trombon

• bir tur uflemeli calgi. perdesizdir. bakir uflemelilerdendir. caz muziginin vazgecilmezlerindendir.
• (bkz: tom bones malone)
• (bkz: jj johnson)
• trombon notası, fa anahtarı ile yazılır.
• (bkz: brass section)
• bakır nefesli bir çalgıdır (bkz: enstrüman). fincan biçimli bir ağızlığa dayanan dudakların titreşmesiyle ses çıkarır. boru uzunluğu değişebilen ve kulis (bkz: coulisse) (bkz: slide) olarak da bilinen bir sürgüsü vardır. bu sürgü diğer bakır çalgılardaki pistonların işlevini görür. 19. yüzyıldan itibaren pistonlu trombonlar da yapılmış ama bunlar hiçbir zaman yaygın olarak kullanılmamıştır.
  
  trompetin 15. yüzyılda geçirdiği bir değişim sonucunda burgonya’da ortaya çıkan trombon yaklaşık 1700’e değin eski fransızcada “çek-it” anlamına gelen “saqueboute” adıyla anılmıştır. trompet gibi silindirik bir boru boşluğu vardır; bu boru uç tarafa genişleyerek bir kalak biçimini alır. ama ses alanı trompetten daha pes olduğu için ağızlığı daha büyük ve kornetinki gibi parabolik kesitlidir. sürgüsü iç içe geçmiş boruların hareket ettirilmesiyle içeriye ve dışarıya doğru çekilir. trombonun diğer yarısını oluşturan kalaklı bölüm, enstrümanistin omzunun üzerinden geçer ve sürgünün ağırlığını dengeler. kıvrımlı bölümünde genellikle bir akort sürgüsü bulunur.
  
  tenor trombonun en yaygın biçimi si bemol trompetten bir oktav pes ses veren si bemol trombondur. sürgü içeri çekilmiş durumdayken (birinci pozisyon) ortanın altındaki si bemolün armonikleri elde edilir: sibemol-re-fa-la bemol (yaklaşık perde) – si bemol-do-re...vb sürgünün 4-5 cm. sürülerek ikinci pozisyona getirilmesi yarım ses aşağıdaki la’nın armoniklerinin elde edilmesine olanak verir. sürgünün daha da uzaması, enstrumanın sesini mi’ye kadar indirir. (yedinci pozisyon) böylece orta do’nun altındaki mi ve armonikleri elde edilir. bu sayede kromatik dizi tamamlanmış olur. ses alanının en tiz notasını ise enstrümanistin ustalığı belirler.
  
  orkestralarda kullanılan trombonların bir çoğu si bemol-fa trombonlardır. bunlarda kalak sistemine yerleştirilmiş ek bir kangal boru sisteminden oluşan bir fa tonu bağlantısı vardır. çalgıcının sol başparmağı ile çalışan bir ventil bu bağlantıyı ana boruya bağlar ve çalgıcının sesini bir dörtlü aşağıya indirir. böylece ses dizisi aşağıdaki do’ya, temel sesler ya da pedal notalar olarak bilinen en kalın notalara kadar indirilebilir. trombonlar boru boşlukları bakımından değişir. trompetinkinden geniş olmayan eski borunun yerini, çapı 24cm’ye kadar çıkan geniş kalaklı orta ve çok geniş borular almıştır. en geniş çaplı borular bas trombon partilerini çalmak için yapılır. 20. yüzyıl ortalarında dans müziğinde gözde virtüöz çalgısı olarak yaygınlaşan türü daha çok si bemol tenor trombondur. görece büyük dans ve jazz orkestralarında ise trombon grubu içinde bas trombon da yer alır.
  
  16.yüzyıl trombonları küçük kalakları ve yapım ayrıntıları dışında 20. yüzyıldaki örneklerinden çok da farklı değillerdi. bunlar çok sesli müzikte yaygın olarak kullanılır, alto, tenor ve bas olmak üzere üç ayrı boylarda yapılırdı. tiz partiyi ise kornet çalardı. bugün en çok kullanılan tenor trombonun partisi genellikle fa anahtarıyla ya da bazı durumlarda dördüncü çizgi do anahtarıyla yazılır. nefesli çalgı bandolarında ise tenor trombon sol anahtarlı porteye yazılır (bkz: sol anahtarı) ama bu durumda bir oktav alttan ses verir.
  
  (trombonistler için mutlaka: http://www.trombone.org/)
• (bkz: selim caldiran)
• (bkz: fatih erkoç)^*
• (bkz: aycan teztel)
• ayrıca dunyadaki trombonistlerle yazısmak icin: http://forum.trombone.org/