bedrich smetana

• 19. yy.lı, bohemyalı pek nazenin besteci.. büyüyünce doktor olmak istese de, ilk gençliğinde fikrini değiştirip müzikçi olmaya meyillenmiştir.. sevgili proksch'dan ders almış ve azminin sonunda, meşhur avusturya imtaratoru ferdinand'ın baş kemancısı olmuştur.. isveç illerinde oturmuştur bir süre; sonra sıkılıp memleketine dönerek, bohemya tiyatrosu içün bir dram okulu kurmuştur..
  
  bedrich beyin (önadı oluyor), ömrünün son yılları ise pek bedbaht geçmiştir.. önce sağır olmuş, sonra çıldırmış ve akabinde bir tımarhanede ölmüştür..
  
  bohemya ulusal müziğinin kurucusu sayılan smetana'nın, "satılmış nişanlı" ve "dalibor" adlı operaları pek latiftir.. lakin, orkestra içün bestelediği "die moldau/ma vlast/vatanım" nam 6'lık senfonik şiir seti bambaşkadır, nefistir..
• onbir çocuklu bir ailenin çocuğu idi ve yaşamı zorluklar içinde geçti,
  ölümü ise oldukça acıklı oldu.
  smetana çocukluğunda kendine mozart’ı örnek almıştı.
  hatta anı defterinde, ölümünden sonra daha çocukluk günlerinde yazdığı şu nota rastlandı.
  ‘’kompozisyonda mozart, teknikte ise liszt olmak istiyorum.’’
• sadece moldau isimli eserini dinlediğim ve hayran olduğum besteci.
• the flow of the moldau adli eserinin melodisi israil milli mar$i hativah'ya esin kaynagi olmus kisi.
• bu adamın bir "ma vlast" ( vatanım ) diye bir senfonik siirler dizisi vardır ki...en ünlüsü vltava'dır ( die moldau ) bir sıcak ve bir soguk iki kücük su kaynagının birleşmesi flütlerle betimlenir... sonra sırasıyla vltava'nın liedmotiv'i köylülerin dügünü, geceleyin perilerin uçuşu leitmotiv ve prag kentinin içinden geçişi ve elbe nehrine karışmasıyla son bulur...
• smetana, bedrich - (1824-1884) besteci. bohemya'da leitmeritz'de doğmuştur. modern çek müziğinin kurucusudur. genç smetana ilk müzik derslerini prag'da proksch'den aldı. franz liszt ile tanıştı ve onun yardımı ile bir müzik okulu açtı. 1856'da yurt dışına çıktı, isveç'e giderek göteberg şehrinde müzik öğretmenliği ve filarmoni topluluğu orkestrası şefliğini yaptı. burada liszt etkisinde ilk senfonik şiirlerini yazdı: "richard iii." (1858), "wallenstein'in meskeni" (1859), "hakon jarl" (1861). ülkesine dönüşte bir prag gazetesine müzik eleştirileri yazmaya başladı. ayrıca prag tiyatrosu orkestrası şefliğini yaptı. bu yıllarda "brandenburglular bohemya'da", "satılmış nişanlı" operalarını yazdı. 1874 yılında ani olarak sağır oldu. "ma vlast - vatanım" adlı senfonik şiirler serisi sağır olduğu döneme rastlar. besteci bu olaydan sonra on yıl daha yaşadı. smetana, isveç'ten döndükten sonra ulusal bir çek müziği yaratmak istiyordu. bu yolda yazdığı başlıca operaları şunlardır: "brandenburglular bohemya'da", "dalibor", "libussa", "satılmış nişanlı", "iki dul", "öpücük". "blanik", "tabor" ve "moldau" adlı senfonik şiirleri tanınmış eserlerdirler. oda müziğine ait eserlerinden biri "aus meinem leben -hayatımdan" adını taşıyan kuartetidir. smetana "milli çek müzik" okulunu kurmuş ve ülkesinin müziğini bütün dünya opera konser salonlarına sokmuştur.
• tam bir çekoslovakya cumhuriyeti milliyetçisi olan ve şimdilerde slovakya topraklarında doğmuş büyümüş müzisyendir. başından çok talihsiz olaylar geçse de müzik kalitesini hiç kaybetmemiştir. hayat ondan karısını, çocuklarını alsa da hayatını devam ettirmiştir. en son olarak hayat ona en büyük tokatını geçirmiş ve onu sağır etmiştir. bir müzisyenin başına gelebilecek en kötü şey başına gelmiştir. zaten oynak olan aklı iyice gitmiş ve hayatının kalan kısmını tımarhanede geçirmiştir. sonra da orada dünyanın en önemli müzisyenlerinden biri olarak sessiz sedasız ölmüştür.
  
  şimdilerde bölünen cekoslovakya'nın çek cumhuriyeti parçasında, besteleri milli marş tadında çalınıp söylenmektedir. slovakya da yani smetana'nın ana vatanı açlık ve yokluktan bitiş aşamasındadır.
• bohemya'nın litonmyschl kasabasında doğmuş, döneminin en önemli bestecilerinden biridir. ki aslında besteciliğinden çok yorumculuğuyla tanınmıştır. babası amatör kemancıdır. yine de oğlunun müzisyen olmasını istememektedir. smetana'nın müzik dünyasına kazandırılmasında en önemli katkıyı, gelecekte eşi olacak katharina kolarova yapmıştır. "her başarılı erkeğin arkasında bir kadın vardır" sözünün eski zaman versiyonudur kendisi. katharina sayesinde smetana prag'da ilk gerçek piyano derslerini iyi bir hoca olan josef prokosch'tan alır.
  hayatı boyunca çeşitli başarılara imza atan, ayrıca tam bir liszt fanatiği olan smetana maalesef kırkından sonra sağır olmuştur. ölümünden birkaç sene önce yakalandığı frengi de hayatı boyu çektiği ruhsal eziyetlere tuz biber olmuştur.
• bugün^* yüz seksen yedinci doğum günü. çok mutluyum lan, vallahi bak. hava ucundan baharı göstermiş, kuşlar ötmeye, gençler çimlerde bıcırdamaya başlamış, dertler tasalar kamyonlaymış, kimin umurunda. böyle fonda ma vlast, illaki vltava. söz lan, iki yüzüncü doğum gününde kafama smetana yazılı bone takıp vltava'yı yüzerek geçecem, sonra da pragacam bu işleri. az kaldı az. bu arada satılmış nişanlılar akıllı olsun, gönüller her daim şen olsun, müzik ruhun gıdasıdır, afiyet olsun.
• her ne kadar milliyetçi duygularla yazmış da olsa, ma vlast adlı eserini dönüp dönüp dinlediğim bestecidir. içimdeki prag'ı görme isteğini daha da çok arttıran insan...