• değişik renklerde şapkalar ve anıları temsil eden düşünceler bulunur.
    bir olay verilir ve her öğrencinin farklı şapkayı temsil eden düşünceden yola çıkarak olayı yorumlamaları istenir.
    eleştirel ve çok yönlü düşünmeyi sağlar.
    beyaz şapka: tarafsız bir şekilde bilgiyi düşünme
    kırmızı şapka: öz sezgilere dayanarak duygusal tepki verilir.
    siyah şapka: eleştirisel ve karamsar yönden bakılır.
    sarı şapka: iyimser, olaylara yapıcı yönden bakılır.
    yeşil şapka: olaylara yeni ve farklı çözüm yolu bulmak, üretici ve yenilikçi fikirler üretilir.
    mavi şapka: olaylar olası tüm yönleri ile incelenir.
  • su gune kadar muhtesem uyguladigim, gerek ozel gerek tuzel hayatta cok isime yarayan lakin son 1 aydir bir turlu uygulayamayip devamli surette siyah sapkayla gezdigim tekniktir..
    farkli bakis acilarini en dogru sekilde tespit etmeyi hedef alan ve son derece basit bir konudur, esasen..
    tekrar basarmak dilegiyle..
  • insanların bir olaya farklı bakabileceğini gösteren düşünce tekniğidir..
    düşünme becerileri gelişimi için de önemli bir düşünme tekniğidir..

    --- spoiler ---

    kant'a göre; düşünme ve tartışma olgularının gelişimi için kritik yaş 15'tir.. insanların olay ve olgulara ne denli farklı bakabileceğini gösteren ve içerisinde empati kurabilmeyi de barındıran tekniktir.. bu sebeple 15 yaşı kritik dönem olarak kabul edebiliriz..

    --- spoiler ---

    çocuklara tartışma kültürünü kazandırmaya çalışırken, baktıkları açıların farklı olabileceğini de gösterirsek, daha nitelikli ve doyurucu ortamlar oluşturmada bir adım atmış oluruz..

    esasında hepimiz dönem dönem olay ve olgulara karamsar, iyimser, objektif ya da yaratıcı bakış açılarıyla bakabiliyoruz.. *** tabi bu bakışımızın biyolojik, psikolojik ve sosyokültürel faktörler de bulunmakta.. aynı olayı çok benzer biçimlerde yaşasak bile olaylar hepimizi farklı etkileyebiliyor ve birbirimizi anlayabilmenin bir yolu da farklı bakışları toleranstan geçiyor..
    nasıl mı?

    mavi düşünmek ile başlayalım..
    siz mavi düşünce nasıl olabilir diye düşünürken ben size başka bir algı oyunundan bahsedeyim..
    maviyi düşünme!
    burada kast edilen durum "mavi rengi" akla getirme eylemi değil, mavi rengi akla getirmeye yönelik yasak koyma durumudur.. beden dili kullanılmadığında ek bir açıklama yapmak gerekecektir.. belki basit bir mastar eki getirilmesiyle çözülebilecek bir durum, semantik bir kargaşaya neden olabilir..
    algı yönetimi olarak karşımıza çıkan bu durumda olduğu gibi algısal farklılıklarımız algılarımızı yönetilmeye mi mahkum kılıyor?

    peki olay ve olguları bu kadar farklı biyolojik, psikolojik ve sosyo-kültürel varlıklar olan insanlar nasıl benzer biçimlerde olsa da tam olarak aynı biçimde algılamıyor?

    nörofizyolojik açıdan duruma; beyin, öğrenme, algılama, iq ve nörotransmiter maddelerin neden olduğu biyo-kimyasal süreç olarak bakabilirsiniz elbet..
    ancak burada bir kavramdan daha bahsetmek istiyorum..

    çocukluğumuza inecek olursak temelde bizi şekillendiren unsurlar genlerimiz, temel fizyolojik ihtiyaçlarımızı karşılayan kişiler ve onların sosyoekonomik imkanları ile yaşam kültürleri, içerisinde bulunduğumuz çevre ve en önemlisi de bireysel tecrübelerimizdir.. farklı düşünme yolculuğunun önemini vurgulayan ve adını koyan bu tekniği tanıyalım mı?

    bu tekniğin kaşifi edward de bono'dur ve 1985 yılında kitabını yayınlamıştır..
    hala bu tekniğin üzerine alternatif bir teknik bulunmamaktadır kanımca..
    örnek olay yöntemiyle birlikte kullanıldığında, eleştirel düşünmenin kapısını aralayacak yegane tekniktir ancak eğitimde kullanılması mevcut sistemde zaman alıcı olduğundan pek tercih edilmemektedir.. neden mi? düşünmeden öğrenmek daha değerli çünkü!

    renklerin bir ruhu var mıdır o konuya girmeyelim ancak renklerin insan psikolojisi üzerine etkileri malumunuz.. gelelim şapkalara ve hangi bakış açısını yansıttıklarına:

    beyaz şapka: objektif olmanızı gerektirir..
    olay ve olguları haber spikeri gibi algılamanız gerektiğini vurgular..

    siyah şapka: karamsar olmanızı gerektirir..
    yerine göre kurtarıcı şapkadır.. sizin bir problemin farkında olmayacağınız risklerine karşı uyarır..

    sarı şapka: iyimser olmanızı gerektiren şapkadır..
    ortamı yumuşatmak ve risk almaya açık hale getirmesi bakımından önemlidir..

    kırmızı şapka: duygusal bakmanız gereken durumları ifade eder..
    duygu gelişimi için önemli bu bakış açısında karar verme süreci ile duygusal seçimlerimiz arasındaki ilişkiyi görmemizi sağlar..

