babrak karmal

• yillar once okudugum ama simdi hatirlayamadigim bir kaynaga gore surekli olarak komunizme atfedilen kadin ve erkegin de toplumun ortak mulkiyeti olarak gorulmesi seysini savunan kisi budur. tabi boyle sadece hafizaya dayanan kaynaksiz bi iddia ortaya atinca bok at izi kalsin gibi bisey oldu.
• afganistan'ın demokratik bir ülke olduğu zamanlara ait bir liderinin adı.
  
  ankara üniversitesi tıp fakültesi'nde okumuş. sonra sovyetler birliği onu eğitmek üzere moskova'ya uluslararası ilişkiler okumaya yollamış.
  1 ocak 1965'te kurulan afganistan demokratik halk partisi'nin kurucularından. aralık 1979'da sovyetler birliği, afganistan'ı istila edip devlet başkanı hafızullah amin'i öldürünce, afganistan demokratik cumhuriyeti'nin yeni başkanı yapılıyor. öncesinde başbakan vekilliği yaparken parti (afganistan demokratik halk partisi) içinde yaşanan hizipleşmeden dolayı prag'a büyükelçi olarak atanmıştı.
  
  devlet başkanlığı döneminde sosyalist rejime ve sayıları günden güne artan sovyet askerlerine karşı silahlı direniş yükselirken, afganistan demokratik partisi'nin içindeki parcham (bayrak) ve khalq (halk) kanatları arasındaki iktidar mücadelesi de sürdü. yönetime ve sscb birliklerine karşı direnişe geçen afgan mücahitleri olarak adlandırılan muhalif kimi afgan aşiretleri, pakistan ve abd'nin desteğiyle, afganistan'ın özellikle pakistan sınırına yakın bazı bölgelerini hakimiyetleri altına almıştı. sovyetler birliği'nin desteğine rağmen ülkesinde bir güç sağlamakta, afgan mücahitleri'nin direnişini bastırmakta başarılı olamadı.
  
  1986 mayısında partisinin genel sekreterliğinden uzaklaştırılmasıyla devlet başkanlığı görevinin de sonuna yaklaşıyordu. nihayet 24 kasım 1986'da görevden uzaklaştırdı. yerine, sovyetler birliği yönetimi tarafından, iktidardaki afganistan demokratik halk partisi üyesi bile olmayan hacı muhammed çamkani getirildi.
  
  moskova'da, 3 aralık 1996'da, 67 yaşındayken ölmüştür.
• modern ve laik afganistan ın son başbakanı.
  
  afganistan ın bu abiden sonraki yaklaşık 20 yılda gerçekleşen trajik dönüşümü , 20. yy ın en çarpıcı filler ve çimen hikayelerinden birisidir..
• zaman sen nelere kadirsin. dış destekle afganistan tahtına oturtulan sovyet kuklası olmuş sana son laik başbakan.
  
  başbakanlıktaki en önemli icraati kızıl ordu'yu afganistan'a çağırmaktır.^* zira sovyetler de tıpkı dracula gibi buyur edilmediklere yere giremezdi. o yüzden önce beşinci kol faaliyetleriyle istikrarsızlaştırdığı ülkelerde yarım yamalak da olsa komünist bir rejim kurar sonra bu rejim 'ezilenlerin iktidarını tehdit eden gerici güçlerle mücadelede proleter saflara destek olsun' diye kızıl ordu'yu davet ederdi.
• cahit zarifoğlu'nun çocuklar için yazılmış bir şiirine konu olmuştur:
  
  kukla başkan
  
  karmal
  bir yılandır
  
  moskova'dan emir alır
  halk sevmez onu
  ben sevmem onu
  satılmışlardan başka
  kimse sevmez onu
  
  sarayında oturur
  sofrada
  çıplak kızlar doldurur
  votkasını
  
  bir zavallı o
  öyle onursuz
  nasıl yaşar
  bir insan
  
  bir gün
  silahımla kapısına dayanıp
  soracağım yaptıklarını
  
  eğer
  benden önce
  haklamazsa onu
  patronları
• laik afganistan'ın son başbakanı.. umulur ki tarih, farklı coğrafyalarda tekerrür etmez..
• 1929 ve 1996 yılları arasında yaşamış afgan siyasetçi.
  
