topkapılı cambaz mehmet bey

• istanbul'un düşman altında bulunduğu sırada, osmanlı ordusunun depolanan silâh ve teçhizatını her an ölümle karşı karşıya kalarak anadolu'ya kaçıran, düşmanın gizli istihbarat teşkilâtının içinde yuvalanarak, millî kuvvetlere çok yararlı bilgiler sağlayan mim mim grubu başkanı, kuva-yı milliye mensubu vatan evladı.
  
  topkapılı mehmet bey’e vatana hizmet faslından mahiye (ayda) 1500 lira maaş bağlanması, büyük meclis’in 24 haziran 1923 tarihli toplantısında oy birliğiyle kararlaştırıldı.
  
  “vatanım için, mustafa kemal paşam için üzerime düşen görevi yerine getirmeye çalıştım…” diyen topkapılı, bu maaşı da kızılay’a devretmiştir.
  
  istanbul şehir meclisi üyesi olan topkapılı cambaz mehmet 1932 yılında ölmüştür. aziz ruhu şad olsun.
  
  kaynak : (bkz: mim mim grubu/#75636412)
• ortaokulu okuduğum okula adını vermiş kişidir. yalnız cambaz'ı çıkarmaları ayıp olmuş. bu kadar hizmet vermiş bir kişinin, sahip olduğu lakap küçük görülmemeliydi.
• söylentilere göre cambaz mehmet, istanbul işgal kuvvetleri komutanı general harrington'ın makam arabasını çalıp, kullanarak akşehir'e kadar götürmüş, orada mareşal fevzi çakmak'a teslim etmiş. bu otomobil, mustafa kemal paşa'ya veriliyor ve paşa'nın makam arabası olarak kullanılıyor.
  
  bu olay doğru mudur bilmek güç fakat cambaz mehmet, istanbul'da mim mim grubunun başında, hem düşman hakkında istihbarat toplayıp hem de düşmana ait silahları toparlayıp, canı pahasına anadolu'ya sevk etmiş, gizli kahramanlardan biri. biriymiş, az önce öğrendim.
  
  perde arkasında kalan kahramanları nedense olağan kabul edip pek su yüzüne çıkarmıyoruz galiba. neden? gerçekten nedenini merak ediyorum.
• çanakkale savaşına katılmış eski bir külhan. m m grubunun ( milli müdafaa grubu) başındaki kişidir. kendisi gibi külhanlardan,meyhanecilerden ve fahişelerden oluşan istihbarat ağı varmış.
  yaptıkları öyle acaip ki gerçekle efsane karışmış durumda.
  silah sevkiyatı, subayları ankaraya geçirme, istihbarata karşı koyma, darülfünun öğrencilerinin işbirlikçi hocaları protestosu hepsi m m grubunun içinde olduğu işler.
  4 yılda yaptıklarını okusanız film senaryosu zannedersiniz.
  
  en acısı hakkında doğru dürüst kitap yok.
• yılmaz özdil'in mustafa kemal kitabında da bahsetttiği kahraman. "koşum tutmaz bir insanım, müsaade edin serbest kalayım" diyerek milletvekilliğini reddetmiştir.
• (bkz: ya istiklal ya ölüm)
  
  diziyi izleme sebebimdir kendileri.
  
  ruhu şad olsun. büyük adam.
  
  erkek nene hatun
• milli mücadelenin kahramanlarından biridir.
  
  anadolu’dan yönetilen milli mücadelenin en büyük gereksinimlerinden biri de istanbul’daki işgal güçleri ve işbirlikçi istanbul yönetiminden gelebilecek tehlikeleri önceden haber verecek istihbarat ağıydı. topkapılı mehmet bey istanbul’da bu hizmeti yapmıştır. emrinde binlerce adamının olduğu söylenir. mim mim grubunun istanbul lideridir. kendisi topkapılı ve cambazla birlikte hakimzade adıyla da anılır. mustafa kemal paşa’yla tanışıklıkları çanakkale savaşı’na dayanır. çanakkale’de mustafa kemal paşa’nın emrinde savaşmış ve hatta mustafa kemal paşa tarafından çavuşluğa yükseltilmiştir.
  
