türkçe harflerle fonetik kasmak ^*

• benim de birkac kez yapmis oldugum ama aslinda cok yanlis olan bir yontem...
  
  asla turkce karakterleri yanyana ekleyerek "nasil olsa bunu yazildigi gibi okuyoz, istenen sonucu elde ederim mis gibi" mantigiyla pronunciation orneklemesi yapmak korkunc bi hatadir. bi kere turkce'de o sesleri aynen veren harf yoktur, hatta ingilizcede de yoktur ki bu yuzden fonetik karakterler kullanilmaktadir.
  
  ornegin "sergeant" kelimesi, ne "sörcınt", ne de "sarcınt" seklinde okunmaz. ikisi arasi biseydir. ama bunu "söarcınt" ya da "saörcınt" seklinde de aciklayamazsiniz.
  
  suserlarin "ben biliyom" edasiyla atlayip dakikada bilmemkac entry girmesine neden olan cesitli pronunciation icerikli basliklarin^** coplukten farksiz olmasina neden olan hatali bir yaklasimdir kendisi...
• tüm suserlar ipa^*'i ezbere bilemeyeceği ve rp^*'yi şıp diye tanıyamayacağı için mecbur olduğumuz, insanları yanıltmadığı ve entry'yi giren suser işini biliyor olduğu sürece de^* başvurmaktan kaçınmamamız gereken bir yöntemdir.
  
  mesela doğru sesletimini göstermek maksadıyla sergeant sözcüğünün transkripsiyonunu /sarcınt/ (amerikan versiyonu) veya /saacınt/ (non-rhotic ingiliz versiyonu) şeklinde yazmak, zannederim ki hiç kimseye zarar vermeyecek, hayatlarını allak bullak etmeyecektir, yerleşmiş inançlarını sarsmayacaktır.
  
  sözkonusu sözcüğün sesletiminde kullanılan "a" harfi bizim bildiğimiz a harfidir. zaten ingiliz fonetiğinde kullanılan iki "a" harfi de (birisi ters v şekilli kısa a, diğeri a: şeklinde yazılan uzun a) yalnızca diyaframdan geçen sesin sürekliliği bakımından fark gösterir, bunun haricinde bizimkiyle aynıdır. "ı" sesi ise ingilizcede schwa tabir edilen, ne idüğü belirsiz bir "weak vowel"dır. bir diphthong ya da triphthong içinde olmadığı sürece bizim kırk yıllık "ı" dan bir farkı yoktur. bu yüzden 1 no'lu entry sahibinin "ne sörcınt, ne de sarcınt şeklinde okunmaz" ibaresinin ikinci kısmına katılmak mümkün değildir. ibarenin ilk kısmı doğrudur, çünkü ister amerikan, ister ingiliz ingilizcesi kullanın, sözcük uzun "a" harfiyle okunur, maalesef entry sahibinin iddia ettiği gibi "ö" içeren bir versiyonu mevcut değildir. ikisi arasında bir şekilde okuduğu iddiası da külliyen yanlıştır. ingilizcede zaten a ile ö arası bir harf yoktur, en fazla a ile o arası bir harf (dog sözcüğündeki gibi) ve a ile e arası bir diğer harf (bat sözcüğündeki gibi) mevcuttur.
• akademik kitap cumleleriyle gunluk pratik kullanimi ayirt edemedigi gibi, kendi bilgisini mutlak gercek sanarak buyuk bir rahatlikla olayi reddeden kimi suserlarin dustugu yanilgiya ragmen, ne demek istedigimi bir karta "sarcınt" yazip yoldan gecen birisine okuttugunuzda rahatlikla anlayabilirsiniz. o "sarcınt" okunusundaki s, s degildir, a, a degildir, r, r degildir, c, c degildir, ı, ı degildir, n, n degildir ve t de hatta t degildir. bu durumda "sarrccıntt" diye okunmasi pek de dogru olmayacagi gibi, fonetik yazilim bile yeterli degildir. eger dil ogrenme ozurlu ezberci zihniyetli insanlar sartlanmis bir sekilde turkce'deki "a" sesinin tam karsiligini cikarmaya calisirlarsa, en iyi olasilikla turklere ozgu komik bir aksan yaratmis olacaklardir. ordaki ses elbette "ö" de degildir. ama s-a gecisi de "sagır" kelimesindekinde cok ama cok farklidir. kitap cumleleri ezberleyen kisi, ingilizceyi kicini yirtsa adam gibi ogrenemez bu durumda... ordaki "sarcınt", yaklasik %20 oraninda uzatilmis british "siiir" (söaaaaaa) seslenimi icerir ve bunun nedeni, her harften her harfe gecisin hatta her kelime icin farkli olmasidir. bu durumda zaten bok gibi ingilizce konusan meraklilara kotu ornek olacagindan birakin fonetik yazilimi, resmen alakasiz bir kaba turkceyle girilmis tum o entryler hava atmak gibi zararsiz bir islevin yanisira, yanlis bilgi vermek gibi son derece zararli bir isleve de sahiptir. ayrica sadece bir ornek olmasina ragmen olayin aciklamasina cuk oturan bu "sergeant" kelimesinin, gunumuz uluslararasi ingilizce aksan anlayisi olan american egilimli british kokenli ideal seslenimini duymak icin the beatles'in sozlukte "sgt pepper" olarak gecen "sergeant pepper's lonely hearts club band" sarkisinin dinlenmesi siddetle onerilir.
• (bkz: sozlukteki akademik tartismalar)
  (bkz: kendinden igrenmek)
• sozlukteki entryler, ne yazik ki kimi zaman ayrintiya yonelimli, kimi zaman ise genel kaba yazilimi verecek sekilde girildigi ve hatta bazen yanlis ornek verilerek laf olsun diye girildigi icin durum o kadar basit degildir. "ben ingilizce biliyorum bakin nasil da detay bilirim" zihniyetindeki suserlar, caylak ingilizce ogrencilerine kotu ornek olacak, bilir kisiler icin ise ancak alay konusu olacaklardir.
• olayı muglak bir zemine kaydırmak ve tartışmayı kaosa sürüklemek amacıyla didinen bir takım suserların "ben yaptım, siz yapmayın" şeklinde ilahi ışığı görme belirtileriyle başladıkları, ne var ki aynı şevk ve başarıyla devam ettiremedikleri olaylara örnek verebilecek bir entry.
  