    yeşil şapka: yenilikçi bakıştır..
    ucu açıktır.. olumlu olumsuz yanlara bakmadan üretmeyi hedeflediğiniz durumlarda kullanılır..

    mavi şapka: temkinli yaklaşılması gereken durumların rengidir..
    bir nevi değerlendirici, toparlayıcı şapkadır.. sonuç kısımları için biçilmiş kaftandır..

    ve son söz: maviyi düşünme! desem de düşüneceksiniz ve hatta aklınıza ilk mavi renkteki size mavi rengi çağrıştıran bir nesne gelecek zihninize.. bu öğrencilere konuşma! deme komutuyla aynı işlevselliğe sahip bir durumdur..
    bırakın konuşsunlar, hatta her düşüncenin birlikte anlamlı olacağını ve aslında birbirlerine pek çok şey kattığını fark etsinler.. bir görüşe sıkı sıkıya bağlanmanın ve farklı bakamamanın kendi gelişimlerini nasıl etkilediğini görsünler.. farklı kişiler farklı dünyalar demektir hatta bunu monolingual olarak değil, bilingual yapsınlar..
    6 şapkalı düşünme tekniği en çok sosyo-bilimsel konuları konuşurken işe yarayan ya da bilim tarihi öğretiminde kullanılan bir tekniktir.. umarım yaygınlaşır..

    özet geç hiç diyenlere not: evet ben yeşil şapkamı taktım ve bilim konuşan çocukları hayal ediyorum.. hayali bile güzel iken, siyah şapkamı saklıyorum elbet..
  • insanın düşünce biçimini değiştirir. daha iyi açıklaması için; (#73750468)
  • 6 şapka belirleyip onlara çevrenizdeki insanların rollerini verip size ait bir fikri değerlendirmeniz için soru sorma yöntemi. cevapları üzerinden kendinize fikir vermeniz açısından hoş bir yöntem.
    1-beyaz şapka: nötr
    2-kırmızı şapka: duygusal
    3-siyah şapka: pesimist
    4-sarı şapka: optimist
    5-yeşil şapka: çözüm üretici
    6-mavi şapka: sensin

    sizi meşgul eden soruyu, sırayla hepsine soruyorsunuz. son kararı siz veriyorsunuz.
  • yirmi kere anlatırlar bir boka da yaramaz. altı yıldır öğretmenim bir kere kullanmadım. saçma salak şeyler öğretiyorlar, her şey teorik. bir kere kullanan öğretmene de denk gelmedim. sınavda soru sormak için üretilmiş konudur.
  • empati, yaratıcılık, sistematik düşünme ve çok yönlü düşünme özelliklerini geliştirir.
    şapkaların sırası önemli değil ama mutlaka en son mavi şapka takılır.
  • kararsız insanlar ve düşünmeden hareket edip zararla oturan insanlara orta noktayı buldurmaya yarayan teknik. büyük kararlarda insanlar olumlu ve duygusal eğilimleri ön plana koyarak hareket ediyor. fakat bu teknikteki siyah şapka olumsuzlukları olumlulardan sonra kullandırarak riskleri daha net değerlendirme imkanı tanıyor. riskleri ayrıntılarıyla düşünmek çoğu zaman daha yerinde kararlar almaya ve insanı psikolojik olarak güvende tutmaya neden oluyor. uygulayabilenler hiç de saçma olmadığını iyi bilir.
  • görsel
  • edward de bono tarafından üretilen, düşünce ve önerilerin belirli bir düzen içinde sunulması ve sistematikleştirilmesi için kullanılan bir yöntemdir. bu yöntemin ana teması, tanımlanmış "rol oynama" olanağı sunmasıdır.

    bloom taksonomisi ile uyuşan bu teknik, bireyin kendini savunma içgüdüsü düşünmeyi kısıtlayan ana etken olduğundan, şapkalar çekinmeden, başka bir durumda düşünülüp söylenemeyecek şeylerin düşünülmesini ve söylenmesini sağlar.

    ayrıca bu teknik, bireyin dikkatini düzenli bir şekilde bir noktadan diğerine yönlendirerek belirli bir konuyu altı farklı noktadan ele almasına imkan tanır.

    şapkalar düşünme ve tartışma üzerine odaklanır. özel parametre ve kategorileri içeren açık uçlu sorular sorularak sınıfın mantıklı olarak hareket etmesi ve verilen zaman içerisinde incelenen konunun anlaşılması sağlanabilir.

    kırmızı şapka: duygusal. duygularla, sezgilerle ve düşünmenin akılcı olmayan yönleri ile ilgilidir.

    beyaz şapka: tarafsız. bilgiyi ele alırken nasıl bir yol izlememiz gerektiği konusunda bize yol gösterir. anahtar kural hiçbir olgunun olduğundan daha farklı bir şekilde sunulmaya çalışılmamasıdır. kişisel görüşlere yer verilmez.

    siyah şapka: kötümser. bir şeyin niçin yapılamayacağını görür. olumsuzdur ama duygusal değildir. mantıklı olumsuzluğa odaklanır.

    mavi şapka: serikanlı. düşünme sürecinin düzenlenmesi ve kontrolü ile uğraşır.

    sarı şapka: iyimser. umut ve olumlu düşünme ile ilgildir. öne sürülen bir fikrin olası yararları bulunmaya çalışılır ve daha sonra bu yararları destekleyecek gerekçeler bulmaya yönelinir.

    yeşil şapka: yenilikçi. yeni fikirler, yeni yaklaşımlar ve alternatifler talep eder.

    bu teknik ile bir konu üzerinde daldan dala atlanarak belirtilen görüşler bir sisteme konulmuş olur, zaman kaybı önlenir ve bir karara varma ve sonuçların ortaya çıkması kolaylaşır.
hesabın var mı? giriş yap