  istihbarat sağlamak, istanbul’dan anadolu’ya adam ve cephane kaçırmak gibi müthiş hizmetleri olmuştur. bu hizmetleri ve işgal güçleri komutanı harrington’ın arabasını kaçırıp mustafa kemal paşa’ya armağan etmesi gibi hizmetleri başlıkta zaten söylenmiş ama şu bilgiyi de verelim: mehmet bey’in torununun söylediğine göre arabayı kaçırırken 8 yaşındaki oğlu ali büyükyılmazel de konsolosluk önünde gözcülük yapmıştır. hizmetleri sadece istanbul’la sınırlı değildir. 16 mart 1920’de istanbul resmen işgal edildiğinde önce trakya’ya, sonra karakol cemiyeti’nden arkadaşı topçu yüzbaşı muhlis efendi ile birlikte bulgaristan’a geçmiştir. oradan da muhlis efendi ile birlikte italya’ya geçerek italya cemaat-i islamiye temsilcisi edip servet bey aracılığıyla bu cemaatin yardım fonundan aldığı 1500 italyan frankı ile anadolu’ya dönmüştür.
  
  teşkilat-ı mahsusa başkanı ve mim mim grubu liderlerinden hüsamettin ertürk bey anılarında topkapılı için şöyle diyor:
  
  “topkapı örgütü’nün en gözde kişilerinden biri cambaz’ın damadı hakimzade topkapılı mehmet’ti. topkapılı mehmet çok dinamik, zeki ve girişimci bir kişiydi. durmadan dinlenmeden çalışır ve birçok kişiyi çevresine toplardı. onun engin bir cesareti vardı.” (hüsamettin ertürk, iki devrin perde arkası, hazırlayan: samih nafiz tansu, nokta yayınları, s. 157)
  
  takdirname ve istiklal madalyasıyla ödüllendirilip kendisine maaş bağlanmak istenmiş fakat maaşı kızılay’a bağışlayarak şöyle demiştir:
  
  “ben bir şey yapmadım. vatanım için, mustafa kemal paşam için üzerime düşen görevi yerine getirmeye çalıştım. hizmetleri gerçekleştiren arkadaşlardır.” (selahattin selışık, kurtuluş savaşı’nın gizli örgütü m. m. grubu, kaynak yayınları, istanbul, 1999, s. 56)
  
  cumhuriyet kurulduktan sonraki dönemde resmi bir görevi olmamasına rağmen istihbarat çalışmalarında bulunmuştur. uzun yıllar istanbul şehir meclisi üyeliği yapmıştır. bu kahraman adamın ölümü maalesef çok üzücü olmuştur. 1 haziran 1932 günü evinde çıkan yangında vefat etmiştir.
  
  ruhun şad olsun topkapılı mehmet bey, saygı ve minnetle anıyoruz.
• 24 haziran 1923 - topkapılı mehmet bey'e dair
  vatana üstün hizmet faslından maaş bağlanması hakkında, tbmm aşağıdaki kararı oy birliği ile almıştı:
  
  "tbmm başkanlığından: istanbul'un düşman
  altında bulunduğu sırada, osmanlı ordusunun
  depolanan silah ve teçhizatını her an ölümle
  karşı karşıya kalarak anadolu'ya kaçıran,
  düşmanın gizli istihbarat teşkilatının içinde
  yuvalanarak, milli kuvvetlere çok yararlı bilgiler
  sağlayan m.m.grubu başkanı topkapılı mehmet
  bey'e, vatana üstün hizmet faslından ayda
  1.500 lira maaş bağlanması büyük meclis'in 24
  haziran 1923 tarihli toplantısında oy birliği ile
  kararlaştırıldı."
  
  peki kimdi bu vatana üstün hizmette bulunmuş topkapılı mehmet bey ?
  
  bir vatan fedaisi: topkapılı cambaz mehmet bey, 1 temmuz 1874’te istanbul’da dünyaya gelmiştir. aldığı eğitim ve ailesi hakkında elde herhangi bir bilgi bulunmamakla birlikte selahattin selışık’ın belirttiğine göre, çanakkale savaşları sırasında mustafa kemal (atatürk)’in birliğinde savaşmış hatta bizzat mustafa kemal paşa tarafından çavuşluğa yükseltilmiştir. topkapılı mehmet bey’in bu tarihten sonra, istanbul’un itilaf devletleri tarafından fiilen işgali sürecinde ortaya çıkan gizli gruplar içerisinde yer aldığı görülecektir.
  “göreyim seni topkapılı”
  
  istanbul’un topkapı semtinde yasayan, unvanı cambaz olan topkapılı cambaz mehmet, çanakkale savaşlarında sıradan bir erdir. gösterdiği kahramanlıklardan dolayı, er topkapılı’ya onbaşı şeridini albay mustafa kemâl verir. “göreyim seni topkapılı” diyerek cesaretlendirir.
  
