hesabın var mı? giriş yap

  • karar verirken uygulanacak en doğru yaklaşım, iyi bilgilendirilmiş olmak ve insan rasyonalitesini çarpıttığı bilinen düşünce ve duygu önyargılarının üstesinden gelecek teknikleri uygulamaktır. bu nedenle de işe çeşitli ve saygın kaynaklardan yararlanarak, vereceğimiz karar ile ilgili arka plan bilgilerini toplayarak başlamak gereklidir.

    yanlış karar vermenize neden olacak önyargılardan ilki "affective forecasting"dir. bu, gelecekteki olaylara yonelik kendi duygusal tepkilerimize ilişkin tahminlerimizdir. sıklıkla "impact bias" adi verilen bir bilişsel hatayı barındırırlar.*

    impact bias ise gelecekte olacak/olma ihtimali yüksek olaylar üzerine yaptığımız duygusal atıfların genellikle rasyonel değerde olmamasına sebep olan etkidir.*

    gelecekte yaşayacağımız durumlarda nasıl hissedeceğimizi tahmin etmekte çoğu zaman yetersiz kalırız ve bu, yanlış kararlar vermemize neden olabilir. bunu aşmak için, benzer bir seçim yaptıktan sonra başka insanların nasıl hissettiklerini öğrenmek faydalı olacaktır.

    (esasen ekşi sözlük'ü kıymetli kılan da budur. binlerce yazar, binlerce durumda yaşadıklarını ve hissettiklerini paylaşarak bu konuda sağlam bir veritabanı yaratmaktadır. faydalanmayı bilin.)

    kararlarımızı etkileyen bir diğer önyargı ise "temporal (time) discounting" (geçici indirgeme) ile ilgilidir. insanlar kısa vadeli kazançlara öncelik verme eğilimindedir. örneğin, gelecekteki bir proje ya da tatil planını alelacele kabul edebiliriz çünkü bu popülerlik ya da övgü açısından ani elde edebileceğimiz faydalar sağlayabilir. kimse arkadaş ortamında tatil planını bozan kişi olmak istemez. bu kararı alırken günü geldiğinde harcanacak zaman ya da emek yatırımını hafife alır ya da görmezden geliriz.

    bu tür senaryolarda karar vermeniz gerektiğinde uzun vadede kararını vereceğiniz işi/tatili uzun vadede değil de yakın zamanda yapacak olsaydınız ne hissedeceğinizi düşünmeye çalışmak gereklidir.

    örneğin, projeye 1 yıl sonra değil de önümüzdeki ay başlamanız gerekse, tatil için 6 ay sonra değil de hemen bu hafta sonu hazırlanmanız gerekseydi ne hissederdiniz bunu düşünmek karar verirken daha rasyonel olmanıza yardımcı olacaktır.

    yukarıdaki adımlar tamamlandıktan sonra vereceğiniz kararın seçeneklerinin artı ve eksilerini içeren bir liste oluşturmak ve kararınızı temellendirmek için bir puan sistemi oluşturmak iyi bir seçenek olacaktır.

    kaynak: 1, 2, 3

  • neden sürekli ankara - istanbul arası kısaltılmaya çalışılıyor anlamış değilim. ben daha kadıköy'e gidemiyorum bir saatte, artık ankara'ya giderim.

    sanırım unutuldu bizim banliyo hattı :(

  • günümüzde japonya denen yerde ya$ayan eski bir halk/kavim/millet. bunlar ayı'ları kutsal sayarlardı. çok kıllı bir halk olduklarından bunların bir ayı ile bir kadının çifle$mesinden meydana geldiklerine inanılırmı$. doğal olarak en önemli bayramlarının adıda ayı bayramıymı$. bu bayramlar da bir yavru ayı kurban edilirmi$. bu yavru ayı kurban edilmeden önce anasından alınır ve aino kadınları tarafından beslenirmi$, bayram zamanı ise aino erkekleri tarafından alınarak parçalanır ve yenirmi$. günümüzde bu millete japonya'nın hokkaido adasında rastlamak mümkümmü$.

  • mig 29 uzerine soylenecek cok $ey var.

    sovyetler'in gokyuzunun alenen hakimi oldugu 80'ler boyunca abd kamuoyunu komunizm korkusundan uzak tutmak adina paso kendi hava gucunu oven bilgilendirmelerle beslemi$, bir ton havacilik filmi de cekilmi$ ve dunyanin abd'nin bir numara olduguna inanmasi istenmi$ gorunuyor. (bkz: top gun)

