• 1835 - 1905. kayseri rumlarından teodor kasap 1870'de osmanlı'nın ilk mizah dergisi diyojen'i çıkarmasının yanısıra çıngıraklı tatar, kudunatos *, hayal ve momos * gibi dergilerin ve istikbal adlı günlük siyasi gazetenin de yayıncısıydı; ii. abdülhamid sansürüyle bu yayınların bir kısmı kapatıldı, kendi de hapis cezasına çarptırıldı. kaçtığı italya'dan affedilerek döndü ve yıldız sarayı kütüphanesinde ölümüne kadar çalıştı. ahmet vefik paşa gibi moliere uyarlamaları yapan kasap'ın paris'te okuduğu sırada alexandre dumas'ya asistanlık yaptığı söylenir. kasap'ın istanbul'a dönüşü baba dumas'nın öldüğü 1870 tarihiyse de oğul dumas'ya da asiste etmiş olabilir. konuyu bir dumas uzmanı olan umberto eco'ya havale ediyorum. abi bi bakar mısın?
  • başyazılarını muhavere (konuşma), karagöz ile hacıvat'ın karşılıklı konuşmaları biçiminde yazan mizahçı. nişan g. berberyan ile iyi bir ikili imişler. aleksandre dumas'nın para meselesi ve monte kristo'sunu tercüme etmiş.
  • ilk mizah gazetesini çıkarınca, haliyle ilk hapis cezasına çarptırılan mizah yazarı da olmuştur.
    abdülhamid'in emriyle 3 yıla hüküm giymiştir.
  • gazeteci, yazar. (1835-1905)

    kayseri'de doğdu; ermeni kökenlidir. kuruçeşme rum okulu'nda öğrenimini sürdürdü. bir fransız subayının yardımıyla fransa'ya gitti (1856). paris'te öğrenim gördü. istanbul'a dönünce gazeteciliğe başladı, ilk türk mizah gazetesi diyojen'i çıkardı (1870-1873). ali bey, recaizade ekrem ve namık kemal'in yazılarıyla gazete, dönemin ilgiyle izlenen muhalefet organlarından biri oldu. diyojen kapatılınca çıngıraklı tatar, o da kapatılınca hayal ve istikbal adlı gazeteleri çıkardı. yazılarından ötürü hapse mahkûm edildi (1877), avrupa'ya kaçtı. birkaç yıl sonra bağışlandı, ölümüne değin mabeyn kütüphanecisi olarak sarayda görevlendirildi. tanzimat dönemindeki tiyatro çalışmalarını destekledi, türk tiyatrosunun yerli kaynaklardan yararlanması gerektiğini savundu. pinti hamit (1875), işkilli memo (1874), para mesleği (1875) adlı moliére uyarlamaları yanında lükresya borçiya adlı bir oyunu vardır. alexandre dumas pére'den monte-kristo (1871) çevirisi de ilk roman çevirilerindendir.
  • bkz: (görsel)
  • osmanlı'da 1877 yılının kasım ayında bağımsız ilk mizah gazetesini çıkaran kişidir. kayseri'nin tavlasun ilçesi rumlarındandır. son derece kıvrak zekalı bir kişi olmakla birlikte müthiş bir hazır-cevaplık kabiliyetine sahiptir. etnik kökeni rum olmasına karşın düşünce yapısı olarak tam bir osmanlı'dır kendisi.

    tiyatroda geleneksel tiyatronun, gölge oyunları ve atışmaların bulunması gerektiğini savunmaktadır. beş gazetede yazılar yazmıştır. bunlar: diyojen, çıngıraklı tatar, hayal ve istikbal'dir. bu gazeteler yalnızca türkçe yazdığı gazeteler olmakla birlikte kendisinin fransızca, rumca, ermenice ve rusça olarak gazete yazıları da yazdığı rivayet edilmektedir.

    son derece ehemmiyetli bir kişiliktir. kızıl sultan ıı. abdülhamid ile çoğu zaman atışma halindedir. öyle ki moliere'den dilimize adapte ettiği "pinti hamid" oyunu kızıl sultanı son derece öfkelendirmiştir.

    sultan ıı. abdülhamid'in basın yasaklarını destekleyen yapısına rağmen sivri dilli olmaktan asla vazgeçmemiş ve bu tavrı yüzünden 3 yıl hapse mahkum dahi edilmiştir. fakat taşınmak için 15 gün izin alarak hapisten çıktığında yine kıvrak zekasını kullanarak kılık değiştirip avrupa'ya kaçmış, sultan'ın kendisini affetmesi üzerine uzun bir süre sonra yurda dönmüştür.

    velhasılı türk edebiyatının nüktedan adamlarındandır, yeni osmanlılardandır, namık kemal'in yoldaşıdır ve her ne kadar farkına varılmıyor olsa da türk edebiyatı için önemli işler yapan değerli bir edebiyat âlimidir.
  • yılmaz özdil'in 13 kasım 2016 tarihli hüngür hüngür gülmek isimli yazısında bahsi geçen duayen mizahçı

    "bu topraklardaki ilk türkçe mizah dergisi diyojen'di. teodor kasap tarafından yayınlanıyordu. saray'ın emriyle yasaklandı, 1873'te kapatıldı. teodor pes etmedi. diyojen kapatılınca, çıngıraklı'yı çıkardı, o da kapatılınca hayal'i çıkardı, o da kapatılınca istikbal'i çıkardı… baktılar ki adam olmaya niyeti yok, teodor'u kapattılar! tutuklayıp, hapse attılar.
    *
    ilk karikatüristimiz teodor, hapse girmesine sebep olan imzasız karikatüründe, karagöz'le hacivat'ı çizmişti. karagöz'ün eli ayağı prangalıydı. hacivat “nedir bu halin?” diye soruyor, karagöz de “kanun çerçevesinde özgürlük” diyordu. bunu çizdiği için üç sene yattı."
  • güzel yazı, beğendim ama sanki biraz örtülü gibi geldi. diğer mizahçıların kimin döneminde zulme uğradığı bahsediliyor da, aziz nesin'in, sabahattin ali'nin, rıfat ılgaz'ın kimin döneminde özgürlüğünün kısıtlandığı belirtilmemiş. merak eden kısa bir araştırma ile bulabilir. aslında bunun tartışılması kimseyi zarar vermez. aksine tarihten ders alınır ki bir daha böyle olaylar yaşanmaz

    bu yazıdan da anlaşıldığı gibi maalesef, bu topraklarda memleketi yönetenlerin büyük çoğunluğu kendisine karşı muhalefet edenleri genellikle şiddetle bastırmıştır.
  • umut sarıkaya'nın çizgilerinde tekrar hayat bulmuş.
  • bir ece ayhan şiirinde oynamıştı diye hatırlıyorum; çapalı karşı.
hesabın var mı? giriş yap