blue moon of kentucky

• bir elvis presley şarkısı.
  sözleri;
  
  blue moon, blue moon, blue moon,
  keep shining bright.
  blue moon, keep on shining bright,
  you're gonna bring me back my baby tonight,
  blue moon, keep shining bright.
  
  i said blue moon of kentucky
  keep on shining,
  shine on the one that's gone and left me blue.
  i said blue moon of kentucky
  keep on shining,
  shine on the one that's gone and left me blue.
  
  well, it was on one moonlight night,
  stars shining bright,
  wish blown high
  love said good-bye.
  
  blue moon of kentucky
  keep on shining.
  shine on the one that's gone and left me blue.
  
  well, i said blue moon of kentucky
  just keep on shining.
  shine on the one that's gone and left me blue.
  i said blue moon of kentucky
  keep on shining.
  shine on the one that's gone and left me blue.
  
  well, it was on one moonlight night,
  stars shining bright,
  wish blown high
  love said good-bye.
  
  blue moon of kentucky
  keep on shining.
  shine on the one that's gone and left me blue.
• bill monroe'ya ait, fiddleıyla, bançosuyla, mandoliniyle kulaklarda çınlayan leziz bir bluegrass standardı, sene 1946. yayımlanması ise eylül 1947'dedir ve ardından döneminde aşırı derecede popüler olmuş bir ''anonimleşmiş'' eserdir aslında. (bluegrass ismi de bill monroe'nun grubu blue grass boys'dan gelmektedir, hiç kuşkusuz ki bill monroe büyük adamdır.) o derece anonimleşmiştir ki, bizzat kendisi kentuckyli olan bill monroe'nun bu şarkısı, kentucky eyaletinin ''resmî bluegrass şarkısı'' olma sıfatıyla onurlandırılmıştır! (ki bizzat bill monroe da önemli bir figürdür hâlâ; bu tartışılmaz bile.)
  
  ''blue moon'' konseptinin gavur illerindeki mânâsı malum; hele ki folklorik anlamda derin kullanımlar olan bir ifadedir bu kullanımıyla. şarkıyı vurucu ve folklorik yapan özelliklerinden birisi de budur aslında, kişisel görüşüm bu elbette. (ki bir de 1934'e ait pek meşhur blue moon mevcut, onun için buradan: blue moon/#33391661)) nitekim bill monroe da bu imgenin popüler olmasından yola çıktığını belirtmiş hep sonraları da.
  
  her neyse, şarkının orijinal şeklinin eylül 1947'de yayımlanıp çok büyük sükse yarattığını söylemiştik. bu nefis balladın orijinal kayıttaki sözleri sonraki yorumlardan farklı olarak şu şekilde:
  
  blue moon of kentucky keep on shining
  shine on the one that's gone and proved untrue
  blue moon of kentucky keep on shining
  shine on the one that's gone and left me blue
  
  it was on a moonlight night the stars were shining bright
  when they whispered from on high your love has said good-bye
  blue moon of kentucky keep on shining
  shine on the one that's gone and said good-bye
  
  blue moon of kentucky keep on shining
  shine on the one that's gone and proved untrue
  blue moon of kentucky keep on shining
  shine on the one that's gone and left me blue
  
  it was on a moonlight night the stars were shining bright
  when they whispered from on high your love has said good-bye
  blue moon of kentucky keep on shining
  shine on the one that's gone and said good-bye
  
  bu enfes şarkının bir başka özelliği de, pek çok bluegrass eseri gibi hızlandırılabilmesidir. (o pek çok country şarkısında gördüğümüz nefis keman fiddle ve banjonun ortaklaşa çalışması sonucu gerçekleştirilir bu olay; vals yapılırken de mesela, tempoya göre hemen dans formu değiştirilir, çok da nefis olur bu geçiş; müzik ve dansın bu harika eğlenceli geçişi. bunu bu şarkı için değil, pek çok country-bluegrass-hillbilly valsi için genel bir durum olarak görelim elbette.)
  
  gelelim, elvis presley denen delikanlı kahramanımız(!?)ın bu güzellik ile olan ilişkisine.
  