  çanakkale’de dökülen kanlara rağmen osmanlı devleti, birinci dünya savaşı’ndan yenik çıkmış ve 30 ekim 1918 mondros ateşkes anlaşması ile silâhları bırakıp düşmana teslim olmuştu.
  
  anafartalar kahramanı mustafa kemal paşa da, topkapılı cambaz mehmet de artık işgal altındaki istanbul’dadırlar. mustafa kemal paşa, üç kez padişah vahdettin ile, birçok kez de osmanlı hükûmetinin başbakanı damat ferit pasa ve kabine üyeleriyle konuşmuş, vatanı düşman elinden kurtaracak önerilerde bulunmuş ama sonuç alamamıştır. şişli’deki evinde en yakın arkadaşlarıyla sık sık gizli toplantılar yapan mustafa kemâl paşa, anadolu’ya geçip, kurtuluş savaşı’nı orada başlatmanın yollarını aramaktadır.
  
  şeytana külahını ters giydirecek kadar zeki, tazı gibi koşan, silâh atmada, bıçak sallamada rakibi bulunmayan, zalimlere karşı gaddar, ezilenlere karşı ise merhametli biri olarak tanınan topkapılı cambaz mehmet ise, istanbul’da kurulmuş mm grubun adli gizli örgütün başıdır. adı, milli müdafaa sözcüklerinin baş harflerinden (mm) oluşan bu gizli örgütte yüzbaşılar, binbaşılar, albaylar, doktorlar bulunmakta, ama başkanlığını ise askerlikte aldığı en büyük rütbe çavuş olan topkapılı cambaz mehmet yapmaktadır. nedeni çok şaşırtıcıdır: topkapılı’nın istanbul’da silâhlı adamları vardır. bunlar, vatanın kurtuluşu söz konusu olmadan önce birer it, kopuk, hırsız ve haraççıydılar. ancak, topkapılı mehmet, mustafa kemal’in şişli’deki evinde paşa ile görüştükten sonra, bu adamlar vatan için ölmeye ant içmiş, kelle koltukta savaşçı olmuşlardır. şişli’deki görüşmede mustafa kemâl paşa,
  
  “mehmet, çanakkale’de nasıl kazandıksa yine öyle kazanacağız. hele sizin gibi kahraman türk çocukları oldukça, ordularımızın yenilmesi imkânsızdır!” demiş ve bu sözler topkapılı’ya yetmişti. mustafa kemâl onu, “göreyim seni cambaz mehmet bey!” sözleri ile uğurlamıştı.
  
  mustafa kemâl paşa’nın koruma işini bizzat üzerine alan topkapılı silâhlı adamlarıyla şişli çevresinde gerekli önlemleri alır.
  
  50 inebolulu feadi genç
  
  15 mayıs 1919 günü, istanbul galata rıhtımı’nda olağanüstü bir kalabalık vardı. seyyar satıcılardan, ayakkabı boyacılarından, polislerden, jandarmalardan ve hamallardan geçilmiyordu. bunlar, gizli örgüt mm grubu‘nun tepeden tırnağa silâhlı adamlarıydı. görevleri, mustafa kemâl paşa ile 19 kişilik maiyetinin bandırma vapuru’na sağ salim binmesini sağlamaktı. operasyonu rıhtımda yöneten topkapılı cambaz mehmet, iyi yüzme bilen, iyi silâh kullanan 50 inebolulu fedai genci de bandırma vapuru’nun içine yerleştirmiş, bunlara gerekli talimatı vermiş ve samsun’a kadar sürecek yolculuğun tüm güvenlik önlemlerini almıştı.
  
  tulumbacılık yıllarında, yıllarca yangılara su pomplayan cambaz mehmet, kurtuluş savaşı’na bir aort damarı gibi kan pompalayacak mim mim teşkilatının işgal altındaki istanbul’da başına geçti. istanbul hükümetinde neler oluyor, işgal kuvvetleri neler planlıyor anında haberdar oluyordu. bilgileri, inanılmaz bir çabuklukla m. kemal’e iletiyordu.
  
  topkapılı cambaz mehmet’in başında olduğu mim mim gurubu, 2,5 yıl süren faaliyetinde, anadolu’ya şu sevkıyatları gerçekleştirmiştir:
  
