tethys ^*

• günümüzden 225 milyon yıl önce tek kıta halinde bulunan pangea; laurasia ve gondwana olarak ikiye ayrıldığında ortalarında kalan denizin adı..tersiyerin sonunda kuzey ve güney amerikanın bağlantısı oluşup birde alp dağları meydana gelince bu deniz yokolmuş.
• satürn'ün en büyük 5 uydusundan biri.
• okeanosun karisi, okeanidler diye cagrilan uc bin guzel kizin, daha dogrusu butun akarsularin anasi.
• mezozik cagda laurasia ve gondwanaland arasindaki sig deniz. suanki himalaya daglarinin oldugu yer denizin bir bolumudur. daglarin meydana gelmesi ile yok olmustur.
• atmosferi olmayan bir satürn uydusu. geçmişinde zavallıya pek çok göktaşı çarpmış, yüzeyindeki odysseus kraterini oluşturmuştur.
• troy filminde brad pitt'in canlandırdığı ve topuğuyla ünlü akhilleus'un (bkz: aşil) annesidir tethys.
• akhilleus'un annesi olan tanrica tethys degil thetistir.
• 65 milyon yıl önce var olan, anadolu'nun da üzerini kaplayan ve iç anadolu'da bile deniz kabuklularının fosillerine ulaşılmasına sebep olan deniz. ilk oluşumu ekvatora yakındır, daha sonra kıtalar ile birlikte kuzeye itilmiş ve akdenizin oluşumuna yol açmıştır. tetis denizine akdenizin annesi de denilmektedir.
• (bkz: http://en.wikipedia.org/wiki/tethys_ocean)
• eski jeolojik donemlerde olusmus ve kaybolmus uzun soluklu bir okyanus. yapilan arastirmalara gore en eski tetis havzasinin acilmasi erken-orta paleyozoik doneme (yaklasik olarak 490 milyon sene oncesine) dayanir. tektonik plakalarin, yani kitasal kabuk parcalarinin, goreceli hareketleri sonucu zaman icerisinde sekli surekli degismistir. tersiyer'de kapanmasina kadar olan asamalari eskiden yeniye dogru proto-, paleo- ve neo-tetis seklinde ayrilmistir. son evresi olan neo-tetis'in havzalarindan ikisinin kalintilari anadolu'da kolayca gozlemlenebilir. bu havzalardan biri izmir-ankara-erzincan hatti boyunca 60-70 milyon sene once kapanmistir. digeri ise batida iskenderun korfezi olmak uzere elazig-bitlis-hakkari uzerinden iran'a ulasan bir hat boyunca yaklasik 15-20 milyon sene once kapanmistir. bugun turkiye'de bulunan kuzey anadolu ve dogu anadolu aktif fay kusaklarinin bu hatlarla hemen hemen cakismasi rastlanti degildir. ayrica anadolu'da yuzeylenmis olan kayaclarin pek cogu dogrudan veya dolayli olarak tetis okyanusu'nun bir urunudur. turkiye'deki metalik maden yataklarinin olusmasindaki katkisina ragmen arap yarimadasi'nda bol bulunan petrolun guneydogu anadolu'da ayni miktarda ve kalitede bulun(a)mamasindan da sorumludur ayrica kendileri.
  bolgesel olcekte bakarsak, alp daglari ve himalayalar'in olusumu dogrudan bu okyanusun kapanmasiyla ilgilidir.