  1954 senesinin mayısı'nda ilk defa sun records ile kontrat imzalayan bu kamyon şoförü delikanlı, temmuz ayında ilk kez profesyonel sıfatıyla stüdyoya girer. (daha önceki kayıtları, kendi parasıyla sadece kayıt ekipmanlarını kullanarak yaptığı ''kendine'' kayıtlardır.) 5 temmuz 1954, ilk oturumun yapılacağı gündür; blue moon of kentucky isimli bu güzel eser de işte bu gün, elvis'in ilk gününde kaydedilmiştir. aynı gün kaydedilen that's all right'ın 8 temmuz 1954 tarihinde ilk kez radyoda yayımlanması ve ardından şarkıya talebin memphis yöresinde bir anda ''patlama''sıyla birlikte, -ayrıntılı bilgi için: that's all right/#33532037- 19 temmuz 1954'te yayımlanan ilk elvis singleının b yüzü olarak da kabul edilmiştir.
  
  elvis, stüdyoda scotty moore ve bill black ile pek serbestçe çalışmıştır; hem kendi yeteneklerini sergilemek, hem de ''her türde söylerim'' iddiasını pekiştirmek için. kayıtlar da genelde bu bağlamda spontane gelişmiştir. tıpkı that's all right'ta olduğu gibi, ekip aniden şarkıya girmiştir; sonrasında sam phillips devreye girip kayıt alıvermiştir. sonrasında phillips'in yorumu ise sanıyorum çok net: ''boy, that's fine, that's fine. that's a pop song now!''^*
  
  aslına bakılırsa şarkıya dair bu oturumlara ait iki kayıt mevcut elimizde.
  
  bir tanesi, ki bu bir ''erken oturum kaydı'' olarak elde kalmış olan kayıttır. şarkının ilk kaydıdır ve neredeyse şarkının orijinal temposuna yakın bir yorumdur. (dikkat edersek, sam phillips'in yukarıda sözünü ettiğimiz yorumunu bu kaydın sonunda duyabiliriz.) fakat bir bootleg olarak kalmıştır bu yorum. (sanıyorum 1976'da the sun sessions albümü ile yayımlandı ilk kez.) her şeye rağmen nefistir; vokaliyle, gitarıyla.
  
  ikinci kayıt ise, single olarak iki hafta sonra yayımlanacak olan çok daha hızlı ve ''bildiğimiz'' kayıttır. (bu kaydın da leziz olduğunu belirtmemize gerek yok elbette.^*)
  
  bu her iki yorumda da ortak olan, sam phillips'in belirttiği ''popüler''liktir. yani daha country-rock'n'roll tınısı olan, elvis'in istediği ve yarattığı şekle ve kalıplara uygun bir yorumdur. zaten dikkat edersek, ritim değişimine bağlı olarak sözler de değiştirilmiştir; vokale ve şarkıya uygun şekilde ''modifiye'' edilmiştir. (hem orijinal yorumu, hem de elvis'e ait olanı kendi janrları içinde değerlendirirsek, şarkının ne denli ''olmuş'' bir şarkı olduğunu görebiliriz.) bu bağlamda, elvis ve ekibin; bu şarkıya yeni bir düzenleme getirdiğini pekala söyleyebiliriz elbette.
  
  son olarak, country ve elvis presley sevdalısı paul mccartney; 1991'deki mtv unplugged performansında yorumlamıştır bu şarkıyı. nefis bir iş çıkardığını söylememiz gerek yok; dikkat ederseniz çok ince bir davranışla, önce bill monroe, sonra elvis presley yorumlarını birleştirerek çalar burada macca. (sırf bu yüzden bile sevilir ulan bu adam!)
  
  ve yine son olarak, the beatles anthology'nin bonus cd'sinde, bu şarkının george harrison, ringo starr ve paul mccartney tarafından çalındığını ve paul ve yer yer george tarafından söylendiğini görürüz; yüzümüzde yine kocaman ve buruk bir gülümseme oluşur tüm doğallığıyla.
• güzel bir ray charles coverı da bulunan şarkı. elvis'in yeri ayrı tabi.
• kral'ın tabiri caizse öttürdüğü şarkı. öyle rafine ve tutkulu bir şekilde söyler ki rockabilly'i damarlarınıza kadar hissedersiniz. zamanının ötesindedir.
  https://youtu.be/r7m0cmkj-2o