rheinische zeitung

• üniversiteden sonra marx felsefe dersleri vermek istemiş, fakat radikal görüşleri yüzünden bu gerçekleşememiş. bunun üzerine marx, ulan öyleyse böyle diyip, "rhineland times" için yazı yazmaya başlamış.^*
• 1 ocak 1842-17 mart 1843 tarihleri arasında yayınlanmış eski bir alman gazetesi. elde ve zihinde back to the future fıtratıyla karl marx'ın radikal-liberal görüşlerini tanımak için faydalıdır.
  
  bkz: "articles by marx & engels in rheinische zeitung", marxists.otg
  http://www.marxists.org/…ers/rheinische-zeitung.htm
• prusya kralı iv. friedrich wilheim'in istibdat yönetimine muhalefet etmek için liberal burjuvalar tarafından yayımlanan ve genç-hegelciler'den entelektüel destek alan bir gazete. doktorasını aldıktan sonra akademik kariyer yapmak için bonn'a giden marx, bütün kapılar suratına kapanınca bu gazetede yazmaya başlar. hatta öyle ki 6 ay sonra, 1842 ekim'inde gazetenin genel yayın yönetmeni olur. fakat tabi marx rahat durmayıp gazeteyi devrimci bir çizgiye doğru yönlendirince, liberal patronlar rahatsız olur ve marx gazeteden ayrılır. bu gazete marx'ın liberal çevrelerle kurduğu son temastır. nitekim sonradan yazdığı alman ideolojisi, aslında bir anlamda marx'ın genç hegelciler üzerinden liberallerle hesaplaşması olarak da okunabilir (bkz: #17371329).
• marx'ın zeitung'u yönetmesinde baş rol oynayan ilkeleri olarak kabul edilebilecek ifadeleri bellmekete faide var.. -gazetenin sansürlenmesi ve çıkan yazılara yapılan eleştiri mektuplarından birine veridiği yanıttan alıntı-
  
  "daha az belirsiz argüman, kulağa hoş gelmesi istenen daha az sayıda ifade, daha az sayıda kendine övgü ile daha çok somut fikir; gerçek koşulların daha detaylı bir biçimde ele alınmasını ve ele alınan konuların pratik bilgisinin daha çok göz önüne serilmesini talep ettim. onlara, kendi kanaatime göre, dünyayı ve sıradan dramatik eleştirileri anlamak için tamamen yeni bir yol olan komünist ve sosyalist doktrinleri çalmanın doğru olmadığını; hatta ahlaka aykırı olduğunu ve eğer komünizm tartışılacaksa, bunun farklı bir yöntemle ve kapsamlı bir şekilde yapılması gerektiğini söyledim. ayrıca kendilerinden dini, farklı yönlerine dayanarak değil, sadece politik koşullar açısından eleştirilmelerini istedim; çünkü bu bir gazetenin çizgisi ve bir halkı eğitmenin gerekliliği açısından daha uygun olurdu. bağımsız olarak düşünüldüğünde oldukça boş olan din, gökyüzünde değil yeryüzünde yaşar ve kuramının temsil ettiği altüst edilmiş gerçeklik yok olduğunda ortadan kalkacaktır. ve son olarak, felsefe ile ilgilenmek istiyorlarsa ateizmle ilgili yakınlık kurmayı bırakmaları -kendilerini dinlemeyi umursayan herkese öcülerden korkmadıklarını yüksek sesle söylemek isteyen çocukları anımsatan bir şekilde- ve daha çok, insanlara ateizmin anlamını tanıtmaları gerektiğini söyledim"
  
  ve zeitun'un yayının durdurulmasından sonra marx'ın ruge'e^* yazdığı satırlar.
  
