• akıllı sözleşmelere ilişkin net bir tanım bulunmasa da pek çok kaynakta şimdilik yorumlama niteliğinde olan farklı tanımlara rastlıyoruz, bunlardan bir kaçını alıntılarla birlikte yazacağım. alıntıların kaldırılmasını talep eden yazarlar benimle iletişime geçerlerse derhal kaldırılacaktır.

    bence akıllı sözleşmeler, uygulama alanı bulabildikleri takdirde -ki bu yakın gelecekte mümkün görünüyor- günlük yaşamımızda inanılmaz bir devrim yaratacaktır. şimdilik fikir boyutunu yavaş yavaş kırmaya başlasa da günlük yaşantımıza dokunması ciddi bir zaman alacaktır. kısaca özetlemek gerekirse, günümüzdeki sözleşmelerden farklı olarak akıllı sözleşmeler, imzalandığı takdirde, kurallarla birlikte yaptırımlar da kabul edilmiş sayılıyor ve bu yaptırımların uygulanması için avukata, mahkemeye, icra dairesine gerek olmuyor, kendi kendine icra kabiliyeti olan sözleşmeler tanımını yapmam yanlış olmaz ancak sonuçlarının daha ciddi olması nedeniyle sözleşmelerin imzalanmasından önceki hazırlık aşamasında avukatlara olan ihtiyaç çok daha fazla artacaktır. (bir avukat olarak sınırlı sayıdaki kaynaktan edinebildiğim bilgiler çerçevesinde -şimdilik- yorumum,düzeltme yapma hakkımı saklı tutuyorum.)

    bununla birlikte akıllı sözleşmeler şifreleme kabiliyeti gereği (bkz: blockchain) üzerinden yapılması gerektiği için ve özellikle (bkz: ethereum) pek çok çeşitli akıllı sözleşmenin yapılabilmesi için altyapı teknolojisi sunabildiği için dijital paralara olan ilgiyi de arttıracaktır. nitekim bir akıllı sözleşmeyi yapabilmek için taraflardan birinin edimi para ise, bu para pek tabii kripto paralardan biri olmak zorundadır. zira sözleşme vadesi gelene kadar o para sistemde asılı kalacak, ve vade günü karşı tarafın cüzdanına geçecektir.

    bir sitede, "akıllı sözleşmeler (smart conract) potansiyel olarak devrimci bir uygulama türüdür. akıllı sözleşmelerin altında yatan ana fikir, yazılımın sözleşme sürecinin çoğunu otomatikleştirebilmesidir. bu, insanların katılımı olmaksızın sözleşme vaatlerinin yerine getirilmesi, izlenmesi ve uygulanmasını sağlamak anlamına geliyor. akıllı sözleşme nedir? " şeklinde açıklanmış.

    bir diğer sitede, "‘akıllı sözleşme’ teriminin üzerinde anlaşılmış bir tanımı henüz yok ancak yapılan tariflerden bir kısmı şöyle: otonom makineler, blok zinciri üstünde saklanan karşılıklı sözleşmeler, blok zinciri üzerinde gerçekleşen herhangi bir bilgi işlem süreci. akıllı sözleşme nedir? " olarak açıklanıyor.

    akıllı sözleşmelere bir örnek

    "diyelim ki benden bir daire kiraladınız. kiralama bedelini blockchain aracılığıyla kripto para birimi kullanarak ödediniz. sanal sözleşmemizde bulunan bir makbuz alırsınız; size belirli bir tarihte son bulacak olan dijital bir anahtar veririm. anahtar zamanında gelmezse blockchain, ödediğiniz parayı geri iade eder.

    anahtarı kiralamanın başlangıç tarihinden önce gönderirsem sistem, zamanı geldiğinde anahtarı sana, ücreti de bana bırakır. yüzlerce insan aramızda yaptığımız bu anlaşmaya tanıktır ve teslimat sorunsuzca gerçekleştirilir. sana anahtarı gönül rahatlığıyla verebilirim. çünkü alacağım ödemeden eminim.

    akıllı sözleşmeler, finanstan sigortaya, emlaktan kredi kullanımına kadar pek çok alanda kullanılabilir. akıllı sözleşmeler, geleneksel sözleşmelerdeki maliyeti ortadan kaldırmasının dışında daha güvenli bir yöntem."

    akıllı sözleşmeye bir örnek

    hukuk profesörü, bilgisayar bilimcisi ve yazar nick szabo, 1997 yılında yayınladığı bir makelesinde akıllı sözleşmeyle araba kiralayan ve kirasını ihlal eden birinin başına neler gelebileceğini şöyle anlatıyor:

    “sahibi ödeme yapmazsa, akıllı sözleşme, haciz protokolünü çağırır ve bu protokol, otomobil anahtarlarının kontrolünü bankanın eline verir.” örnek 2

    ben olayın daha sözelci boyutunda olduğum için, teknolojinin özellikle hukuk ve ticaret dünyasında getirebileceği yenilikleri araştırmaktayım. buna karşılık özellikle bilgisayarcı-yazılımcı arkadaşlar mutlaka olayın sistemsel detaylarını aktaracaklardır.
  • ticaret hukukunu sarsacak, avukatların pabucunu dama atacak bir yazılım
  • akıllı sözleşmeler, komut kodlarını içeren dosyalardır. bu yüzden ethereum'a programlanabilir para da denir. belli bir işlemin koşullar sağlandığında otomatik olarak gerçekleşmesini sağlar. bitcoin transferi yaptığınız kişinin sizi tanıması ve bitcoin adresinizi biliyor olması durumunda, transfer muhattapları arasında transferin izi sürülebilir.
  • (bkz: nick szabo)
    (bkz: akilli kontrat)
hesabın var mı? giriş yap