*

  • 1918 yılında ermeni ordusunu yenerek erzurum ve erzincanı kurtaran ordunun komutanlarından. bu ordunun adı sonra kafkas-islam ordusuna çevrilecek ve sonra eylül 1918 de bakü ye girecektir. yalnız baküye girmesiyle çıkması bir olmuştur ki o da başka bi başlık konusudur.
  • kurtuluş savaşı komutanlarından. orgeneral.
    1876 yılında harput'ta doğdu. 1896'da harp okulunu, 1900'de de harp akademisini bitirdi. balkan ve birinci dunya savaşı'nda gorev aldı. 1916 yılında tümgeneralliğe terfi etti. 16 mart 1920 günü istanbul işgal edilince tutuklanarak malta'ya gönderildi..1921 yılı sonbaharında inebolu'ya geldi ve 2. ordu komutanı olarak istiklal savaşına katıldı. 1922'de korgeneral, 1926'da da orgeneral rütbesini aldı. 1924 yılında yüksek askeri şura üyeliğine atandı. bu görevini sürdürken 20 aralık 1939 tarihinde istanbulda vefat etti.

    (bkz: kurtuluş savaşı komutanları)
  • kurtuluş dizisinde mustafa kemal paşanın "hocam" diye hitap ettiği paşa
  • sadece mustafa kemal paşa değil, ismet paşa* ve fevzi paşa* gibi dönemin tsk'sının üst komuta heyetinin "hocam" şeklinde hitap etmesi, harp okulu'nda bu üçlüyü 20. yüzyılın başlarında eğitmesinden kaynaklanmaktadır. kurtuluş savaşı'nda bulunmuş üst düzey birçok komutana zamanında ders vermiş bir harp sanatı ustasıdır.
  • büyük taarruz da 2.ordu komutanı
  • izmir'in kurtuluşunda büyük bir pay sahibidir.
  • bugün dahi türk subaylarının "hoca"sı. kurtuluş'ta tüm ordu karargahı ile tartıştığı ve en sonunda başa çıkamayıp "her ne emir verirseniz uygularım" dediği muhteşem bir sahne vardır.
  • kurtuluş savaşı'na en başında katılamamıştır. çünkü istanbul'un işgal edilmesinden sonra tutuklanıp, malta'ya gönderilmiştir. sakarya savaşı'nın kazanılmasının ardından, türk ordusu ile ingilizler esir değişimi anlaşması yapmıştır. bu anlaşma sonunda serbest kalmıştır. ancak köşesine çekilmek yerine, mustafa kemal atatatürk'ün yanına gelerek savaşa katılmıştır.

    sonucunda, kurtuluş savaşı'ndaki yüksek rütbelerdeki en temkinli komutan olması nedeniyle, izmir'in kurtuluşu'ndan sonra ordunun çanakkale'ye yaptığı ve çatışmamayı amaçladığı yürüyüşü komuta etme görevi kendisine verilmiştir. ona verilen emir ise, karşı taraftan ateş açılmadıkça adamlarına ateş emri vermemesi gerektiği talimatıdır. bunu da aynen uygulamış ve mustafa kemal atatürk'ün isteğini de başarıyla yerine getirmiştir.

    savaşın ardından cumhuriyet ilan edilince, ismet inönü ve mustafa kemal atatürk gibi siyasete yönelmemiştir. fevzi çakmak gibi orduda kalmıştır. en son olarak orgeneral rütbesine kadar da yükselmiştir.
  • istiklal madalyası sahibi, kuva-yı milliye mensubu şerefli türk subayı;

    aile durumu

    1876 yılında harput'ta doğdu. mehmet bey'in oğludur. 20 aralık 1939 tarihinde vefat etti. karacaahmet mezarlığına defnedildi. daha sonra naaşı 27 eylül 1988 tarihinde devlet mezarlığına nakledildi.

