin(ø) sıfırdan farklı bir değer alır ve reaktif güç oluşur.
  
  reaktif güç kondansatörlerde plakalar arasında elektrik alan olarak depolanır, indüktörlerde ise sarımların etrafında manyetik alan olarak oluşturulur ve kullanılır. ayrıca;
  (bkz: kompanzasyon)
• iş yapmadığı halde çatır çatır elektrik faturasında size maliyet olarak geri dönen güç tipidir.
  
  (bkz: güç katsayısı)
  
  ve ısrarla
  
  (bkz: kompanzasyon)
• ev abonelerini ilgilendirmez. evlerde aktif güç üzerinden ve tüm aboneler için sabit varsayılmış bir reaktif güç üzerinden fiyatlandırma yapılır. yani evde kompanzasyon yapayım diye kasmayın.
• alternatif akımla çalışan sistemler şebekeden, aktif ve reaktif güç çekerler. aktif güç, tüketicinin faydalı hale dönüştürebildiği güçtür. örneğin ac elektrikli ısıtıcıları, yalnızca aktif güç kullanıyor.
  reaktif güç ise sadece, sistemin çalışması sırasında gereken manyetik alanların oluşması için kullanılan güçtür.
• reaktif güç işe yaramaz diyen insanların elektrik bilgisinden şüphe etmeyiniz çünkü onlar tam anlamı ile cahildir, bilmiyordur.
  
  endüksiyon prensibine göre çalışan bütün makinalar ve cihazlar, manyetik alanı meydana getirilmesi için mıknatıslanma akımı çekerler. bu mıknatıslanma akımı, reaktif gücü doğurur. bu da bize reaktif enerjinin olmazsa olmaz bir güç olduğunu gösterir.
  
  gelelim ev faturaları olayına. elektrikli ev aletlerinin bir çoğunda, aktif gücün yanında reaktif güç de sarf edilir. örneğin; ütü, ufo, ketıl gibi saf ısı ile alakalı olan aletleri dışlarsak geriye kalan tüm elektrikli cihazlar reaktif güç çeker. ama bizim sayaçlarımız aktif güç ölçer, aktif güç üzerinden faturalandırılır. reaktif güç kullanıldığımız halde bu bize neden yansımıyor yoksa aman allahım! sokma sırası bizde mi!! demeyin, çünkü; bu reaktif güç meskenlerde, fabrikalara göre çok çok az oranda kullanıldığı için faturalandırılmaz. faturanıza baktığınızda görecekseniz, kayıp-kaçak parası altında siz değerleri müşterilerimize itina ile yerleştirilir. afiyet olsun efem.
• bir gün bir fabrika, şantiye vb. bir işletme başına geçip de elektrik faturasında ceza görürseniz sorumlusu muhtemelen bu arkadaştır. uzun uzadıya anlatmadan kısaca özetleyip ceza yemiş bünyenizi daha da sarsmayalım. cezayı ya hiç kompanzasyonunuz yoktur ondan ya da aşırı kompanzasyonunuz vardır ondan yemişsinizdir. eğer ki endüktiften cezaya girmişseniz bilin ki kompanzasyonunuz yetersizdir. eğer kapasitiften cezaya girmişseniz ya aşırı kompanzasyonunuz vardır ya gücünüz fazlara eşit dağıtılmamıştır ya da bir kaç trafo merkeziniz varsa aralarında ki hatların kapasitesi etkiliyordur(bunun için şönt reaktör koymanız tavsiye edilir). peki çözüm nedir? önce hangisinden cezaya girdiniz bir bakın faturanızda. eğer endüktiften ise kompanzosyon panonuzun başına gidip reaktif güç rölesi bağlantılarınızı kontrol edin, eğer bağlantılar doğruysa akım trafolarınız yükten önce mi sonra mı baraya bağlanmış bir bakın. yükten önce bağlı olmaları gerek. yani şöyleki trafodan ve ya generatörden kablo geldi baraya bağlandı heh işte bundan sonra ilk gelmesi gereken cihaz akım trafosu, ardından yükler yani sigotalar şalterler bağlanır. tabii akım trafonuz başka türlü de bağlı olabilir ama yükten önceyse sorun yok devam. neyse bunlara baktınız kontrol ettiniz ölçü aleti ile sağlamlığını da test ettiniz çalışıyor ise devam ediyoruz. röle kontaktörleri çektiriyor mu? peki buna nasıl bakıyoruz. şöyle efendim. artık burada rölenizin firmasını arayın bir zahmet hepsi farklı farklı meretlerin onlar size anlatır. rölenizi baştan kurarken dikket etmeniz gereken şeyler akım trafonuzun oranı, kademe sayınız, ve ceza sınırlarınız gerisi çorap söküğü gibi gelecektir. kurulumu tamamladıktan sonra röle teker teker kapasiteleri öğrenmeye başlar ve burada kontaktörleri çekip bırakır. ardından kompanzosyon yapmaya başlar. eğer ki çekemediği bir kontaktör var ise bu kontaktör arızalı olabilir ama yok 10 kademe var diyelim 10unu da çekemiyorsa röle arızalı olabilir. kontaktörleri çekti ve röle çalışmaya başladı fakat daha işiniz bitmedi devam ediyor. kapasite bataryalarınızın bir kısmı boşalmış olabilir. bunu da şöyle anlıyoruz röleniz akıllı ise ekranında o bize söylüyor. çok eski bir röleniz yoksa bataryaların güçlerini görebilirsiniz. fazla bir boşalma varsa değiştirin. ayrıca çekmeyen kontatör varsa o da arızalı olabilir onun da tespiti gerekli. neyse bu böyle uzar gider bir anda tekniker ya da mühendis olacak değilsiniz yazıyı buraya kadar okuduysanız iyi gene bir faydası olur. fakat siz en iyisi bir elektrikçi çağırın o yapsın burdan okumakla olmaz o iş.
  
  dipnot: elektrikçi bu iş oldu abi dedikten sonra sayacı 15 20 gün gün takip edin. akıllı sayaçlarda aktif güç 1.8.0, endüktif güç 5.8.0, kapasitif güç ise 8.8.0 adımında gözükür. tesis gücüne göre ceza sınırı değişmektedir. sözleşme gücü 30 kw yukarısında olan tesis için ölçtüğünüz endüktif güç farkının aktif güç farkınızın yüzde yirmisinden küçük, kapasitif güç farkının ise aktif güç farkınızın yüzde onbeşinden küçük olması gerekir. ceza sınırlarınızı sözleşme gücünüze göre artık tedaşın sitesine girip öğrenin.
• genel bir derleme yapılmış link