• bugunun edirne'si olan, o dönemki dogru yazılışı itibariyle hadrianopolis olan bölgenin kırsal alanında roma ve got ordulari arasinda yapilmis,10000 got suvarisinin 40000 askerden olusan roma lejyonlarini ve imparator valens'i imha etmesiyle sonuclanmis olan,suvarinin piyadeye ustunlugunu kanitlamis olan ilk savas.ms 9 ağustos 378 tarihinde yapilmistir.

    20 yıl kadar sonrasından ekleme: ekşi şeyler'e girince bu yazıyı ve başlığı tekrar gördüm. gerçekten tuhaf bir ekşi şeyler başlığı ve de buradaki başlıkta da bir dizi yalan yanlış içerik var. şöyle ki:

    1 - ekşi şeyler'e bu yazı nedense 100000 romalıya karşı 40000 got şeklinde aktarılmış; bu yanlış. zaten o devirde bu denli büyük sayılarda orduların aktif savaş için beslenmesi mümkün değil.

    2 - girilerde ha bire bir doğu roma/ bizans vurgusu var. istanbul kurulmuş olmakla birlikte, roma'nın bölünmesi henüz gerçekleşmemişti (395'e tarihlendirilir). yani bu savaşta gotların karşısındaki grup doğu roma veya bizans değil, doğrudan doğruya roma'dır. henüz bizans tarih sahnesine girmemiştir.

    3 - bu bir kavimler göçü olayıdır. gotlar, göçebe bir kavim olarak, bütün bir kavim olarak yollara dökülen sayısız silahlı ve savaşçı kavimden biridir, sırf moda diye 20. asra ait iltica/mülteci kavramları herhalde bir tür clickbait gibi kullanılmış. roma'da hatta bu tip aranjmanlara verilen hususi kurumsal isimler var, genellikle foederati olarak anılabilir. "mülteci" diye nitelendirilmiş gotlar bu olaydan çok değil, 32 yıl sonra imparatorluk başkenti roma'yı işgal edip yağmaladılar..
  • 9 ağustos 378 te , imparator valnes komutasındaki doğu roma,edirne yakınlarında kamp yapan gotik ordusuna (vizigotlar ve ostrogotlar) a saldırdı.savaş doğu romanın 15.yy daki çöküşünün başlangıcı olarak da sayılır.
  • savaşın sebebi tamamen bizans entrikaları yüzündendir.

    bu zavallı gotlar hunların baskısından çoluk çocuk bizans' a sığınmış, imparatorluk sınırlarından geçiş hakkı istemişlerdir. başlarda işler iyi giderken bizanslı bölge valileri gotların liderlerini öldürmeye kalkar. daha türlü türlü ibnelikler yaparlar.

    gotlar da sonunda bizans' a karşı ayaklanır. bir dizi küçük çatışmadan sonra edirne yakınlarında iki ordu karşılaşır. got süvarisi bizans ordusunun eline verir.

    savaş bizans için sonun başlangıcıdır.

    edit: evet bizans azalarak bitmiş.
  • 9 ağustos 378 senesinde gotik savaşlar'ın** en önemlisi. anlatalım.

    olayın arka planı genel olarak basit bir mantığa sahip. hunlar asya'dan gelmişler, karadeniz'in kuzeyindeki zayıf kabileleri mağlup ettikten sonra daha verimli otlaklar diyebileceğimiz macar ovası'na doğru akmaya başlamışlardır. daha sonra aynı şeyi avarlar, macarlar falan da tekrarlayacaktır. nedenini (bkz: savaş taktikleri/@flavius aetius) başlığında yazmıştım, fakat sizler için tekrar edeyim: göçebelerin atları "saman" yemezlerdi, form tutmaları için otlaklardaki otların uzaması gerekirdi. şimdi arka plana döneyim. avrupa'da roma'yı en çok zorlayan kabilelerden birisi olan gotların toprakları hunlar tarafından istila edilmeye başlandı ve gotlar ilginç bir şekilde roma topraklarına sığınmak istediler. burada da ufak bir parantez açayım, kavimler göçü'nün başlangıcı diyebiliriz bu olaya bir bakıma. konuyla ilgili olarak (bkz: kavimler göçü/@flavius aetius). imparator valens ise bu isteği onayladı.

    valens'in düşüncesi basitti. gotlar tarımla uğraşacaklar ve roma'nın federesi olacaklardı, yani asker ihtiyacını karşılayacaklardı(bkz: foederati). öte yandan imparator, bu arada valens imparatorluğun doğu yarısını kontrol etmektedir, her ne kadar mantıklı bir karar vermiş olsa dahi hırslı yöneticileri hesaba katmamıştır. tuna'yı* geçen gotlar roma topraklarında iken gerekli olan erzak kendilerine verilmemiştir. öyle ki rivayetlere göre* bir köpek maması karşılığında bir çocuğu köle olarak almaya kadar varmıştır iş. hâliyle de gotlar isyan eder.

    376 senesinden 378 senesine kadar iki taraf da savaşlardan nihai bir galibiyet elde edemez. tabii bu esnada doğu roma pers cephesi'nde de gergindir. her neyse doğu'nun imparatoru olan valens batı imparatoru olan gratian ile anlaşarak gotların üzerine yürüme kararı alır.