    öğrenim durumu

    29 mayıs 1894 tarihinde girdiği harp okulundan 17 ağustos 1896 tarihinde teğmen, devam ettiği harp akademisinden 17 ocak 1900'de kurmay yüzbaşı olarak mezun oldu.

    yükselme tarihleri

    17 ağustos 1896'da teğmen,

    1898'de üsteğmen,

    17 ocak 1900'de kurmay yüzbaşı,

    23 şubat 1901'de kurmay kıdemli yüzbaşı,

    3 mayıs 1907'de kurmay binbaşı,

    26 nisan 1912'de kurmay yarbay,

    29 kasım 1914'te kurmay albay,

    5 ekim 1916'da tümgeneral,

    31 ağustos 1922'de korgeneral,

    30 ağustos 1926'da orgeneral.

    askerî görevleri

    17 ocak 1900'de genelkurmay 5'inci şubesine,

    18 mart 1900'de staj için 4'üncü ordu emrine,

    5 mayıs 1900'de 8'inci nişancı taburu 1'inci bölük komutanı,

    2 ocak 1902'de 21'inci süvari alayı 5'inci bölük komutanı,

    23 şubat 1904'te 4'üncü ordu kurmay heyetine,

    9 eylül 1905'te 3'üncü ordu kurmay heyetine,

    10 ağustos 1906'da erzincan harp okulu ders nazırı yardımcısı,

    31 aralık 1908'de 2'nci ordu kurmaylığına,

    8 temmuz 1909'da 4'üncü ordu karargâhında 1'inci şube müdürü,

    14 aralık 1909'da 4'üncü süvari tümeni kurmaylığına,

    25 ocak 1910'da istanbul harp okulu taktik öğretmeni,

    25 nisan 1912'de 2'nci kolordu kurmaylığına,

    10 kasım 1912'de bolayır müstahkem mevki kurmaylığına,

    25 aralık 1912'de 2 kolordu kurmaylığına,

    4 şubat 1913'te çatalca ordusu topçu komutanlığı kurmay başkanı olarak atandı. bu görevde iken balkan savaşı'na katıldı.

    14 mart 1914'te istanbul boğazı müstahkem mevki komutanı,

    31 ağustos 1915'te 19'uncu tümen komutanı,

    15 ekim 1915'te 3'üncü kolordu komutan vekili,

    21 ekim 1915'te 15'inci kolordu komutan vekili,

    18 mart 1916'da galiçya'da 15'inci kolordu komutanı,

    18 kasım 1916'da 14'üncü kolordu komutanı,

    10 ağustos 1917'de 2'nci kafkas kolordu komutanı,

    11 ekim 1917'de 2'nci ordu komutan vekili,

    8 haziran 1918'de 9'uncu ordu komutanı,

    17 aralık 1919'da tetkik ve tasnif komisyonu başkanı,

    31 aralık 1919'da yüksek askerî şûra üyesi olarak atandı. mütarekeye karşı direnmek suçuyla 13 temmuz 1920'de malta'ya sürüldü.

    31 ekim 1921'de malta'dan inebolu'ya gelerek istiklal savaşı'na katıldı.

    18 kasım 1921'de 2'nci ordu komutanı,

    20 nisan 1924'te yüksek askerî şûra üyesi olarak tayin edildi.

    bu görevde iken 20 aralık 1939'da vefat etti.

    katıldığı savaşlar

    1912 - 1913 balkan savaşı,

    1914 - 1918 birinci dünya savaşı,

    1919 - 1922 istiklal savaşı.

    nişan ve madalyaları

    harp alametli leopold nişanı,

    katıldığı harplerde osmanlı, alman ve avusturya - macaristan devletlerince çeşitli nişan ve madalyalarla, tbmm tarafından da istiklal madalyası ve takdirname ile ödüllendirildi.

    yazdığı eserler

    türk - yunan harbi,

    tabiye meseleleri ve tatbikatı adlı eserleri vardır.
  • kurtulus savasimizin en temkinli her turlu riskten kacinmayi savunan pasasi . şoyle bir bakalim hayat hikayesine.

    yakup sevki pasa o zamanin ismiyle el aziz sehrinde 1876 da harput ta dogdu. orta okulu elaziz askeri rustiyesinde liseyi ise erzurum askeri idadisinde bitirdikten sonra istanbul un yolunu tutup mekteb-i harbiye ye giris yapti. 1896 yazinda harbiyeyi bitirdikten sonra mekteb-i erkan-ı harbiye ye yani harb akademisine girdi ve ocak 1900 yilinda kurmay yuzbasi olarak mezun oldu.

    bu sirada mekteb-i harbiye'de askeri taktik ve strateji öğretmenliği yaptı. ogrencileri arasinda ileride kurtulus savasimizin beyin kadrosunu olusturacak mustafa kemal ataturk ismet inonu fevzi cakmak gibi onemli isimler vardi. yillar sonra kurtulus savasinda bu ekiple birlikte hizmet ederken mustafa kemal pasa ve arkadaslarinin kendisine hocam seklinde hitap etmesinin sebebi buydu.

