inscrutable

mass effect 3

[oylama üzerine edit: bu entry, oyunun sonunu genişleten "extended cut" dlc'si yayınlanmadan birkaç ay önce yazılmıştı, o sırada bu dlc anons da edilmemişti.]

eleştiriler zaten bioware'in bir final sunmadığı üzerine değil, finalin doyurucu olmadığı üzerine kuruludur, bu da mass effect 3 durumunda açıklama eksiklerinden de kaynaklanıyor maalesef. karşı-noktalara gelecek olursak.

--- spoiler ---

catalyst'in özünde ne olduğunun bir önemi olsa da asıl sıkıntının keyfiliği olduğunun altını yeniden çizmek lazım. yani hayır, öncelikle catalyst ile karşılaşmamızda önceki kararların bir önemi olmadığını söyleyeyim. oyunu ne şekilde oynarsan oyna catalyst ile olan o karşılaşma oluyor ve her seferinde önceki olaylardan bağımsız ve kopuk bir şekilde gerçekleşiyor bu. kroganları iyileştirip iyileştirmediğin, geth ve quarianların arasını yapmamış olman vs. hiçbir şeyi değiştirmiyor. sıkıntı budur, o "son ve müdahale edemediğimiz" beş dakikadır. oyunun geri kalan onlarca saatini eleştiren kimse yok zaten, sorun o son beş dakikanın o saatler boyunca olan bitenden kopukluğu, ayrıca oyunun sounda da hiçbir şekilde temsil edilmemesi. o saatler boyunca çözdüğümüz tüm sorunlar, arasını yaptığımız herkes ancak londra savaşı başlamadan önceki kıytırık bir "x reporting in!" cutscene'i ile temsil ediliyor. mass effect 2'de yaptığımız onca yatırım suicide mission sırasında şahane bir şekilde temsil ediliyordu ve mass effect 3'te de böyle olması beklenmişti çünkü oyunu benzer bir "hazırlık süreci" teşkil ediyordu zaten. ama bundan eser yoktu. toplanan onca war asset'in oyunda görülebilen tek, ama tek etkisi, yine tamamen alakasız ve keyfi bir şekilde control ve destroy seçeneklerinin videolarını çok ama çok az bir şekilde etkilemesi. war assetleriniz düşükse crucible destroy seçeneğinde dünyayı vaporize ediyor, olay bu. ne alaka? dediğim gibi, bu sadece "oyun kötü bitti :(" gibi bir şeyle eleştirilmiyor, bu nereden bakılırsa bakılsın bir eksikliktir.

hani bir epilogue da yok, yani oyunun sonunda kimlere ne olmuş, hangi halklar ve ne kadar kayıp vermiş, ilerleyen senelerde liderleri neler yapmış ve kimlerden ne gibi tepkiler gelmiş, galaksi nasıl bir hal almış en sonunda bunu göremiyoruz. bu da sadece "sonu beğenmemek" ile açıklanacak bir şey değil, bioware'in bir eksiği, sonun aceleye getirilmiş olduğunun bir işareti.

anderson'ın bizden sonra citadel'e girdiğini, telsizden dediği "i followed you up." sözünden çıkarıyoruz, uydurulan bir şey değil yani.

"shepard'ın o lafından sonra herkes topuklamıştır ya herhalde" demenin büyük sıkıntı olduğunu söylememe gerek yok sanırım. birincisi, (kimsenin kocaman bir çatışma sırasında bir anda böyle bir şeyi yapmayacak olmasının barizliğini geçtim) bir "son" insanları böyle yorumlatmamalı çünkü -- bence bu da önemli -- mass effect hiçbir zaman oyuncudan böyle bir boşluğu yorumlamasını beklemedi, hikayede o son beş dakikaya kadar bu kadar plothole oluşmamıştı şu ana kadar. mass effect'in kendisi hiçbir zaman ucu yoruma açık bir ürün olmamıştır, son beş dakikada böyle olmaya çalışırken (ya da ister istemez buna dönüşmüşken) sırıtmasını sevmiyor insanlar zaten, temel soru işareti bu. yani o zaman kadar mass effect serisi, üçüncü oyun dahil, oyunculara "yahu o şey de bir sebepten ötürü olmuştur herhalde, ne önemi var" diye düşündürtmüyordu ve son beş dakikada bunu bu kadar sordurması o infiali yaratan şeydi. bu gerçekten de eleştirilerin temel kaynağından biridir. aynı şekilde "normandy o sırada ne yapıyordu" sorusunun cevaplanması için dlc beklemek absürddür ki bu zaten eleştirilerin temel ekseninden biri, sonun eksikliğini (ki bu bariz bir eksiktir) öne çıkaran bir şey. sonunun daha açık, daha doyurucu bir hale gelmesi için (hem bu hem de yukarıdaki dediklerim açısından) dlc'ye başvurulması çok kötü bir örnek teşkil edecektir ve sonun zayıf olduğunu kabul etmektir bir nevi (bioware bir şeyler yapsın, dlc çıkarmayacaklarsa da yazar ekibi/yapımcılar bir açıklama yapsın vs. bence, o ayrı).

ek: ayrıca normandy'den nasıl olup da hiçbir takım arkadaşının çıkmadığını anlamadım ama tabii sadece synthesis seçilmişse edi ve joker çıkıyor sanırım. diğer iki seçenekte love interest'iniz ve o anki partynizden bir elemanı da görüyorsunuz. diğer sonların da, crucible'dan çıkan hüzmenin rengi dışında aynı olduğunu belirtelim, maalesef.

mass relay'lerin patladığını görüyoruz videolarda ama yıldız sistemlerinin patlatmayacak bir şekilde deaktive olduklarını yine kabul edebilirim ben de, evet. mass relay'lerin patlaması da yine biraz keyfi bir seçim ama bunun bioware'in takdiri olduğunu kabul etmek gerekiyor tabii ki, o artistik bir seçimdir. yine de önceki söylenenler için aynısını söylemek zor.

yani olay hakikaten sadece bir "mutlu son" arayışı falan değil bence. kendi açımdan konuşacak olursam mutlu bir son aramıyorum. açıkcası, en basitinden o catalyst sahnesi hiç olmasaydı, hackett "crucible ateş etmiyor lan :/" dedikten oyun bitse sonra herkes göt gibi kalıp düz war asset gücüyle reaperları geri püskürtebilselerdi yine daha iyi bir son olurdu şu anki halinden ve oyuncu o zamana kadar yaptığı şeylerin etkisini de daha iyi görebilirdi. sonuna da bir epilogue konsa, gayet de somut bir son olurdu. o derece zayıf bir sahne sadece catalyst sahnesi.

--- spoiler ---

devamını okuyayım »