zemin sıvılaşması

• kum, kil gibi gevşek malzemeden oluşan zeminlerin deprem sırasında sıvıların çalkalanmasına benzer bir özellik göstermesidir.
• genelde deprem sırasında gorulen drene olamayan su sebebiyle zeminin bosluk suyu basıncının artması sonucu zeminin tasıma ozelligini yitirmesi.
• "sayfasındaki ikinci video izlenirse zemin sıvılasması daha rahat anlasılacaktır" demisim fi tarihinde ama link patates olmus, yeni link japonlardan gelsin.
• (bkz: sivilasma)
• deprem etkisiyle sıkışmaya başlayan zemin, artmakta olan üzerindeki basıncın bir kısmını, sıkışmayacağı varsayılabilen boşluk suyuna aktarmaya başlayacak ve oradaki basınç da artarak, daneler arasında oluşmuş olan ortalama basınca yaklaştığında ters olan bu gerilmeler birbirini yok ederek zeminin taşıma gücünü sona erdirecektir.
  
  yapı statik olarak bir sorunla karşılaşmamışken, geoteknik açıdan yaşadığı sıkıntı nedeniyle göçmeden devrilip yan yatabilir ki bu depremlerde rastlanılan bir durumdur.
  
  1, 2, 3.
• en güzel örnek şu videoda verilmiştir.
• az önce videosunu izlediğim gece gece aklıma takılan olay
• yüzeye yakın kum tabakalarında, kum tanecikleri arasındaki boşluklara ani sismik kuvvet ^* uygulandığı zaman, tanecikler arasındaki denge bozulur ve zeminde durağan ve dağınık halde bulunan su içeriği yüzeye doğru hareket ederek zemin yüzeyine çıkmaya başlar. bu olaya zemin sıvılaşması adı verilir. sıvılaşma sonucu kum, su ile birlikte hareket eder ve zemin sıvı gibi davranmaya eğilimli hale gelir. böylelikle sıvılaşmaya uğramış zemin üzerindeki yapılarda, ki bu yapılar depreme dayanıklı inşa edilse bile, yana yatma ve devrilme riski maksimize olur. sıvılaşma sonucu kanalizasyon, içme suyu, doğal gaz boru hatları ve iletişim hatları parçalanır ve kırılırlar.
  
  sıvılaşma deniz kenarlarında, özellikle körfez çamurları ile kıyı düzlüklerinde, özellikle menderesli akarsuların taşkın ovası düzlüklerinde ve gölsel çökellerde yaygın olarak gözlenir.
  
  dört sıvılaşma tipi vardır;
  
  - kum fışkırması (kum volkanı - kum krateri)
  - kum daykları ve siller
  - yanal yayılmalar
  - kademeli yarıklar
  
  sıvılaşma zeminindeki yapıların okyanustaki bir gemiden farkı yoktur. sıvılaşmanın en çarpıcı örnekleri 1964 nigaata - japonya, 1967 mudurnu vadisi, 1970 gediz, 1989 lorna prieta - kaliforniya, 1995 kobe - japonya ve 1999 izmit körfezi depremleridir.
  
  17 ağustos 1999 izmit körfezi depreminde, adapazarı şehir merkezindeki hasarın büyük olmasının sebebi sıvılaşmadır. sıvılaşma sonucu pek çok cadde ve binaların zemin katları, zeminin içine gömülmüştür. pek çok binada yan yatma ve devrilmeler olmuştur. benzer sıvılaşma olayları akyazı, düzce ve gölyaka'da da gözlemlenmiştir.
  
  sıvılaşma potansiyeli olan zeminler üzerinde yapı inşa edilecekse;
  
  - enjeksiyon kazık temel sistemleri kullanılmalı,
  - bina, sıvılaşabilecek zeminin altındaki sağlam zemine oturtulmalı,
  - binanın altına ağır materyallerden ve kalın bir bodrum yapılmalı,
  - sıvılaşma potansiyeline sahip zemine kimyasal ve fiziksel bir dizi müdahale ile zeminin sabitleştirilip sıkılaştırılmalıdır.
• zemin sıvılaşması genellikle gevşek taneli zeminlerde görülen bir olaydır. yer altı su seviyesinin üstündeki tabakaların yük altında (deprem etkisi vs...) geçici olarak mukavemetlerini kaybetmesi olayıdır.
• deprem gibi hareketli yükler (q yükü) altında gevşek daneli (kum, silt) zeminlerde meydana gelen vakadır.
  eğer önlem alınmazsa yapılarda göçme, şevlerde kayma gibi büyük problemlere yol açabilir.
  önlem olarak ise zemindeki boşlukları doldurmak için enjeksiyon yapilabilir. bu yöntem mükemmel olmasına karşın pahalıdır.
  daha az maliyetli çözüm için vibro teknikleri, dinamik kompaksiyon, kompaksiyon enjeksiyonu, kum sıkıştırma kazıkları gibi sıkılaştırma yöntemleri kullanılabilir.