  6 ocak 1929'da kabil'in yakınlarındaki kamari adlı bir köyde doğdu. gerçek adı sultan hüseyin'di. babası muhammed hüsesin haşem, afganistan ordusu'nda bir tümgeneral ve paktiya ilinin eski valisiydi. doğal olarak kabil'in varlıklı ailelerinden biriydiler. kökleri keşmir'den göç edip tacikleşen müslüman bir aileye mensuptur.
  
  hüseyin, üniversite yıllarında sol düşüncelerle tanışıp benimsedi. 1953'te solcu öğrenci kulüplerindeki aktivetelerinden dolayı tutuklandı, 1956'ta salıverildi. burjuva geçmişinden kurtulmak için adını "babrak karmal" (peştucada işçilerin yoldaşı) olarak değiştirdi.
  
  1 ocak 1965'te nur muhammed tereki ile birlikte afganistan demokratik halk partisi'nin kurucularından biri oldu. parti iki yıl sonra radikal bir devrimi savunan "halk" ve ılımlı bir devrimi savunan "perçem" (bayrak) adında iki gruba bölündü. tereki, halk; karmal ise perçem grubunun lideri oldu. 1965 genel seçimlerinde karmal milletvekili seçildi ve koltuğunu 69 seçimlerinde de korudu.
  
  17 temmuz 1973 afganistan askeri darbesi sonrası afganistan'da cumhuriyet ilan edildi ve muhammed davud han cumhurbaşkanı oldu. davud han, darbedeki en önemli destekçilerinden perçemcilere de yeni kurulan hükümette çeşitli bakanlıklar verdi. fakat bu ittifak sadece iki yıl sürdü ve 1975'te davud han kendi partisi dışındaki tüm partileri yasadışı ilan edip komünistleri yönetimden tasfiye etmeye başladı. davud han'ın baskıcı rejimine karşı koyabilmek için halk ve perçem grupları yeniden bir araya geldi. tereki, yeniden birleşen partinin genel sekreteri olurken karmal onun yardımcısı oldu. çabaları 1978'deki savr devrimi ile başarıya ulaştı. davud han'ın yönetimi devrildi ve adhp yönetimindeki afganistan demokratik cumhuriyeti kuruldu.
  
  devrim sonrası tereki, devlet başkanı ve başbakan olurken karmal devlet başkanı yardımcısı oldu. fakat halkçılar ile perçemciler arasındaki iyi ilişkiler devrim sonrası kısa sürdü ve yaklaşık 3 ay sonra halkçılar perçemcileri tasfiye etmeye başladı. karmal bu tasfiye sürecinde sscb'nin de yardımıyla çekoslovakya sosyalist cumhuriyeti'ne kaçarak hayatta kaldı.
  
  karmal sürgündeyken birkaç kez afganistan yönetimini ele geçirmek için darbe girişimlerinde bulundu ama başarısız oldu.
  
  operation storm-333 ile hafızullah emin'in sscb tarafından öldürülmesi sonrası 27 aralık 1979'da afganistan'ın başına geçti. sovyet-afgan savaşı başlayalı ise birkaç gün olmuştu. karmal başa geçtiğinde demokrasi, yen anayasa, özgür seçimler ve muhalefet partilerine izin sözü verdi. tereki ve amin dönemindeki mahkumlara af çıkarttı. daha önceki hükümetlerin toprak reformu ile el koyduğu toprakların bir kısmı eski sahiplerine iade edildi. din adamları ile iyi ilişkiler kurulmaya çalışıldı.
  
  karmal'ın başa geçmesiyle partiye perçemciler hakim olmaya başladı ve halkçılar tasfiye edilmeye başlandı. pek çok halkçı tutuklandı ve/veya öldürüldü. karmal, halk karşılığını artırmaya çalışsa da pek çok afganın sovyet müdahalesini istila olarak görmesi sebebiyle isteği başarısız oldu. karmal, 11 haziran 1981'de başbakanlık koltuğunu sultan ali keştmand'a bıraktı. adhp üyesi olmayanlara da ülke yönetiminde yer vermeye başladı.
  
  savaşın etkisiyle ülke ekonomisi giderek kötüleşti. askerden kaçışlar arttı. sscb, ulusal uzlaşma sürecindeki başarısızlık sebebiyle karmal'ı suçladı ve görevi bırakmasını istedi. karmal, önce parti liderliğinden sonra da devlet başkanlığından çekildi. parti başkanlığına muhammed necibullah, devlet başkanlığına ise hacı muhammed çamkani geçti.
  
  karmal sonraki yaşamını sscb'de geçirdi. savaş sonrası afganistan'da abdürreşid dostum'la birlikte ortak bir şekilde siyasete atılmayı düşünse de daha sonra vazgeçti. 3 aralık 1996'da karaciğer kanseri sebebiyle moskova'da 67 yaşındayken hayatını kaybetti.
  
  https://tr.wikipedia.org/wiki/babrak_karmal
  https://en.wikipedia.org/wiki/babrak_karmal