    20000-30000 arasındaki roma'nın doğu ordusu 20000-25000 arasındaki gotların üzerine yürürler. tabii imparator valens ekürisi olan gratian'ı beklemeden. daha sonra "ilginç" bir şekilde gotlar zafer kazanır. ilginç deme nedenim şu: hermann/arminius zamanından beri ani baskın vs haricinde romalıların barbar olarak tabir ettiği ulusların roma'ya karşı kesin bir zaferi yoktur. hatta zaferin ne denli bir zafer olduğunu söyleyeyim, imparator valens, yanılmıyorsam*, savaş meydanında ölen tek roma imparatorudur. keza roma ordusunun üçte ikisi de yok olmuştur. bu arada ordunun bozguna rağmen üçte birlik kısmını kurtarıp geri çekmeyi başaran kişi için (bkz: flavius ricimer).

    şurada ufak bir parantez açayım: yenilgi sebebi olarak batılı kaynaklar genellikle roma süvarilerinin geri çekilişini ve gotların iki kanattan da romalıları kuşatması olarak değerlendiriyorlar. bu arada roma'nın standart ordu diziliminde süvarinin görevi kanatları*** korumaktır. tabii bunu da derlerken gotların hunlardan eğeri öğrendiklerini ileri sürerler ama bazı araştırmacılara göre bu mantıksızdır. çünkü derler ki eğer bu adamlar eğeri o tarihte öğrenselerdi neden carolus magnus eğer reformunu o kadar geç yaptı amk diyorlar. bana kalırsa, şahsen bir otorite olarak, diyeceğim basit: gotların kaybedecek bir şeyleri yoktu, zincirlerinden başka*. yani savaşı kazanacaklardı, çünkü kazanmak zorundaydılar.
  • savaş barbar kavimler ile doğu imparatorluğu arasında olur. imparatorluk açısından hazin bir sonucu vardır. başsız kalmışlar* ve de karadan batı ile bağlantıları kopmuştur.
    sen misin vizigotlarla uğraşan dedirtmiştir imparatorluğa.
    378 yılı doğu için acının yılı olmuştur.
  • roma imparatorluğu'nun sonunu getiren olaydır. doğu roma ya mülteci akınının sonucudur.

    german ırkına ait olan ve romalılar tarafından "barbar" olarak adlandırılan gotler, hun saldırılarına maruz kalınca evlerinden kaçmak zorunda bırakıldılar. hunlar önüne gelen herşeyi yıkıp yakınca gotlar da doğu avrupa'daki yerleşkelerini bırakıp güneye doğru akın etmeye başladılar.

    hunlar büyük bir katliam yaşatıyordu bu nedenle de gotların kaçışı çok hızlı oldu.

    hızlı bir şekilde kaçan gotlar tuna kıyılarına yerleşmeyi doğru buldular hem tuna nehri hunlara karşı bir savunma duvarı görevi de görecekti.

    yalnız tek bir sorun vardı. burası flavius julius valens augustus yönetimindeki roma imparatorluğu'na aitti. akın öyle kuvvetliydi ki kısa sürede roma imparatorluğu sınırlarındaki gotların sayısı yüz binleri bulmuştu.

    gotların önderi fritigern, roma imparatorluğu'ndan kendilerini imparatorluk tebaası olarak kabul etmelerini istedi. roma imparatorluğu bunu kabul etti ama ağır şartlarla. imparatorluk gotlardan bulundukları toprakları işlemelerini ve gerektiğinde imparatorluğa asker sağlamalarını istiyordu. roma imparatorluğu o dönemler heybetinin zirvesinde olduğundan her an yeni askerlere ihtiyaç duyuyordu. bunun karşılığında da hem gotlara yardım dağıtılıacak hem de onların bu topraklarda kalmalarına izin verilecekti.

    anlaşma gereği dev bir got akımı başladı ve kısa sürede sayıları 200.000'i buldu. akın sırasında can havliyle botlara binen gotlardan bazıları aşırı yüklemeden botların batması sonucu can verdiler. en sonunda sağ salim nehri geçmeyi başaranlar yeni hayatlarına başlayacaklardı.

    ilk başta romalıların gotlara karşı tutumu sağduyuluydu fakat bir süre sonra romalılar arasında ahlaksızlık başladı. gotlara yardım götüren romalılar bunları kendi çıkarlarına kullanmaya başladılar ve gotları açlığa mahkum bıraktılar. sefalete bürünen gotlar kendi imkanlarıyla romalılardan köpek eti satın almak zorunda bırakıldılar. en sonunda da artık romalı olmak değil romayı yok etmeye karar verdiler.

    bugün edirne topraklarında bulunan adrianopolis'de 100.000 kişilik gotlar, 40.000 kişilik romalılara karşı ayaklandı. imparator valens de gotları küçümseyerek batı roma imparatoru gratian'ın yardımını beklemeden gotlara karşı savaşa girdi. sonuç ise hezimetti. gotlar 30.000 roma askerini katlettiler.

    bu noktadan sonra roma imparatorluğu'nun düşüşü başladı. 3 ağustos 378’de yaşanan bu savaşın ardından aziz ambrose “tüm insanlığın sonu, dünyanın sonu” demiştir.
hesabın var mı? giriş yap