terroir

• "toprak ve üzümün aşkı" fransızlar böyle der.
• iyi saraptan bahsederken kullanilan fransizca bir kelime. mukemmel saraba ulasmak icin herseyden once uc temel sey gereklidir. bunlar da; iklim, toprak ve üzümün yetistirildigi yerin konumudur. “terroir" de, bu uc ozelligi kapsayan bir kelimedir ve sarabin esas tadını bu uc ozellik belirler.
• birkac parametresi
  
  - uzum gunde kac saat isik aliyor
  - gece gunduz sicakliklari
  - senelik yagmur miktari
  - ruzgar miktari
  - kis sicakliklari
  - topragin turu ve derinligi, su gecirgenligi
  - uzum baginin rakimi
  - uzum baginin baktigi yon
  - etrafta yetisen meyve sebzeler
  - topraktaki mikroplar ve bocekler
  - ...
  
  uzerine yazilmis yuzlerce sayfalik kitaplar vardir. hatta sadece fransiz terroir'i uzerine bile kitap vardir.
  
  amerika'da genelde sarabin yapildigi uzum/blend on plana cikarken avrupa halki arasinda sarabin terroir'i yani sarap imalathanesi ve uzumlerin geldigi bolge daha onemli tercih kriteri olur.
• sadece sarap icin degil, peynir icin hatta sarabin bekletildigi odun ficinin kokeni icin de kullanilan terim.
• üzüm, zeytin ve kahve için kullanabiliriz. toprak, hava, bakı, çekirdek/meyve cinsleri ve rakımı ihtiva eder.
• konu hakkında murat mumcuoğlu'nun güzel yazısına ulaşmak için bkz: https://sarapatolyesi.net/…018/12/31/terroira-dair/
• dünyanın bazı yerlerinde üzüm çeşidine göre şaraplar isimlendirilir. mesela 'chardonnay, riesling, sauvignon blanc, cabernet sauvignon', bunların hepsi üzüm çeşitleri. bu alışkanlığa sahip ülkeler de avustralya, yeni zelanda, amerika, güney amerika...
  
  bir de avrupalılar var, ki bunlar genellikle fransız, italyan ve ispanyollar.
  
  herkesin kafasını karıştırmada ustalar çünkü şişeye üzüm çeşidi yerine yetiştiği bölgenin ismini yazarlar. şarap terimlerinde bu konsepte 'terroir' deriz.
  
  bunun sebebi de bu bölgenin iklim olsun, toprak olsun, tepelerin yüksekliği olsun her türlü özelliği şarabın tadını etkiler. yani avrupalılar için üzümün yetiştiği yer üzümden daha önemli. örneğin fransız chablis'i gördüğünüzde chablis üzümü değil bölgeyi temsil ediyor. üzüm çeşidi aslında chardonnay."
• tr. teruar
• şarap dünyasının en önemli kelimelerinden biridir. fransızcada toprak anlamına gelen terre kelimesinden türetilmiştir. teruar, toprak ve iklimin kombinasyonudur.
  
  örneğin, chardonnay üzümünü ele alalım. fransa’nın soğuk iklimli kuzeyinde, yüksek asitli, ekşimtırak, limon çiçeği tadında ve çiçekli tonlar taşıyan hafif bir şarap veriyor. aynı üzüm ülkemizde saroz’da da yetişmektedir. saroz bölgesinde üretilen chardonnaylar ise damakta kalıcı, meyvemsi ve daha dolgun bir şarap vermektedir. demek ki aynı asmaya ait olan üzümler farklı bölgelerde yetiştiğinde o bölgenin iklim koşulları, gece gündüz arasındaki ısı farkları, denize olan yakınlığı, toprak yapısı ve gübreleme farklılıklarından kaynaklanan etmenlerden dolayı bizlere çok farklı lezzet sunuyor. yani teruar kavramının anlamı doğanın üzüme ve şaraba olan yansımasıdır. elazığ ve arapkir’de öküzgözü diye adlandırdığımız bir üzüm türü yetişmektedir. bu üzümden yapılan şaraplarda pekmez, pestil, marmelat aromaları hissedilmektedir. çünkü yaz aylarında yöre halkı tarafından pişirilen pekmez ve marmelat çeşitlerinin kokusu havayla birlikte bağlara nüfuz etmektedir. işte bu, yörenin teruarının şaraba nasıl etki ettiğini bize göstermektedir.
  
  bağlarını teruar özelliklerine göre ince kriterlerle ayrıştıran tek ülke fransa’dır. türkiye ise henüz değil bağlarını büyük bağ bölgelerini bile teruar özelliklerine göre ele almamaktadır.
• şarap üretiminde önemli bir terim olan "terroir," üzüm bağlarının bulunduğu bölgenin toprak, iklim, eğim ve benzeri faktörlerin üzümlerin tat profiline olan etkisini ifade eder. bu nedenle aynı üzüm çeşidi bile farklı bölgelerde yetiştirildiğinde farklı tatlar elde edilir.