  "yayının durdurulmasını, politik duyarlılığın ilerlemesininin bir göstergesi olarak görüyor ve bu yüzden görevi bırakıyorum. her türlü durumda, oluşan hava benin için çok baskıcı olmaya başlamıştı. esaret altında çalışmak ve özgürlük davasında kılıç yerine iğne ile savaşmak kötü bir şey. otoriterlerin ikiyüzlülüğü, aptallığı ve caniliğinden, bizim de teslimiyetçiliğimiz, baştan savmacılığımız ve kılı kırk yaran hallerimizden bıktım; şimdi hükümet bana özgürlüğümü geri verdi.. artık almanya'da yapabileceğim bir şey yok. insan burada kendini alçaltıyor"
  
  nice gönüllü marks müridi varken marks amcanın söylem analist!iğini/savunuculuğunu yapacak değilim.. lakin, marks amcanın -izm'in o haşin doktirin serpiştiriciliğinin/seçkinci zihniyetle eda ettiği "halkı eğitme" bilincine dikkat derim, ince bir detay zira.
• sperber'in marx biyografisinden, s. 85-86.
  --------------------
  marx'ın bu gazeteye katılması entelektüel, özel ve siyasi gelişiminde bir dönüm noktasıydı. onu geçmiş yaşantısından gelecekteki uğraşlarına taşıyan bir köprü olacaktı. gazeteye olan duygusal yakınlığı, onu bir bilim adamı olmaktan çıkarıp bir eylemciye, daha doğrusu, eylemci çizgisi olan bir bilim adamlığından bilimsel eğilimi olan bir eylemciye dönüştürecekti. komünist düşünce sistemi ile tanışacak ve bir komünist olarak kendini tanımladığı o çerçeveyi oluşturacaktı. marx'ın rhienland news'teki işi, özellikle de 1842 ekim'inden 1843 şubat'ına kadar gazetenin gayriresmi editörü olarak çalıştığı o fırtınalı dört ay, üç ayrı kesimde büyük yankı uyandıran ve onu ünlendiren yoğun ve verimli bir süreçti. bu kesimlerden ilki genç hegelcilerdi, daha açık bir tanımla, orta avrupa'nın radikal entelektüelleriydi. marx onlara, artık bruno bauer'in bir çırağı olmadığını göstermişti. seslendiği ikinci kitle, prusya yetkilileri idi ki marx onlar için işkence ve baskı konusu, daha doğrusu tam bir baş belası olacaktı. marx ve prusya krallığı karşılıklı olarak birbirlerine düşmandılar ve marx'ın ölümüne kadar da öyle kaldılar. marx'ın yankı uyandırdığı üçüncü kesim ise ren metropolisi köln'ün, nüfuz sahibi sınıfıydı. bunlar şehrin sadece yeni oluşmakta olan komünistleri ya da radikal cumhuriyetçileri değildi; içlerinde aynı zamanda ılımlı liberaller de vardı; sadece bohem entelektüelleri yoktu, iş güç sahipleri, tüccarlar, bankerler ve ticaret odası üyeleri de vardı.
  
  olumsuz ve düşmanca olsa da geniş bir kesimde bu türlü bir etki yaratmak, marx için, üstelik yaşadığı onca sıkıntılı ve zorlu yıllardan sonra son derece olumlu bir gelişmeydi. polemikçi ve mücadeleci bir gazeteci imajından büyük keyif duyuyordu. sonraki yirmi yıl boyunca hem hayatını kazanmak hem de siyasi uğraşlarına ilişkin planlarını gerçekleştirmek açısından bütün enerjisini gazeteciliğe akıtmıştı. toplumun refahı için meslek ve iş edinmek, çalışmak ve ümit etmek, bunların tümü, marx'ın 1835 tarihli abitur yazısında kariyer seçimi konusunda açıkça dillendirdiği önkoşullardı ve gazetecilik bunları yeterince sağlıyordu, her ne kadar öğretmenlerinden ve babasından ödünç aldığı kant idealizminde tarif ettiğinden daha çekişmeli ve amansız bir yol olsa da.
  ----------------------
• bir rheinische zeitung, bir ekmek lütfen. 19. yüzyılda almanya'da yaşamak vardı.