• bir ülkenin uluslararası rekabet günü ölçmekte kullanılan göstergelerden biridir.
    daha iyi anlamak için nominal ve efektif kavramlarını da incelemek gerekir.

    nominal döviz kuru iki para birimi arasındaki göreli ilişkiyi belirler. günlük hayatımızda kullandığımız pariteler nominal döviz kurudur. 1 usd = 2,76 tl gibi.

    nominal efektif döviz kuru ise örneğin türkiye'nin dış ticaretinde önemli paya sahip ülkelerin parabirimlerinden oluşan sepete göre (her parabiriminin ayrı ağırlığı vardır) tl'nin ağırlıklı ortalama değeridir. yani yukarıdaki örnekteki usd'nin yerini farklı ağırlığa sahip çeşitli para birimlerinden oluşan bir sepet alır.

    reel döviz kuru nominal döviz kurunun belirli fiyat endeksleriyle ayarlanmış halini gösterir. örneğin tüfe ile. ayarlama ise bu fiyat endeksinin yurtiçi ve yurtdışı fiyatlarını dikkate alarak yapılır. enflasyon örneğinden devam edersek,matematiksel ifadesi: reel kur= yurtiçi tüfe /yurtdışı tüfe*nominal kur

    diğer bir deyişle reel kur para birimlerinin nominal ilişkisini enflasyon farklarını dikkate alarak gösterir.

    en nihayetinde reel efektif döviz kuru (efektifi tekrar devreye sokarsak): reel kur formülünde tek döviz tek enflasyon yerine bir grup ülkenin ağılrıklı kur ve fiyat endekslerinin kullanılmasıyla hesaplanır.

    sonuç: reel efektif döviz kurunun artması demek, örneğin tl'nin reel olarak değerlenmesi ve yurtiçi üretim maliyetinin göreli olarak artması demektir. diğer koşulların sabit kaldığı varsayımı altında bu değerlenme rekabet gücünün azaldığını gösterir.
  • nominal efektif kur’un ülkeler arasındaki göreli fiyat veya maliyet farklarıyla düzeltilmiş halidir.
    reel efektif kur ülkeler arasındaki göreli fiyat veya maliyet gelişimi hakkında bilgi içermekte ve dolayısıyla ekonomilerin rekabet güçlerinin değerlendirilmesinde kullanılan anahtar makroekonomik göstergelerden biri olarak kabul edilmektedir.
  • nasıl ki dolar endeksi doların diğer para birimlerine karşı değerini gösteriyorsa reel efektif döviz kuru da tl'nin diğer paralara karşı değerini gösteriyor. bir bakıma tl endeksi de diyebiliriz diye düşünüyorum.

    şu anda tcmb'nin açıkladığı verilere göre tarihin en düşük seviyesi olan 84 civarındadır.
  • 2002 krizindeki seviyelere gelmiş olan endeks, daha da kriz yok demeye devam edin

    "reel efektif döviz kuru endeksi, geçen ay tüfe bazında 77,85'e geriledi.

    türkiye cumhuriyet merkez bankası (tcmb) tarafından yayımlanan geçici verilere göre, 2003=100 bazlı reel efektif döviz kuru endeksi, tüfe bazında mayısta bir önceki aya kıyasla 3,67 puan azalarak 77,85'e geriledi. endeks, nisan ayında 81,52 düzeyinde bulunuyordu.

    yi-üfe bazında reel efektif döviz kuru endeksi de mayısta bir önceki aya göre 1,61 puan azalışla 83,08'den 81,47'ye indi."
  • 77.85'e geriledi.

    peki gerileyen ne?

    abd dolar endeksini biliyorsunuz, ekşide sürekli adı geçer "şu an 94, 100e bi geri gelsin aha ozaman dolar patlar" vs. muhabbeti ile.

    türk lirası için de böyle bir sepet var. nominal efektif döviz kuru deniliylor buna.bu sepet nedir? türkiye ile ticareti olan 36 ülkenin para biriminin ortalamasının değeridir.
    peki reel efektif döviz kuru nedir? bu 36 ülkenin para birimlerini doğrudan değil de bizimle olan ticaretinin büyüklüğüne göre kat sayı aldığı bir hesaplama yöntemidir.
    kabaca böyle anlatıyorum ama bu hesap içerisinde tüfe için farklı, üfe için farklı durumlar var.
    bu rakam bizde maliyetlerin, enflasyonun, para biriminde gidişatın nasıl olduğuna dair bir veri sunar. özellikle maliyetler kısmı çok önemlidir, mb ve hükümet buraya kısa vadede kolay kolay etkili müdahale edemez.

    100 referans noktasıdır.
    125 üstü merkez bankası "tl çok değerlendi, rekabet şansını kaybediyoruz." der ve doğrudan müdahale eder. (bu yönde prensip bildirmiştir).
    85 altına düştüğü an "tl çok değer kaybetti, mozambik öncesi son çıkış." demeli ve müdahale etmelidir. (bu yönde bir bildiri var mı bilemiyorum)

    şu an 77.85
    arkadaşlar kemerlerinizi bağlayın.
  • "tüfe bazlı reel efektif döviz kuru endeksi haziran ayında 77.1 ile veri tarihinin en düşük seviyesinde yer aldı."

    kaynak

    2003 senesinde = 100 olarak başlayan endeks tüm zamanların en düşüğünde. gerçek anlamda bir kıyas olan bu endeks yatırımcıda ciddi soru işaretleri yaratıyor. tcmb karar mekanizması da hazırlarken bu değerin farkındadır umarım. hayırlısı
  • yani tl tarihin en düşük seviyesinde.
  • tcmb'nin yayımladığı reel efektif döviz kuru endeksleri tarihi olarak en düşük seviyede. normalde türk lirası bu ölçüde değer kaybettiğinde ihracatın artması beklenir. ancak bakıyoruz, 2018 haziran ayında ihracat tam tersine azalmış.
    belki önümüzdeki aylarda ihracatta artış görebiliriz ama mevcuttaki tablo türk ekonomisinde birşeylerin temelde yanlış olduğunu düşündürüyor.
hesabın var mı? giriş yap