    mig 29 bu hikayede ba$rollerden biri. manevra kabiliyeti ve tarti$masiz dogfight ustunlugu ve radari/kilitlenme mekanizmasi ucagin ana ozellikleri. o yillarda abd'nin elindeki en guvendigi jet f-15 iken (ki dogru duzgun servise girmemi$ f-22'ler sonucu hala f-15'ler filolarinin en onemli parcalaridir) pek cok fuarda gosterildigi kadariyla mig 29 olasi bir hava carpi$masinda teknik olarak cok ustun gorunuyordu. nitekim bu durum daha sonradan ilginc bir $ekilde belgelendi. berlin duvari yikilmadan bir iki yil once dogu almanya'nin rusya'dan satin aldigi 24 adet mig 29, iki ulkenin birle$mesinin ardindan hangarlara cekilmek yerine daimler firmasina teslim edilerek nato standartlarina uygun hale getirtildiler. bu arada nato'nun elinde bulunan bazi teknolojilerle de modernize edilerek mig 29g ve mig29gt model isimlerini aldilar. bir nato ulkesinin eline gecen donemin en iyi hava sava$ makinesine abd'nin kayitsiz kalmasi du$unulemezdi. abd ve almanya arasinda yapilan pakt ile bir adet mig-29 abd'ye incelenmesi icin gonderildi. 2003 yilinda almanlar eurofighter programinin devreye girmesiyle bu ucaklari bir tanesi haric polonya'ya sattilar. almanya'nin 15 yillik mig-29 sahipligi icinde bir tane mig-29 "kayip" olarak ilan edilmi$. detaylari bilmiyorum. cakmak mi lan bu?

    mig 29'un donemin acik ara en iyi sava$ ucagi olu$u ise cok net bicimde belgelenmi$tir. almanya ve abd ordulari 90'li yillarda ortak bir tatbikat duzenlemi$, bu tatbikatta almanya filosuna kattigi mig 29'larla f-15'leri dogfight'larda teker teker avlayarak buyuk ustunluk kurmu$lardir. ozellikle ucaklarin birbirlerine yakla$tiklari durumlarda pilotun kaskiyla baktigi yone kilitlenebilmesi, f-15'lerin burnunu illa mig29'lara cevirmek zorunda kalan abd'li pilotlarin dezavantaj icinde kalmasina ve mig'leri uzaktan avlamayi denemelerine neden olmu$tur. ancak hiz bakimindan mig29'larin oldukca ustun olu$uyla da bu hesap tutmami$ ve abd tatbikattan yenik ayrilmi$tir.

    uzun yillar sonra, 2003 yilinda abd hava kuvvetleri hazirladiklari modernizasyon programiyla bu teknolojiyi kendi ucaklarina da getirdiklerini ilan etmi$lerdir. turk hava kuvvetlerinin bu teknolojiyle alakasinin ne durumda oldugunu merak etmekteyim. zannederim satin almak planlari icinde oldugumuz f-35'lerde de bu onemli ozellik mevcut olacak.

    mig-29'lara geri donersek, nato blogunda olmayan ya da abd ile yakinla$mak istemeyen ulkelerin hala en onemli hava silahi durumunda bulunmaktadir. yakin cevremizden ermenistan, azerbaycan, suriye, rusya, beyaz rusya, ukrayna ve iran'da bulunmaktadirlar. iran sayisini 160 olarak acikladigi ucaklari kendi cabalariyla modernize edip guncel tutmaktadir. ukrayna'da ise bizim f-16'lara denk miktarda, ayni gorevi gormesi amaciyla 224 adet bulunmakta. rusya'da ise ucar durumda 580 adet bulundugu ilan edilmi$. adamlarin elindeki su 27 ve mig 29'larin toplami turkiye'nin elindeki tek dorduncu nesil sava$ ucagi olan f-16'larin dort kati falan olmasi dikkate degerdir. diger bir cok irili ufakli ulke filolarinda ise 60 civari ve alti sayilarda bulunuyor. bu ucaklar kosova ve korfez sava$larinda bol miktarlarda yok edilmi$lerdir. cogunlugu bakim ve teknik yetersizliklerden havalanmaya firsat bulmadan yerde vurulmu$lardir.

    mig 29 ile alakali ilginc bir konu ise, abd'nin de 21 adet mig-29 satin almi$ olmasi. moldova hava kuvvetleri elindeki mig'leri satmaya karar verdiginde, iran gibi ulkelerin guclenmesini onlemek amaciyla abd'nin araya girerek bu ucaklari almak istedigi soyleniyor. ucaklar abd filolarina dahil edilmeyip ce$itli hangar'larda orjinal boyalariyla bekletiliyorlar.

    yine sava$ tarihindeki en baba $erefsizlik/hainlik olaylarindan birinde de adi gecer, korfez sava$i sirasinda irak'tan firar eden 21 adet pilot iran'a gecerler. gecerlerken de telefonlarini, cuzdanlarini ve mig-29'larini da yanlarina alirlar. hadi kendin kactin da, tanesi donemin $artlarinda 100 milyon dolar eden ucagi calmak ve bunu 21 ki$i gibi anormal bir rakamla yapmak nasil bir mevzudur aklim almiyor. belki de saddam yok olacaklarini anlayinca iran'a postalami$tir tabi, bilmiyorum.