  bu tür suser'lara göre bir dildeki sözcükleri, sırf sesletimini öğretmek amacıyla bile olsa bir diğer dilin harfleriyle, ya da uluslararası sesbilim örgütü'nün kabul görmüş asgari müşterek sayılan ip alfabesiyle^* yazmak, söz konusu suserların kendi deyimleriyle "cok yanlış bir yöntem", "korkunc bi^* hata" ve "başlıkların çöplükten farksız olmasına neden olan hatalı bir yaklaşım"dır. muhtemelen frp oyunlarında da chaotic good karakterleri tercih eden bu şahısların dayanaksız uslamlamanın verdiği doyumsuz heyecan ve sırf altta kalmamış olmak için entry gireyim mantığıyla yaptıkları genellemeler, ne yazık ki öncelikle fonolojiyi, sonra da dilbilimin fonetik dalını kökten silip atmakta, amaçsız birer akademik uğraş haline getirmektedir. sanırım bu görüş doğrultusunda bakarsak, a'nın a, b'nin b, hatta aşkın bile aşk olmadığı bu hayal dünyasında böyle eften püften uğraşılarla vakit yitirmek, takdir edilmek şöyle dursun, şiddetle kaçınılması gereken faaliyetler arasına katılmalıdır. bu uslamlamanın ikinci basamağı, herhalde öncelikle sözcüklerin okunuşlarını harflere dökme cürümünü işleyen sözlükleri, ardından da sözlükçüleri toplatıp ortadan kaldırmak olacaktır. malumu ilam etmek olmasın, bu bol sahifeli ve her bir yaprağı bir takım dimağlara küfürden farksız gelen eserler herhalde "dil ögrenme özürlü ezberci zihniyetleri" tatmin etmek için yazılmış olsa gerektir.
  
  gerek american heritage dictionary'nin önerdiği amerikan sesletimi, gerekse longman tarafından verilen received pronunciation taraftarı ingiliz sesletimi uzun a içeren bir kelimenin ideal sesletiminin yerde gökte değil de bir beatles şarkısında dana boğazlama çağrışımlı "öa" diftongu içerecek karşımıza çıktığını iddia etmek ise alim-i mutlakiyetiyle gözümü kamaştıran güzide bir suser'ımızın^* geceme renk ve neşe getirmiş bir diğer eylemidir. ben de kendisine uyup, türk dilini pratik kullanımıyla öğrenmek isteyen tüm yabancılara ibrahim tatlıses dinlemelerini öneriyorum. ayrıca tüm sözlük önünde yemin ediyorum ki, bu modern yaklaşım sayesinde dilimizi hakkıyla konuşmayı kıvıran bir şahıs önüme dikilip de "bebeğim" sözcüğü "baeb'ağimm" diye okunuyor derse kendisini döve döve sözlüğün başına oturtup bu başlık altındaki entryleri okutacağım.
  
  kurallar doğrultusunda ve bilinerek yapıldığı sürece zararsız, hatta yararlı olan bu yöntem kim vurduya gitmemelidir. ha, eğer sözlük userlarının toptan ipa öğrenmesi şartı koşulacak, manowar, cure ve michael jackson seçeneklerinin yanına yeni bir radio button eklenecekse o zaman boynumuz kıldan ince olacaktır.
• (bkz: okundugu gibi yazilmayan diller)
  (bkz: okunduğu gibi yazilan diller)