aramiler

• i.o. 12. yuzyildan itibaren suriye ve mezopotamya'yi altust etmis, sonra da kralliklar kurmus enteresan olusum. gercek kokenleri suriye'nin, allah'in unuttugu yerlerde basibos yasayan topragiyla bagini yitirmis insanlardi. buyuk kralliklar cokunce aramiler de bos durmamis tabii. yakip yikmislar kendi kralliklarini falan kurmuslar. camur adamlar kisacasi. acliktan geberdikleri halde usenmeden savasmis, yagma falan yapmislar. isyankar bir tavir suphesiz ama cirkin. sonunda asur devleti bunlari dagitiyor, suruyor saga sola. asur devleti yikilana kadar bunlarla ugrasmak zorunda kaliyor ama assimile etmeyi de basariyor aramileri. arkalarinda kalan tek sey aramice. uyanir uyanmaz nasil bir arami askidir bu anlayamadim ben de simdi.
• haramiler'in edirne yoresinde soylenis sekli.
• sami dilini konuşurlar. dil ve gelenek olarak fenikelilere benzemişlerdir. bereketli hilal bölgesinde kalabalık gruplar halinde yaşayıp mezopotamya,iran ve hindistana kadar yayılmışlardır.
• mihalmiler veya mahalmiler olarak da adlandırılan halk.
• incil'in ilk dili olan aramcayı konuşan sami halk.
• aramilerin erken dönemi hakkındaki bilgiler çok azdır. ancak mö 3. binyılın sonları ile mö 2. binyılın başlarına ait çivi yazılı metinlerde aram ismine rastlanmaktadır. [2] mö 13. yüzyıl ve mö 12. yüzyıl arasında gerçekleşmiş olan ege göçleri (deniz kavimleri göçü) ile yakın doğuda siyasi, ekonomik ve sosyal yapısında meydana değişiklik oluşturmuş ve suriye ve mezopotamya'da yeni etnik grupların ortaya çıkmasına neden olmuştur. aramiler ise bu kargaşadan yararlanıp, suriye çöllerinden çıkıp, mezopotamya ve diğer kültür merkezlerine doğru hareket etmişlerdir. [3]
  
  aramiler adı yazılı kaynaklarda ilk asur kralı ı. tiglat-pileser (mö 1114-1074) döneminde, asur yıllıklarında ahlame-a?lamu adıyla geçmektedir. bu yıllıklarda ı. tiglat-pileser'in aramilere karşı yaptığı seferleri ve aramileri takip etmek için yılda iki kere olmak üzere toplamda 28 kere fırat'ı geçtiğinden bahseder. ı. tiglat-pileser bu seferlerde aramiler üzerinde zafer kazandığını ve kazandığı ganimetleri asur'a getirdiğini söyler.[4] [[ı. tiglat-pileser]]'in anlattığı zaferlere rağmen, aramiler, asur'da büyük bir kargaşaya neden olmuş, haberleşmeyi kesmiş ve köylere sızmışlar, köylü halklar aramilerden kurtulmak için arbela'nın doğusundaki dağlara kaçmıştır. daha sonra aramiler ninive'ye doğru ilerlemiş ve ı. tiglat-pileser, musul'un doğusundaki dağlara çekilmek zorunda kalmıştır. [5] ıı. assur-dan (mö 934-912) ve ıı. assur-rabi iktidarları döneminde (mö 1013-973), aramiler'in asur ve babil arasında yer alan bölgeyi işgal etmiş oldukları asur kitabelerinde geçmektedir.[6]
  
  aramiler, eski ahitte ibranilerle aynı soydan gelen ve yaklaşık mö 16. yüzyıldan sonra harran (urfa) dolaylarında yaşayan bir topluluk olarak tanıtılır. asur kayıtlarında da, ahlamlar adlı başka bir halkla birlikte sık sık soyguncu olarak söz edilir.[7]
  
  aramiler, mö 11. yüzyıldan itibaren kuzey suriye'de ve fırat'ın iki yakası boyunca uzanan topraklarda bit-adini devleti'ni kurmuş ve zamanla şam (dimaşk=damaskos) civarı başta olmak üzere çevre bölgelerde hakimiyet kurmuşlardır.
  
  aramiler, doğuya doğru da yayıldılar ve zamanla babil'den filistin'e kadar uzanan sahra bölgesi, kitabı mukaddes'in keldaniler adını verdiği arami kabilelerin eline geçti.
  
  batıdaki arami krallıkları dönemi asurlular tarafından sona erdirildi. doğudaki aramiler ise bağımsızlıklarını korudular. bir keldani komutanı mö 626'da kendini babil kralı ilan etti.
• (bkz: ben-hadat)
  (bkz: elişa)
• arabistan çöllerinden anadolu'ya yayılan göçmenler.
  sam ' al krallığını kurmuşlar. merkezi zincirli köyü, 720 metre çapında sur ile çevrelenmiştir.
  sami, luvi ve fenikeli haklardan oluşuyor. yönetim biçimi etnik çeşitliliğe rağmen arami usulüne göredir.
  hilami denilen geç hitit dönemine özgü çok katlı ve süslü saray yapıları vardır.