türkçeye kan ve iman olarak çevrilen
matthew carr ın kitabıdır.
'islami ispanya'nın tasviyesi 1492- 1614' alt başlığıyla alfa yayınlarından çıkmıştır.
regaip minareci de dilimize tercüme etmiş.
tarihi gerçekliği hayli ayrıntılı bir biçimde dile getiriyor, yedi asırlık endülüs islam varlığının katolik kralları ve meşhur
ispanyol engizisyonueliyle nasıl silip süpürüldüğünü 4 yüz küsür sayfada özetliyor. geçen yaz bulunduğum bu güzel ülkenin çok kanlı tarihi hakkında bir kesit. kuşkusuz sadece basit kronoloji değil anlatılan, işin sosyal yönü, mimarideki etkileri, dinsel yaşamdaki kaos, derin toplumsal etkiler, elbette yahudilerin başına gelen olaylar, on binlerce insanın bir gecede değişen kaderleri, ırkçılık, dinsel fanatizm, avrupa'daki protestan yüzyılının ispanya'ya tesiri, zorla hristiyan yapılan yahudiler, müslümanlar, malını mülkünü satıp izmir'e, istanbul'a, hollanda'ya, portekiz'e... gidenler,
konversolar ,
moriskolar , islam sosyal hayatının katolik ispanyadaki kalıntıları vs vs... kitabın ana motifleri.
granada sokaklarında gezerken bu insanları düşündüm. ne tür bir tajedi yaşadıklarını asla anlayamayız. mesela moriskolar ( zorla katolik yapılan müslüman ve onların torunları ) nın domuz eti yiyip yemediklerinin kontrol edilmesi, kapılarını açık bırakmak zorunda oluşları, kadınların kına yakmalarına ve peçelerine getirilen yasaklar, hamam alışkanlıklarının sorgulanması; konversoların şabat gününde çalışıp çalışmadıkları ... böyle uzayıp giden inanılmaz bir hikaye ve trajik bir dönem.
ne katolik krallar ne de halk ve ne de engizisyon bu zoraki ihtida ettirilen insanlara asla inanmamışlar.
'yahudilerin zehirli kanı', 'mağriplilerin sapkın inançları' asla yok olmamıştır onların gözünde.
bu arada yahudiler e şimdi kızıyoruz evet ama adamları da anlamak gerek, bir tek ülkeleri oldu ve onu da deli gibi savunuyorlar. adamların tarihine bakın, başka bir şeye gerek yok. (bkz:
yahudiler'den yana olmak)
ayrıca:
(bkz:
reconquista)
(bkz:
pasaklı izabel)
(bkz:
granada)
(bkz:
müdejar)
(bkz:
konverso)
(bkz:
morisko)