berkley

• nazim hikmet'in tabiri caizse george berkeley'e nefretini kustugu siirdir
  
  behey
  berkley!
  behey on sekizinci asrin filozof peskoposu.
  felsefenden tüten günlük kokusu
  basimizi döndürmek içindir.
  hayat kavgasinda bizi
  dizüstü süründürmek içindir.
  behey
  berkley,
  behey allahin
  cebrail seklindeki ezraili,
  behey on sekizinci asrin en filozof katili!
  hâlâ geziyor iskoçya köylerinde
  adimlarinin sesi.
  hâlâ uluyor adimlarinin sesine
  tüyleri kanli bir köpek.
  hâlâ
  her gece titreyerek
  görüyor gölgeni iskoçya köylüleri
  evlerinin
  camlarinda!
  hâlâ
  kanli bes parmaginin izi var
  o beyaz buzlu camlar gibi simal aksamlarinda!
  behey
  berkley!
  behey meyhane kizlarinin kara cübbeli kavalyesi,
  kiralin sövalyesi,
  sermayenin altin sesi,
  ve allahin peskoposu!
  felsefenden tüten günlük kokusu
  basimizi döndürmek içindir.
  hayat kavgasinda bizi
  dizüstü süründürmek içindir!
  her kelimen
  kelepçelerken
  bileklerimizi,
  kivrilan
  bir yilan
  gibi satirlarin
  sokmak istiyor yüreklerimizi.
  beli hançerli bir isaya benziyor resmin.
  sivriliyor kitaplarindan ismin
  sivri yosunlu ucundan
  kizil kan
  damliyan
  yesil bir dis gibi.
  her kitabin
  diz çökmüs önünde rabbin
  kara kusakli bir kesis gibi..
  sen bu kiyafetle mi bizi kandiracaktin,
  inandiracaktin?
  biz isanin vuslatini bekleyen
  bir rahibe degiliz ki!
  behey
  berkley!
  behey tilkilerin sahi tilki!
  çalarken satirlarin zafer düdügü,
  küçük bir tas parçasinin en küçügü
  imparatorlarin imparatoru gibi çikinca karsisina,
  hemen anlasmak için
  bir kapi açiyorsun,
  binip allahinin sirtina
  soldan geri kaçiyorsun!
  kaçma dur!
  her yol romaya gider,
  — bu belki dogrudur —
  fakat
  fikri evvel gören her felsefenin
  safsata iklimidir yelken açtigi yer!
  bu bir hakikat
  — hem de mutlak cinsinden — !
  iste sen
  iste senin felsefen:
  sen o sari kirmizi rengini gördügün
  cilâli derisine parmaklarini sürdügün
  parlak
  yuvarlak
  elmaya:
  «fikirlerin bir
  terkibidir,»
  diyorsun!
  disimizda bize baglanmadan
  var olan
  varligi
  inkâr ediyorsun!
  su mavi deniz
  su mavi denizde yüzen beyaz yelkenli gemi,
  kendi kendinden aldigin fikirlerdir, öyle mi?
  mademki kendi fikrindir yüzen gemi,
  mademki kendi fikrindir umman,
  ne zaman var,
  ne mekân!
  ne senin haricinde bir vücut
  ne senden evvel kimse mevcut,
  ne senden sonra kâinat baki
  bir sen
  bir de allah hakikî.
  lâkin ey kara meyhanelerin sarhos papazi!
  senin disinda degil miydi
  killi kollarinda kivranan meyhanecinin kizi?
  yoksa kendi altinda sen
  kendinle mi yattin?
  diyelim ki senden evvel baban yok
  isa gibi.
  yine fakat bacaklari arasindan çiktigin
  meryem gibi bir anan da mi yok!
  diyelim ki yapyalnizsin
  turu sinada musa gibi,
  ne yazik! tevratini okuyan da mi yok!
  çok yalan söylemissin çok.
  sen emin ol ki berkley
  — olmasan da zarar yok —
  bu si're benzer yazida hissene düsen sey:
  biraz alay
  biraz saka
  ve birkaç tokat
  — eldivensiz cinsinden —
  neyleyim?
  nes'e kavganin musikisidir.
  kavgada kuvvetini kaybetmis gibidir biraz
  nes'enin çelik ahengini duymayan adam;
  nes'e ... iyi seydir vesselam,
  — bas döndürmezse eger —
  ve iste bizimkiler
  güldüler mi,
  agiz dolusu gülüyorlar.
  kabahat onlarin kuvvetinde:
  yoksa ne sende
  ne de bende!
  dinle berkley!
  — dinlemesen de olur —
  biz dinleyelim:
  beynimiz bal yoguran
  bir kovan.
  ona bali dolduran
  aridir hayat.
  aldigimiz hislerin
  sonsuz derin
  pinaridir kâinat!
  kâinat genis
  kâinat derin
  kâinat uçsuz bucaksiz!
  biz onun parçalari,
  biz ondan dogan bir sürü bacaksiz!
  biz o bacaksizlarin
  — anasini inkâr etmeyen cinsi —
  çünkü biz
  emredenlere emir verenlerden degiliz!
  bagliyiz topraga
  kalin halatlar gibi kollarimizla!
  çelik disleri simsekli çarklilar
  koparirken kara topragin esrarini,
  biz
  seyretmedeyiz
  cihan içinden cihanlarin
  dogusunu;
  kehkesanlarin
  gümüs aydinliginda!
  görmüsüz,
  görmedeyiz
  yillarin yollarinda toprak olusunu
  kizil kadife dudakli kizlarin!
  çiziyor hareketi gözlerimize
  sonsuz maviliklerde
  kuyrukluyildizlarin
  sirma saçlarindan kalan izler.
  her habbe koynunda bir kubbeyi gizler!..
  su denizler,
  su denizlerin üstünde denizler gibi esen,
  rüzgârlarin ugultusu.
  su ipi kopmus
  inci bir gerdanlik gibi damlayan su,
  su bir damla su,
  uzaklastikça, yaklasilan
  hakikati gizler..
  her yeni ummanla beraber
  bir yeni imkân!
  kâinat genis
  kâinat derin
  kâinat uçsuz bucaksiz!
  behey!
  berkley!
  behey bir karis boyuna bakmadan
  karpatlari inkâr eden cüce!
  ahrete gittiysen eger
  oradan bir taç gönder,
  süslemek için allahinin kafasini!
  fakat buradan
  topla hemen taragini tasini,
  haraç mezat!
  haraç mezat!
  götür pazara bir pula sat:
  topraktaki saltanatin
  göge çikan tahtini!
  yok üstünde tabiatin
  tabiattan gayri kuvvet!..
  tabiat genis
  tabiat derin
  tabiat uçsuz bucaksiz!..
• yani kısaca diyor ki nazım hikmet, yapacağın felsefeyi sikeyim.
  sanırsam materyalizmin zıttı idealist felsefenin kurucularından olmasına içerlemiş.
• (bkz: #7136715)
• amerikalı misina markası. özellikle örgü misinaları oldukça kalitelidir lakin pahalıdır.
• george berkley'in ikiyüzlü felsefesinden ben de tiksiniyorum ama nazım hikmet gibi beyefendi bir kimseye de ölmüş gitmiş adamın arkasından
  
