bostancıbaşı

• padişah, saray, köşk ve bahçelerinin bakım ve koruma işlerinden sorumlu bostancıların başındaki görevli. üsküdar, eyüp, kağıthane, boğaziçi, adalar, ayestefanos, kadıköy, bostancı köprüsüne kadar olan bölümün asayişi bostancılara aitti. bölgelerindeki halkın isimlerini defterlerine kaydederlerdi. yangında bostancıbaşı, yeniçeri ağası ile yangına nezaret ederdi. haftada iki-üç defa asayiş için gece veya gündüz şehri dolaşırlardı.
• kadıköy'ün bostancı semtine adını veren üst rütbeli saray görevlisi..
  
  eski tarihli ecnebi deniz ve kara haritalarında buradaki kadim köprü ve bu gün "bostancı" adıyla andığımız bölge, "bostancıbaşı" kelimesinin yabancı dillerdeki muhtelif telaffuz ve transkript türevleri ile "bostandji bashi" / "bostangi baschi" isimleriyle işaretlenmektedir..
  
  osmanlı döneminde istanbul şehrinin idari sınırı olarak kabul edilen, bu günkü adıyla çamaşırcı deresi olarak anılan su yolu üzerindeki (su akan gözlerine, sağına soluna beton döküp tüm zarafetine tecavüz ettiğimiz) kadim köprü ve yamacındaki (80'li yıllarda yıkılıp yok edilen) bostancıbaşı derbendi, pâyitaht giriş-çıkışını kontrol altında tutan önemli bir noktaydı..
• padişahtan sonra sakal bırakma ayrıcalığına sahip tek kişidir.
• padişahın boğaz gezilerine de eşlik eden bir çeşit personel müdürü. padişah, hünkar kayığına atlayıp boğaz turuna çıktığı zamanlar bazen sahildeki yalıları ve sahiplerini merak edip sorardı. karşısında duran bostancıbaşı onun sorularını hemen cevaplamak zorundaydı. haliç kıyılarıyla boğazın iki yakası binlerce yapıyla dolu olduğu için bostancıbaşı'nın bunları aklında tutması imkansızdı, bu yüzden sıkıştığı her an bostancıbaşı defterine bakardı.
• hürrem sultan gösterisindeki karakterlerden biri. kanuni'nin kulu, dilsiz. finalde en çok alkış toplayanlardan ayrıca.
• saray celladı.
• (bkz: bostancıbaşı defteri)
• böyle bitmesin'in babası latif yazıcı'nın lakabıdır.
• (bkz: korhan başaran)
• dokuzuncu nesil biçare yazar, hoş gelmiş.