sulandırma

• işletmelerin hisse senetlerinin piyasa fiyatlarındaki artışın yavaşlaması durumunda, talebi canlandırmak için hisse senedi sayısını çoğaltarak, hisse senedi fiyatını düşürmesine verilen isim.
• yukarıdakinden daha yanlış bir tanım olamaz.
  
  hisse sulandırma, sulandırma işlemi bittiğinde senin elinde daha az/ ya da daha az değerde hisse olması anlamına gelir. hissenin sadece bölünme sonrası örneğin fiyatının yarıya inmesi (hisse sayısı ikiye katlandığı için) sulanma anlamına gelmez. sulanma adı üzerinde bir şeyin özünün değerini düşürür, azaltır, seyreltir.
  
  sulandırma- seyreltme (dilution) pozitif bir kavram değildir. yatırımcılarının ortaklığını sulandıran şirketlerin hisseleri dünyanın her yerinde satışla cezalandırılır. türkiye hariç. :)
  
  örneklerle açıklayalım.
  
  senaryo 1:
  örnek: şirketin 1000 hissesi var.
  
  sende bu şirkette yüzde 10 yatırımcısın. hisselerin 100 adeti senin. tanesi 10 lira diyelim.
  yatırımının değeri 1000 lira.
  
  şirket örneğin 100% bedelsiz sermaye artırımı yaptığında şirketin hisse sayısı 2000’e çıkar. ve şirket sana senin sahip olduğun kadar hisse vermek zorundadır. yani + 100 adet.
  
  bu sefer daha önceki elindeki 100 hisse artı yeni gelen 100 hisse - elinde 200 adet hisse olur. ancak hissenin bölünme sonrası değeri 5 liraya düştüğü için. 200x5= 1000 elindeki hissenin değeri değişmez. sadece şirketin işlem hisselerinin fiyatı değişir.
  
  senaryo 2: şirketin yine 1000 hissesi olsun.
  sen de yine yüzde 10 ortak ol.
  
  ve şirket bu sefer bedelsiz yapmak yerine hisseyi gerçekten sulandırsın, bunu çeşitli şekillerde yapabilir, çalışanlarına bonus hisse dağıtmak yoluyla ya da ceo’ya çok yüksek oranda hisse senedi vermek yoluyla yapabilir, ya da sadece “ahmet” isimli yatırımcıya/şirkete tahsis edilecek şekilde sermaye artırır, ve diğer bütün yatırımcıları bu sermaye artırımından hariç tutar (buna sasa metodu diyoruz), bu sonuncusu en adice metottur. çünkü gerçekten geriye kalan yatırımcıların ellerindeki hissenin değerini düşürür.
  
  şirket dolaşımdaki hisselerin yüzde 20si oranında hisseyi yukarıdaki yöntemlerle piyasa fiyatı altından çeşitli yatırımcılara tahsis etti diyelim. bundan sen nasıl etkileneceksin inceleyelim.
  
  ne dedik dolaşımdaki hisse sayısı 1000’di. ama patron geri kalan yüzde 80 yatırımcının çıkarına ters, sadece kendisini ve kendi karar verdiği 1 yatırımcının çıkarını gözeten böyle skandal bir karara imza attı ve bunu uyguladı.
  
  1000’in yüzde 20si. 200, hisselere 200 adet eklendi. şirketin toplam hissesi artık 1200.
  
  sen eskiden yüzde 10 şirketin ortağıydın ya artık değilsin. artık senin aynı miktardaki hissen şirketin toplam hissesinin %8.3’ü yapıyor. işte hisseyi sulandırmak budur.
  
  senin cillop gibi yüzde 10un artık yüzde 8.3. patron senin hisseleri oralet gibi sulandırdı. eski kaliteli sıcak çikolatanı, nesquik yaptı ^*.
  
  bedelli hisse artırımında da katılmayanın hissesi sulanır. katılan, diğer bütün hissedarlarla beraber aynı oranda fayda sağlar. bedelli sermaye artırımı türkiyede uygulandığı şekliyle sıklıkla nitelikli dolandırcılığın sınırlarında gezen türde yapılıyor.
  
  bazı şirketlerin adeta tek geçim kaynağı yatırımcısından para toplamak. bedelli sermaye artırımı nadiren gerçekten samimi ve anlamlı bir sebebe dayanıyor. çoğunlukla, “patron en son yapılan bedelliden gelen parayla yazlık aldı, tekne aldı. bu sene yine bedelli ihtiyacı doğdu” şeklinde cereyan ediyor. tabi spk başvurusunda böyle demiyorlar fabrika kuracağız yatırım yapacağız diye alıyorlar. yatırım yaptığınız şirketin parasını nereye harcadığına iyi bakın. aynı şirkette üç kere bedelliye yakalandıysanız, aynaya dönüp bi bakın. ben ne yapıyorum diye bi sorun!
  
  sevgili küçük yatırımcı, sen gariban babası mısın? ne diye gidip lükse düşkün bi patronun ceo’nun bedellilerle karşıladığı bu hayat stilini finanse ediyorsun? para kazanmayan şirket sana para kazandıramaz. nakiti bol, yüksek karlı şirketlere yatırım yaparsan her sene bedelliye denk gelmezsin. kaliteli şirket halka arzdan sonra bir daha senden para istemez. para verir (temettü) ya da temettü dağıtmasa bile çok kar yapar, hissesi değerlenir, sana hisseden kazandırır.