• bir toplumda kanun ve kurallara uygun düşen yapı.
  • mirasyedi evlat, yiyici-düşman gelin/damat, mal biriktirip miras bırakan yaşlıya, düşman değildir; onun kendine düşmanlığının ve yaşama ihanetinin aynasıdır, bağıra bağıra gelen cezasıdır... toplumsal düzenimizde, kapitalizmin hiçbir işleyişine karışmadan, yalnızca alt kuşağa para ve mal miras bırakmanın önüne geçsek, hayat bir hayli değişir, daha gerçel bir biçim alır.

    "insan arketipleri anlasa da anlamasa da o dünyanın bilincine varmalıdır çünkü bu konuda insan hala doğanın bir parçasıdır ve kendi kökleriyle bağlıdır. insanı yaşamın ilk imgelerinden kopartan bir dünya görüşü ya da bir toplumsal düzen, bir kültür değil gittikçe artan bir hapishane ya da bir ahırdır." carl gustav jung - aspects of the feminine

    (bkz: toplumsal düzensizlik)
  • başlangıçtan beri toplumsal düzen ve toplumların neden uyum içinde olma eğiliminde olduğu sosyolojinin konusu olmuştur. bununla ilgili iki çeşit açıklama vardır. biri temelde durkheimla ilişkilendirilebilecek bir açıklamadır. bu yaklaşımda toplumda normlar ve değerler ön plana çıkmaktadır. durkheim'a göre toplumsal düzen ve bütünleşmede ahlak sorunları temel bir öneme sahiptir. sanayi öncesi toplumlarda görülen mekanik dayanışmada kollektif bilinçte bulunan inanç ve değerler temel öneme sahiptir. sanayileşme ile beraber toplumsal farklılaşmaya dayanan organik dayanışma ön plana çıkmıştır. bencilliği baskılayan ahlak ilkeleri bütünleşmenin aslını oluşturur. değerler ve normlar baskı yoluyla değil içselleştirme yoluyla yerleşir.

    toplumsal düzenle ilgili ikinci açıklama marx'a dayandırılabilir. kapitalist toplumda maddi zenginliğe ve siyasal güce sahip olmada eşitsiz bir yapı olduğunu söylemiştir. bu iki alanla ilgili kaynak paylaşımında sınıflar arasında çatışma vardır. burada konsensus yoktur ve toplumsal düzen de kırılgandır. ancak düzen yine buradan çıkar. çünkü çatışan gruplar arasında bir güç dengesi de ortaya çıkmaktadır. güçlüler; iktisadi, siyasal ve sosyal baskı yolula zayıf toplumsal kesimleri kontrol altında tutarlar.
hesabın var mı? giriş yap