• alain lipietzin fordizmin yarattığı toplumu tanımlamak için kullandığı tasvir. lipietz'in bu tasviri kullanmasının iki sebebi var. birincisi, x eksenine yıllara göre gelir dağılımı, y eksenine ise gini katma değerini koyduğumuzda, fordist toplumların çıkardığı grafiğin hava balonuna benzemesidir sanırım. ikincisi ise fordizm'de işçi sınıfı kazandığı görece yüksek ücreti kitle tüketimine ayırır; ve kapitalistte toplumun tükettiğini kazanır. burda emekçi-kapitalist uzlaşmasını görürüz. işte bu balonun sıcak hava üfleyen kısmı. balonun yükselmesi için, kapitalistin daha çok kar elde etmesi; bu sayede işçnin gelirinin artması (sendikalar ve toplu iş sözleşmeleri katşılığında) ve bununla beraber devletin sosyal sermaye yardımının da artması gerekir. işte bütün bunlar balonu, yani toplumun havalanmasına yol açar.

    türkiye ekseninde bizim düzenli bir sendikalaşma hareketimiz (60-70 dönemine rağmen) olmadığı ve keynesci refah devleti garantisinde bir işçi-kaptalist uzlaşması yaşandığı bir dönemimizin olmadığı için; bize bu toplum fikrinin kendisi balon gelmektedir.

    hem, emekçi de dönüp sormaktadır... neden “sıcak hava demiş abimiz; soğuk hava balonu olur mu?” diye... bu da fordizmin işçiye vasıf üstüne vasıf kattığının bir kanıtıdır. lipietz’e söylemek gerekir...

    (bkz: kum saati toplumu)
hesabın var mı? giriş yap