  cehennemde yanacaksın cüce, diye seslenmesini pek yakıştıramadım.
  
  ayrıca karpat gibi bir kelimenin içinde geçmesi de ayrı bir olayıdır bu şiiirin.
• felsefesine hayran kaldığım, akıl yürütmelerini çürütmenin en zor olduğunu düşündüğüm tek filozof diyebilirim. böyle bir adamın arkasından bu kadar acımasızca atıp tutmak da onun nasıl anlasılmadıgını gösterir bence. behey berkeley! iyi ki gelmiş geçmişsin bu dünyadan şimdi algısına sahip oldugum icin kendimi cok şanslı hissettiğim nadir şeylerden birisin. seni bünyeme kattığı icin mustafa kaya sütçüoğlu'na da minnet duyarım, teşekkürü borç bilirim.
• amerikalı balıkçılık malzemeleri üreten bir şirkettir. özellikle lrf disiplininde avcılık için ürettikleri özel bir formül içeren berkley gulp sandworms ve baby sardine kokulu silikon yemleri efsanedir.
• (bkz: george berkeley)
• nazım'ın bütün şiirlerinin olduğu kitaptan rastgele sayfa açtım. bir şişe şarap bitirdim. kendimi melankolik hissettiğim bir an. geceyi yırtıp beni parçalayacak bir şiir çıksa dedim. berkley'e sövdüğü şiir çıktı.
• ...
  diyelim ki senden evvel baban yok
  isa gibi.
  yine fakat bacakları arasından çıktığın
  meryem gibi bir anan da mı yok
  ...
  
  dizeleriyle, nazım hikmet'in yazarken ne kadar sinirli olduğunu hissedebildiğimiz, 835 satır'ın sondan bir önceki şiiri.