ribozim

• en kisasindan enzimler gibi katalitik aktiviteye sahip olan, fakat enzimler gibi protein olmayip rna olan molekullere verilen ad; gavurlar ribozyme derler kendi aralarinda. kesfi thomas r. cech ve sidney altman'a 1989 yilinda kimya dalinda nobel kazandirmistir.
  
  varliklari bilimcilerde rna dunyasi hipotezi uzerinde ciddi ciddi dusunme imkani dogurmakta. soyle ki, bu hipoteze gore rna hem kalitsal madde olarak gorev yapmakta (su siralar bu gorevi neredeyse tamamen dnamiz ustlenmektedir), hem bilindik rna'ya ozgu gorevleri yerine getirmekte hem de kimyasal reaksiyonlari katalizleyebilmektedir. bu sekilde, bir zarla cevrili ve kendi kendini cogaltabilen bir seye canli denilebilmekte ve canliligin baslangicinda buna benzer bir yapinin bulunabilecegi dillendirilmektedir.
• ilk bulunanı ve en ünlüsü peptidil transferaz'dır. ki buda ökaryotlarda 28s rrna iken, prokarytlardaki 23 srrna 'dır.
  
  2. bulunan ribozim ise snrna'dır. ve bunun görevi hnrna'yı matür mrna haline getirmektir.
  
  3. ve en ilginci de telomeraz enzimidir.
  
  edit: snrna eklendi.