berberi savaşları

• amerikan donanması us navy tarafından atılan şu tweet sayesinde varlığından haberdar olduğum savaştır.
  
  berberi kıyısı savaşı ya da barbary wars olarak da bilinen amerika birleşik devletleri ile kuzey afrika'daki fas sultanlığı, cezayir, tunus ve trablusgarp gibi berberi devletleri (osmanlı'ya bağlı eyaletler) arasında yapılan savaşlardır.
  
  amerika, ticari gemilerinin güvenliği için verdiği yıllık 12 bin altından rahatsızlık duymaya başlamıştır. bu sebeple 1814 yılında, cezayir dayısına savaş açmıştır. berberi savaşları diye de bilinen bu savaşlarda amerika, önceleri hüsrana uğramış olsa da sonradan büyük başarılar elde etmiş hatta amerikan deniz piyadeleri marşına bu savaşla ilgili cümleler eklenmiştir. bu tarihten sonra amerika, osmanlı'dan ticari ayrıcalıklar elde etmiş ve ilişkilerde dönüm noktası sayılan 1830 tarihli “seyr-i sefain ve ticaret antlaşması” ile istediği tüm imtiyaza kavuşmuştur.
  
  ne olur ne olmaz editi: o meşhur sahne
• amerikalılar sayesinde gündeme gelen savaşlardır.bu savaş bir yandan o zamanlarda ki osmanlı idaresinin zayıflığını gösterir.
  garp ocakları diye adlandırılan cezayir,tunus ve trablusgarp eyaletleri osmanlı'nın güçlü dönemlerinde çok işe yaramışlardır.korsanlık faaliyetleri ile birlikte yabancı devletlere zarar vermekte ve iyi gelir elde etmektedirler.
  kanarya adaları,danimarka hatta izlanda'ya bile sefer yapmışlığı vardır cezayir eyaletinin.ingiltere'den ada ele geçirip para karşılığı satılmıştır.
  daha sonraları osmanlı buraya fazla önem vermemiş ve 'dayı' diye anılan zorbalar tarafından bu eyaletler kendi başlarına yönetilmeye başlanmış,osmanlı tarafından gönderilen valileri karaya çıkartmamışlar,kendi bildiklerini okumaya başlamışlardır.hatta kendi aralarında bile zaman zaman savaştıkları olmuştur.
  bu serkeşliklerin sonunda elin amerikası gelir ve hepsini topa tutar gider.zaten daha sonrada tunus dayı'sının fransız elçisine hakaret etmesiyle fransa tunus'u ve cezayir'i işgal eder.
  malum trablusgarp'ta meşhur trablusgarp savaşı sonunda elden çıkar.
  önemli savaşlardır aslında bunlar ama koordinesizlik,beceriksizlik gibi şeyler birleşince adam o kadar yoldan geliyor ve bütün eyaletleri dize getirip gidiyor.bir zamanların güçlü osmanlı idaresi zayıflıktan maalesef bir şey yapamıyor.
• 1801 yılında amerika birleşik devletleri ile osmanlı eyaletleri trablus, cezayir ve tunus arasında yapılan küçük çaplı bir deniz savaşıdır. küçük olmasına rağmen, abd'nin tarihinde bağımsız bir ülke olarak yaptığı ve galip geldiği ilk savaştır. bu yüzden tarihsel anlamda abd için değerlidir. hatta bu durum amerikan deniz kuvvetleri'nin marşı marines' hymn'de ''from the halls of montezuma, to the shores of tripoli'' şeklinde geçmektedir. savaş, o yıllarda geçimini atlantik okyanusu ve akdeniz'de korsanlık yaparak sağlayan osmanlı eyaletleri trablus, tunus ve cezayir'e abd'nin haraç vermek istememesi üzerine başlamıştır. o vakte kadar abd de diğer çoğu avrupa ülkesi gibi gemilerine dokunulmaması için bu eyaletlere haraç ödemekteydi. sonra, abd'nin ekonomik ve siyasal olarak kötü dönemler geçirmesinden faydalanmak isteyen bu eyaletler, abd'den istenen haraç miktarını artırmak istemişlerdir. ancak, dönemin abd başkanı thomas jefferson, istenen yeni haraç miktarının çok fazla olduğunu düşünmekteydi. bu miktarda parayı vermektense, bu parayla bir donanma kurup bu sorunu kökten çözme taraftarıydı. abd'nin haraç vermeyi kabul etmemesi üzerine eyaletler abd'ye savaş ilan etti. abd ise keşif amacıyla bölgeye 3 gemi yolladı. sonraki 4 yıl boyunca çatışmalar aralıklı olarak sürmüş, savaşın sonunda abd haraç ödemekten kurtulmuştur. bu savaş aynı zamanda osmanlı'nın artık gelişmekte olan teknolojiyi ve teknikleri takip edemediğinin de bir göstergesi olmuştur.
• (bkz: korsanlık)
• 16yy da başlayan korsanlık çağına son veren olaydır. osmanlı amerikaya para ödetti diye tarihsel ego mastürbasyonu çekilmesi de çok gariptir. osmanlının 300 yıldır batı akdenizdeki tek deniz müttefiklerinin yok olmasıyla sonuçlanmıştır.