vergi yükü

• kıt kanaat kazanan birinin rekabetçi koşullarda işini götürmesini engelleyen vergi miktarı
• vergileme nedeniyle kişilerin mal varlığında meydana gelen azalma. diğer bir ifadeylen, vergilerin kişiler üzerinde yarattığı parasal etki. vergi yukunun kişiler açısından hesaplanmasında, vergi mükelleflerinin ödedikleri vergiler, gelirlerine oranlanır. ulusal ekonomi açısındansa vergi yuku, vergi ve vergiye benzer kamu gelirlerinin gayrisafi milli hasılaya oranlanması ile bulunur veyahut elde edilir.
• devlet müessesesi tarafından tüm vatandaş ve kurumlara üleştirilen dış borç miktarı. yükün yüzde paylaşımı, hak ve adalet ölçülerinde sorumluluk oranı ile doğru orantılıdır.
  (bkz: sosyal devlet)
• formülü:" ödenen vegi / elde edilen gelir " olan ve vergilerin kamu harcamaları ile ilişkisinin kurulmasına, vergilemenin gerekçesinin bulunmasına, vergi politikalarının saptanmasına ve uluslararası parasal katkıların belirlenmesine yardımcı olan orandır.
• vatandas icin bu yuk, hava basinci gibi bi seydir.(bkz: hava basinci)
• ekonominin ya da maliyenin nesnel kurallarınca ve matematiksel kesinlikteki formüller aracılığıyla belirlendiği okutulur devletin ideolojik aygıtlarının duvarları arasında. oysa nasıl belirlendiğinden ziyade sormamız gereken niye o şekilde belirlendiğidir.
  
  -niye asgari ücretliden vergi alınır?
  -toplam vergi gelirleri içerisinde niye dolaylı vergilerin ağırlığı fazladır?
  -sermaye piyasası araçlarından elde edilen gelire konulan verginin oranı niye bu kadar düşüktür?
  -.......
  
  bu soruları "piyasa şartları bunu gerektiriyor" şeklinde cevaplayanlara "peki piyasa nedir?" , "piyasanın gizli eli neden hep fakirin, yoksulun, dar gelirlinin cebindedir?" ve "niye bu el hiç sermayeye uzanmaz?" diye sormak gerekir.
  
  eğer bir gün maliye bakanı olursam, james o'connor'ın şu sözünü bakanlığın girişine astıracağım: "...vergi yükünün dağılımı, piyasa yasalarınca tayin edilmez, sınıflar ve gruplar arasındaki iktisadi ve toplumsal mücadeleyle yapısal olarak belirlenir."
  
  okuma kaynakları:
  james o'connor; the fiscal crisis of the state, new york: st.martin's press, 1973.
  yiğit karahanoğulları; türkiye'de "devletin mali krizleri", praksis, sayı:9, 247-276, 2003 (www.praksis.org/files/009-09.pdf).
• 2010 itibariyle çok fazla olan yüktür.
  
  kurumlar vergisi mükellefleri;
  kurumlar vergisi % 20
  geçici vergi üçer aylık dönemlerde % 20
  kar dağıtılmışsa gelir stopajı % 15
  eski hükümlere göre yararlanılan yatırım indirimi stopajı % 19,8
  
  gelir vergisi mükellefleri ise;
  gelir vergisi % 15-35
  geçici vergi üçer aylık dönemlerde % 15'tir.
• oecd ülkeleri arasında, vergi yükü artışı bakımından 1985-2002 arası dönemde türkiye, vergi yükünü en çok artıran ülke olmuş. 1985 yılında türkiye’de verginin milli gelire oranı yüzde 15.4 iken, 18 puanlık artışla 2002 yılında yüzde 33.2’ye çıkmış.
• yarınki sınavımda 30 puanlık sorusu banko olan konu. soru kesin ancak cevabı bir türlü bulamadım. yardım etmek isteyen arkadaşlar mesaj kutumu yeşillendirirse çok sevinirim.
• vergilemenin yanlış algılanması, devlet tarafından kolay yoldan toplanabilecek vergiler üzerinde durulurken, esas olması gereken zenginlerden de alınabilmesi. üst gelir grubunun daha yüksek vergi dilimine girmesi olarak sosyal adaleti az da olsa uygulayabilmesi gerekir, devlet amerikanın yaptığı gibi sağlam bir irs tarzı birim kurabilirse ve yönetebilirse, gelir dağılımında az daha iyileşme olup, alt gelir grubundakilerin refahında artış olabilir. umarız.