• (bkz: türk)
  • suudi arabistan'da "al turki" formunda sıklıkla karşılaşılan bir soyadı. osmanlı zamanında türkiye'den arabistan'a gelenlere ve türkiye'ye gidip yaşayıp geri dönen araplara verilen takma isim tarzı bir ifadeyken günümüze bu şekilde aksetmiş. köyde almancı mustafa denilen adamın soyunun 300 yıl sonra "almancı" soyadını alması gibi bir şey olsa gerek.
  • kavalalı ibrahim paşanın yendikten sonra idam için göndermediği suud ailesinin en küçüğünün adı.

    sarayında yetiştirip büyüttüğü bu kişi bugünkü suudların kökü, al turki adının kaynağıdır.
  • gerek orta çağ'da türkçe konuşan toplulukları,gerekse günümüzde türkmen gibi anadolu'nun ekseriyetteki 'etnik türkleri'ni ve soydaşlık (ortak köken) ya da dilsel yakınlıktan,kültürel benzerliklerden ötürü başka coğrafyalardaki türkçe konuşan diğer halkları genel olarak ifade etmeye yarayan kelime,etnik-kültürel kimlik.

    (bkz: turkic)
    (bkz: turkic origin)
    (bkz: turkic peoples)
  • aralarında ırk birliğinden,soydaşlıktan/ortak atadan-kökenden daha çok dilsel yakınlık-benzerlik olan topluluklar bütünü.

    anadolu'nun ekseriyetteki türkî halkına en çok azeriler, gagavuzlar,kırım tatarları, ahıskalılar, karaylar (karaim), kumuklar, kıbrıs türkleri ile ırak ve suriye türkmenleri benzer.kısmen (seyrek de olsa) türkmenistan, özbekistan ile çin türkistanı'nın yerel halkı uygurlar buna dahil edilebilir.

    çünkü türkî halkların dilleri hep büyük bir çekim gücüne sahip olmuş, göçlerle-istilalarla gittikleri bölgelerdeki yerel halkları dilleriyle etkilemişler,başka halkları egemenlikleri altına almışlar,dillerini yaymışlar ve yerel unsurlarla kaynaşmaktan,karışmaktan geri durmamışlardır.
  • araplarda bizdeki veya batıdaki gibi soyadı kavramı yok, ama türkî hem isim hem de soyadı anlamında kullanılıyor. suudi arabistan içişleri bakanı mı ne vardı misal*, asıl bomba şu ki, şimdi de (bkz: turkî el-binali) diye bi bok çıktı. tam sıçtık ülke imajı olarak. şimdi gel de anlat, bahreynli bir adam o, türklerle alakası yok diye.
  • dil baglaminda tüm türkileri(turkic) kapsayan ana kümenin ismidir.

    neden tr disinda türk yerine türki kullanildigini anlamak icin kavramlari iyi anlamak gerekir.

    türkiye'de türk terimi ulus ismi oldugu icin uluslararasi kullanimda türkiye vatandasi olan kisi anlamina gelir. yani tr disinda ben türküm derseniz tr vatandasi anlasilirsiniz. bu sebeple tr disindaki türk dilli topluluklarin büyük kismi kendine türk demez. resmi olarak diyemez zaten. ama bir ingiliz gonyaya gelip vatandas olsa o türk olmus olur resmi olarak.

    tr de resmi tanimin disinda türk teriminin birkac anlami daha oldugu icin kafalar karisir. türk tanimini misal ülkü ocaklarinda veya baska ideolojik ortamlarda ögrenen bir kisi bir orta asyali türki ile karsilasinca genelde dumur olur.

    bunlardan baska istisnai bir durum daha vardir. mesela balkan türkleri, ahiskalilar v.s. gibi türki topluluklar kendilerine direk türk der. bunlarin ayri bir statüsü vardir ve bu statünün resmi adi soydastir. soydaslar osmanli devleti sinirlari icinde yasamis türki halklardir. tr de osmanlinin mirascisi olduguna göre böyle ayri bir durum olusur. bu tanimin da kendi icinde istisnalari vardir ama onlara simdi girmicem.

    türki (eng. turkic, rus. tyurk) olayini kümelerle anlatmaya calisayim

    ana küme türki
    bir alt küme oguz, kipcak, cagatay v.s.
    iki alt küme türk(eng. turkish, rus. turok), tatar, kazak v.s.

    karsilastirma acisindan slavlara da bakalim
    ana küme slav
    bir alt küme dogu, bati v.s. slavlari
    iki alt küme rus, sirp, polon v.s.

    aradaki fark, slavlar slav terimini ulus ismi yapmadigi icin türki gibi yeni bir terim üretme ihtiyaci duymamis.
  • kuveyt ve suudi arabistan'da "güzel ve yakışıklı çocuk" (böyle yazınca pelinsu lehçesi gibi oldu) anlamında isim olarak veriliyor. mısır'da da bir kızın güzelliğine atfen "türki" kullanıldığına bilfiil şahit oldum. yahu biraz deşince şu arapların türklere karşı baya sevgisi olduğunu anlıyorsunuz. bizim araplara dair bunca hakaretamiz ifademiz olduğu düşünülünce ilginç geliyor.
  • türk'e benzeyen anlamına gelen kelime. halbuki bizden daha türk olan türkistan boylarına yaptığımız bu yakıştırma yanlıştır.
  • türkçe.

    [gevz: muarrebi (arapçalaştırılmışı) olan cevz* ile maruf (tanınan) yemiştir. türkide koz derler.] mütercim asım efendi - burhan-ı kaatı* (ömer asım aksoy'un mütercim asım (1962) kitabından)

    "er-rie: canlı kısmının nefes ve rih (yel) ve hava mevzuuna denir ki akciğerdir. fariside şüş, türkide öyken derler." mütercim asım efendi - kamus tercemesi (ömer asım aksoy'un mütercim asım(1962) adlı inceleme kitabından)

    (ilk giri tarihi: 22.7.2018)

    (bkz: büvelek/@ibisile), eğrice
hesabın var mı? giriş yap