travail

• fr. iş
• (bkz: travailler)
• ingilizce'de ağır iş manasına geliyor...
• emek anlami da vardir
• ağır, zahmetli işin yanı sıra, ingilizce'de doğum sancısı anlamına da gelir.
  
  doğurmak meşakkatli iş, benim iki tane var, oradan biliyorum. başbakanımızın o güzel hatrı için biri de yolda. "travail" sözcüğü bir ara bir fransız tarafından doğumun zahmetini betimlemek için kullanıldıktan sonra ingilizce'de doğum sancısını imlemeye başlamış. şimdi burada bir tuhaflık var. iş, zahmet anlamları ingilizce'de daha çok, doğum sancısı anlamı da taşıyan, labor^* sözcüğü ile karşılanıyor. kelimenin latince kökeni olan labor da iş, zahmet anlamlarına geliyor. ama bildiğim kadarıyla doğumla ilgili bir anlamı yok.
  
  buradan roma'da doğumun zor bir şey olmadığı sonucunu çıkarmayın. doğururken, daha da önemlisi doğumdan sonraki hastalıklar nedeniyle birçok romalı bebek öksüz kalmış. onların da yaşama şansı dolayısıyla azalmış. tim parkin, anne ölüm oranlarının tarihçilerce abartıldığını savunurken, bir yaşına gelmeden ölenlerin oranının %30 civarında olduğunu söylüyor.^* istatistikler mezarlıkların bebek dolu olduğunu gösteriyor. 5 -10 yaşını geçersen kolay kolay ölmüyormuşsun. gerçi bugün dünyada bu orana yakın ülkeler var. neyse, caesar'ın kardeşi bile doğururken ölmüş. (sezaryen meselesine girmeyeceğim. kaç yaşına gelmişsiniz, açın öğrenin doğrusunu, keh keh!)
  
  roma'da yalnızca varlıklılar ebe tutabiliyormuş. doğum teknikleri soranus isimli hekim tarafından oldukça geliştirilmiş. soranus, durumu ebe tutmaya müsait olmayanların ve doğuma uygun bir oturağı olmayanların (kendisinin özel bir koltuk tasarımı varmış) doğumu kendilerini tutabilecek güçlü kuvvetli bir kadının kucağında yapmalarını tavsiye etmiş. bu arada soranus'dan, döllenecek çocuğun cinsiyeti ve gelecekteki sağlığına yönelik müthiş tüyolar öğrendim. ama paylaşmam.
• (bkz: travay/#21031589)
• latince işkence aleti anlamına gelen tripalium'dan türemiştir.
• (bkz: les quatre evangiles)