    balkan harbine katildi ve catalca bolgesinde topcu komutanligi yapti. mart 1914 te istanbul boğazı müstahkem mevki komutanlığı görevine atandı.

    birinci dunya savasi sirasinda canakkale , galicya ve kafkasya cephelerinde savasti. galicya cephesinde terfi alip paşa oldu. ekim 1917 de kars in ruslardan geri alindigi harekati yonetti.

    mart 1920 de istanbul un isgalinden hemen sonra ingilizler tarafindan tutuklandi ve malta ya suruldu. 1 yil malta da surgun hayati yasadiktan sonra sakarya meydan muhaberesinin kazanilmasi sonucu yapilan esir degisimi anlasmasiyla ulkeye geri dondu. ekim 1921 de ankara ya gelerek kurtulus savasina katildi.

    kasim ayinda kendisine 2. ordu komutanligi teklif edildiginde, kabul edip etmedigi sorulunca bir hayli sasirdi. bunun sebebi yine malta surgunlerinden olan ali ihsan pasanin (bkz: ali ihsan sabis) mustafa kemal pasa ile sinif arkadasi olmasi sebebiyle , bati cephesi komutani ismet pasa dan daha kidemli oldugunu iddaa etmesi ve 1. ordu komutanligini istemeyerek kabul etmesi idi. yakup sevki pasa bunun bir vatan gorevi oldugunu soyledi , omzundaki yildizlar biraz daha kalabalik diye bu gorevi reddetmeyecegini ve ismet pasa ile calismaktan memnuniyet duyacagini belirterek gorevi kabul etti.

    buyuk tarruz un planlandigi unlu futbol maci sonrasi duzenlenen toplantida plana sert sekilde karsi cikti. planin son derece tehlikeli oldugunu milletin elinde kalan son kuvvet olan ordunun boyle riskli bir planla dusman uzerine gonderilmesinin sonuclarinin buyuk olabilecegini belirtti. kendisinin fikri ise daha duragan bir strateji uygulayarak uzun zamanda yildirma taktigi uygulamakti. oysa mustafa kemal pasa ya gore ne milletin ne de ordunun daha fazla bu savasi surdurecek takati yoktu. fakir milletin saglayabilecegi maksimum imkanlar buydu ve zafer bu imkanlarla alinacakti. daha fazlasi bulunamazdi ve bu yuzden beklemenin bir mantigi yoktu.temkinli biri olarak bilindigi icin masada bulunan diger pasalar tarafindan ikna edilmeye calisilsa da en sonunda istemeyerekte , olsa baskomutan olan mustafa kemal pasa nin emirlerine kendi gorusleriymis gibi harfiyen uyacagini soyledi. ancak oyle olmadi.

    taarruz sirasinda 2. ordu ile afyon onlerine geldiginde kendisine ordunun sol tarafinin ileri surulmesi emri verilmesine ragmen kendi cephesinden cekilen bir dusman gormedigini soyleyerek emri uygulamayi reddetti. bunun uzerine cephe karargahi hucum emrini alt duzey subaylara bizzat uygulamalari emrini verince yakup sevki pasa ordusunun pesine takilmak zorunda kaldi. savasin zaferle sonuclanmasindan sonra mustafa kemal pasa ya giderek " ben sana inanmadim affet " diyerek pasanin buyuk bir hayrani oldugunu soyledi ve omru boyunca da oyle kaldi.

    ızmir in kurtulusundan sonra canakkale ve trakya yonune dogru yapilmasi planlanan fakat ingilizlerle aramizda bulunan sicak catisma ihtimalinin cok yuksek olmasi sebebiyle ordudaki en ihtiyatli komutan olarak kendisine gorev verildi. tek kursun atmadan ingilizlerin yanindan gecerek orduyu canakkale ye kadar getirdi ve ingiliz kuvvetlerini kusatti.

    savastan sonra askeri gorevine devam etti ve 1924 yilinda yuksek askeri şura uyeligine tayin edildi. bu gorevi surerken 1926 yilinda orgenerallige terfi etti. 20 aralık 1939 yılında yüksek askerî şûra üyesi iken öldü. karacaahmet mezarlığı'nda toprağa verildi. daha sonra naaşı 27 eylül 1988 tarihinde devlet mezarlığı'na nakledildi.

    kendisi kurtulus savasimizin onemli isimlerinden ve o degerli kadroyu yetistiren onemli egitmenlerden biriydi. ulkesine ettigi hizmetlerden dolayi kendisine mutesekkiriz ruhu sad olsun.
hesabın var mı? giriş yap