working memory

• baddeley ve hitch tarafından öne sürülen, sadece depolama özelliğine sahip kısa süreli hafıza modelini geliştiren ve olaya kısa süreli hafızada tutulan bilgiler üzerinde etki eden dinamik bileşenlerin de dahil edildiği hafıza modeli. baddeley ve hitch'in klasik modelinde (benim bildiğim en son versiyonunda) model 1 adet merkezi yönetici (central executive) ve ona bağlı köle sistemlerden (slave systems) oluşur. köle sistemlerin bir tanesi articulatory loop diğeri ise visio-spatial sketch pad'dir. bunlar sözsel veya görsel bilgiyi central executive'in bir enerji harcamasına gerek kalmadan kendiliklerinden tutarlar ve central executive kalan zamanda daha önemli işlerle uğraşabilir.
• supermarkete gittiginizde arabayi uc saat sonra nereye parkettiginizi hatirlamanizi saglayan hafiza türü. short term memory den uzun, long term memory den kisa storage i vardir.
  
  edit: bir de türkçe konuşsaymışım keşke..
• bazi insanlarda eksik oldugunu ya da iyi çalismadigini öne sürmekte çekinmeyecegin hafiza türü.^**
• short term memory yerine kullaniliyor artik (revised / atkinson-shiffrin). ogrendigime gore, bilgisayardaki cache memory bunun metaforik dengi. working memory'yi muslugun altindaki bardak gibi dusunebiliriz, surekli bir akis var ve iceri girenin kalma suresi ortalama 15 saniye. chunking ya da tekrar etme gibi yontemlerle uzatilabilir. model su sekilde:
  
  sensory memory --> working memory --> long term memory (ltm)
  
  sensory memory 1/4 saniye sureli bir hafiza, duyularimiza carpan her turlu uyaricidan hizla algilananlar, buradan (algilamayi sectiklerimizi) working memory'ye aktariyoruz, duruma/ oneme gore de, bu bilgi long term memory'ye de aktarilabiliyor, ya da aktarilmiyor.
• long term memory hard disk, short term memory ram ise, working memory de işlemci önbelleğidir.
• (bkz: executive functions)
  (bkz: miyake)
• bellek sisteminin, algı süreçlerinde kullanılan duyu uyarıcılarının işlendiği kısmı. son derece ilkel ve kısa süreli (bir iki saniye) olan bellek.
• "çalışma belleği" basitçe, bilgiyi kısa süreliğine tutma ve kullanma becerisidir, başlık altında diğer yazarların da bahsetmiş olduğu gibi. yapısı şu şekilde kısaca açıklanılabilir:
  
  temelde merkezi bir yönetici vardır.
  
  merkezi yöneticiyi (central executive), bir amaca ulaşmak veya bir görevi tamamlamak için gerekli bilişsel süreçleri içeren bu sistemi, kabaca kafamızın içindeki işleri çekip çeviren küçük bir insan olarak görebilirsiniz.
  
  merkezi yöneticinin altında en az 3 ayrı alt sistem bulunur:
  
  1. görsel uzamsal taslak (visuospatial sketchpad): görsel ve uzamsal duyu bilgilerinin merkezi yöneticinin erişimine sunulduğu geçici bir depolama alanıdır.
  
  2. fonolojik döngü (phonological loop): ses bilgilerinin çalışma belleğine taşındığı yerdir. dil, dil işleme ve kısa vadeli amaçlara ulaşmak için dilsel bilgiyi depolama ve kullanma becerisi insanlarda çalışma belleğinin işitsel bileşenine hakim olmak durumundadır. aynı zamanda bu, bizim şempanzelerle aramızdaki en büyük farklılıklardan birisini oluşturur.
  
  3. olaysal tampon (episodic buffer): diğer iki sistemden gelen bilgilerin uzun süreli (hem bildirimsel hem de işlemsel) bellekte depolanan bilgilerle bütünleştirildiği ve merkezi yöneticinin kullanımına sunulduğu yerdir.
  
  günlük hayatta yaptığımız çoğu şey esasında bir working memory şaheseri olduğu için üzerine konuşulası bir terim olduğunu düşünüyorum. düşünsenize, bir eti kesip yemeye hazır hale getirmek, bellek açısından bir termit avlamaktan çok daha meşakkatli bir süreç. çünkü en basitinden, bir odadan diğer odaya geçince oraya neden geldiğini "unutmak" bile bizi inanılmaz etkiliyor.
  
  genel bağlam:
  
  (bkz: memory)
  (bkz: bilişsel psikoloji)
• geçici olarak bilgi tutmaktan sorumlu bilişsel bir sistemdir. öğrenme, muhakeme, problem çözme ve dil öğrenmede temel bir rol oynar.
• oncelikle short term memory'i unutun. artik short term memory-long term memory kabul edilen modeller degiller. bunun yerine primary memory(en fazla birkac saniye, bilincinde bile olmuyoruz cogu zaman)- working memory(yaklasik 20 saniye)-secondary memory(>20 saniye) kullaniliyor. (bu rakamlar yaniltici olabilir, fakat bu uc hafiza turunun birbiriyle iliskileri boyle.)
  
  working memory'mizin kapasitesi esnek degil. dogustan ve degistiremiyoruz. (parietal lobea falan bir darbe falan almadikca). problem cozme yetenegimiz working memory kapasitemizle direkt alakali. kimi calismalar 0.9 korealasyon gosteriyor, en dusukleri de 0.5. ve dedigim gibi working memory'mizi degistirmek icin yapabilecegimiz hicbir sey yok. iq ile cok yakindan iliskili.
  
  problem cozme yetenegimizi gelistirmek istiyorsak bu durumda yapmamiz gereken sey bol bol egzersiz yapip cozum yollarini secondary memory'de depolamak. boylece yeni bir problem ile karsilasinca working memory'e yuk olmadan secondary memory'mizden bilgileri cagirarak working memory'nin yukunu hafifletiyoruz. guzel ifade edemedim ama bence siz anladiniz.