  56 bin süngü, 320 makineli tüfek, 1500 tüfek, 1 batarya, 3 bin sandık cephane, 10 bin üniforma, 100 bin nal, 15 bin matara. bu malzemeler istanbul’daki karakol, kışla ve askeri depolardan elde edilmiştir. içinde işgal kuvvetlerinin depolarından aşırılanlar da vardır.
  
  harrington’un makam otomobili
  
  belki tarihte bir benzeri görülmemiş bir olayın da kahramanıdır topkapılı mehmet. istanbul’u işgal etmiş olan ingiliz kuvvetlerinin komutanı general harrington’un makam otomobilini de aşırır. akşehir’e kadar sürer ve orada mareşal fevzi çakmak’a teslim eder. bu otomobil, büyük millet meclisi başkanı mustafa kemal paşa’ya verilir.
  
  siz ne sanıyorsunuz ? samsun’a çıkmak öyle kolay mı oldu?
  
  ankara ekspresinde iki yolcu: topkapılı ve nurettin bey görevlerini yapmış olmanın huzuru ile ankara’nın yolunu tutmuşlardı. topkapılı, nurettin bey’e “tarih böyle bir zafer yazmamıştır.”,”mustafa kemal paşa 1918 yılında şişli’deki evinde konuşurken büyük zaferin pırıltılarını görmüştüm. o zaman bana mehmet, çanakkale’de nasıl kazandıysak yine kazanacağız. hele sizin gibi kahraman türk evlatları oldukça ordumuzun yenilmesi imkansızdır.” demişti.
  bu anıda gördüğünüz gibi çanakkalede’ki başarı ile alınan güç kurtuluş savaşı’nı başarıya ulaştırdı.
  
  zaferden sonra mustafa kemal paşa birgün topkapılı mehmet bey ile görüşür. mustafa kemal paşa kendisine istanbul mebusluğu teklif eder. topkapılı, paşa’nın teklifini kibarca reddetti. mustafa kemal de ,”hiç değişmemişsin mehmet yine o eski topkapılı cambaz mehmet!” der.
  istanbul’un kurtuluşu
  
  6 ekim 1923 günü büyük komutanın muzaffer ordusu istanbul’a giriyordu. topkapılı bu sahne karşısında sevinç gözyaşlarını döküyordu.
  
  24 haziran 1923 tarihli tbmm kararınca topkapılı cambaz mehmet’e ayda 1.500 lira maaş bağlanır. bağlanan bu maaşın tamamını kızılay’a devreder ve tek kuruşunu bile almaz.
  
  topkapılı cambaz mehmet’in böylesine yüksek ve sürekli bir ödülü kazanınca söyledikleri de oldukça öğreticidir.
  
  “ben bir şey yapmadım. vatanım için, mustafa kemal paşam için üzerime düşen görevi yerine getirmeye çalıştım. hizmetleri gerçekleştiren arkadaşlarımdır. ben buna layık değilim.”
  
  zaferden sonra sonra topkapılı mehmet
  kurtuluş savaşı’nın kazanılmasından sonra da tbmm hükümeti’ne bağlı olarak istanbul umum amele birliği’nde ve istanbul şehir meclisi’nde çalışmalarını sürdürmüştür. tbmm hükümeti’nin takdirname ve istiklâl madalyası ile ödüllendirdiği mehmet bey, 1 haziran 1932’de vefat etmiştir. 4 haziran’da yapılan cenaze törenine istanbul valisi, cumhuriyet halk fırkası istanbul il başkanı cevdet kerim (incedayı) ve şehrin ileri gelenlerinin katıldığı törenle mehmet bey, merkez efendi mezarlığı’na defnedilmiştir.
  
  kaynak
• haluk levent tarafından seslendirilen izmir marşı'nın son bölümünde kendisine "selam olsun" diyerek selam çakılan vatansever kahraman..
  
  "mim mim grubu'ndan topkapılı mehmet cambaz'a selam olsun"
• kurtuluş savaşı kahramanı, kabadayı. çanakkale savaşları sırasında yarbay mustafa kemal'in birliğinde bulunmuştur. kendisine cambaz lakabı burada bizzat mustafa kemal tarafından verilmiştir. sonrasında kurtuluş savaşı'nda istanbul'dan anadolu'ya cephane kaçırılmasında faydaları olmuştur. 1926 yılında kendisine bağlanan maaşı "vatanım için mustafa kemal paşam için üzerime düşen görevi yerine getirmeye çalıştım. hizmetleri gerçekleştiren arkadaşlardır” diyerek kızılay'a bağışlamıştır. vatan kendisine minnettardır.