caruso

• luccio dalla'nin yazdigi, dünyanin fikrimce en güzel melodilerinden biridir.
  gelmis geçmis en ünlü, en basarili tenorlardan enrico caruso'dur sarkiya adini veren insan.
  anlatilir ki, caruso sorrento'da (napoli yakinlarinda, körfeze bakan, ufak, sirin bir sehirdir burasi, dünyalar güzeli sarkilara -caruso gibi, torna a surriento gibi- konu olma serefini yasamistir), caruso hasta bir sekilde iste bu sorrento'daki otel odasinda yatarken bir aksam kalkar, odasini terk edip kiyinin en ucunda bir kayanin üzerine çikip sarki söylemeye baslar; muhtesem sesi duyan balikçilar toplanip saatlerce dinlerler onu. caruso odasina döner sonra. son gecesidir bu.
  sorrento körfezine bakan, biten hayati ve yaklasan ölümü düsünen adamdir iste bahsettigim anekdota dayanarak yazilan bu sarkida islenen.
  çok söylenmistir. bence pavarotti en iyi, julio iglesias ise en kötü yorumlayanlaridir.
• burada denizin parladığı
  ve rüzgarın kuvvetlice estiği yerde
  eski terasın üzerinde
  sorrento körfezi'ne karşı
  bir adam bir kızı kucaklıyor
  ağladıktan sonra,
  ve sonra sesini temizleyip
  şarkısına yeniden başlıyor
  
  seni çok seviyorum
  çok, çok fazla, biliyorsun
  artık bir zincir ki
  damarların içindeki kanı eritiyor biliyorsun…
  
  denizin ortasındaki ışıkları gördü,
  amerikadaki geceleri düşündü,
  ama onlar sadece balıkçıların lambalarıydı
  ve pervanenin arkasından bıraktığı beyaz köpüktü
  müzikteki acıyı hissetti
  ve piyanosundan kalktı
  ama ayın buluttan çıktığını görünce
  ölüm ona daha sevimli bile göründü
  kızın gözlerine baktı
  o deniz gibi yeşil gözlere
  sonra aniden bir gözyaşı döküldü
  ve o boğulacağını zannetti
  
  seni çok seviyorum
  çok, çok fazla biliyorsun
  artık bir zincir ki damarların içindeki kanı eritiyor
  biliyorsun…
  
  liriğin gücü,
  her oyunun bir aldatmaca olduğu
  biraz makyaj ve mimikle
  başkasına dönüşebileceğin yer,
  ama sana bakan iki göz
  öyle yakın ve gerçek ki
  sana kelimeleri unutturuyor
  düşüncelerini karıştırıyor
  her şey öyle küçülüyor ki
  hatta amerika'daki geceler bile
  dönüyor ve hayatını görüyorsun
  bir pervanenin arkasında bıraktığı izde
  ama evet, hayat sona ermekte
  ve o bunu fazla düşünmedi
  bilakis, kendini şimdiden mutlu hissetmekteydi
  ve şarkısına yeniden başladı
  
  seni çok seviyorum
  çok, çok fazla biliyorsun
  artık bir zincir
  damarların içindeki kanı eriten
  biliyorsun…
• ferhat gocer'in "gavurun şarkısını alalım acık anadolu işi yapalım, yorum katalım, kavır mavır... şanımız yürüsün" derken bir şarkının içine nasıl edilebileceğini gösterdiği şarkıdır. yüreğim kan ağladı o derece.
• özcan deniz'in pavarotti yorumunu dinlemediğini farzettiğim eser. çünkü eğer dinleseydi, söylemeye cesaret edemezdi.^*
• pavarottinin yorumu kesinlikle bocellinin yorumundan bin kat daha iyidir.
• andrea bocelli yorumunu da deneyin derim.
  lirikleri soyledir:
  qui dove il mare luccica,
  e tira forte il vento
  sulla vecchia terrazza
  davanti al golfo di surriento
  un uomo abbraccia una ragazza
  dopo che aveva pianto
  poi si schiarisce la voce,
  e ricomincia il canto
  
  te vojo bene assai
  ma tanto tanto bene sai
  è una catena ormai
  che scioglie il sangue dint’e vene sai…
  
  vide le luci in mezzo al mare,
  pensò alle notti là in america
  ma erano solo le lampare
  e la bianca scia di un’elica
  senti il dolore nella musica,
  e si atzò dal pianoforte
  ma quando vide uscire
  la luna da una nuvola,
  gli sembrò più dolce anche la morte
  guardò negli occhi la ragazza,
  quegli occhi verdi come il mare
  poi all’improvviso usci una lacrima
  e lui credette di affogare
  
  te vojo bene assai
  ma tanto tanto bene sai
  è una catena ormai
  che scioglie il sangue dint’e vene sai...
  
  potenza della lirica,
  dove ogni dramma è un falso
  che con un po’ di trucco e con la
  mimica
  puoi diventare un altro
  ma due occhi che ti guardano,
  così vicini e veri
  ti fan scordare le parole,
  confondono i pensieri
  così diventa tutto piccolo,
  anche le notti là in america
  ti volti e vedi la tua vita,
  dietro la scia di un’elica
  ma sì, è la vita che finisce,
  è non ci penso poi tanto
  anzi, si sentiva già felice,
  e ricominciò il suo canto
  
  te vojo bene assai
  ma tanto tanto bene sai
  è una catena ormai
  che scioglie il sangue dint’e vene sai...
  
  te vojo bene assai
  ma tanto tanto bene sai
  è una catena ormai
  che scioglie il sangue dint’e vene sai...
• gelmiş geçmiş en muhteşem italyanca parçadır kanımca..^**
• hani seversin, yaşarsın da o sevgiyi, sonra üstünden yıllar geçtikten sonra bir gün hafif bir sızı hissedersin sol yanında, kağıt kesiği gibi, ince ince sızlayan, sızladıkça daha çok acıtan işte öyle bir şarkı bu. sevmeye, sevgiye, insana söverken insanı susturur aynı bir bebeğe verilen emzik gibi, susar ve sadece dinlersin alabildiğine. tutulmamış, tutulamamış sözler gelir aklına, gülümsemeler gelir sebepsiz, migren krizinin bitmesi gibi bir huzur kaplar içini. o körfezi hayal edersin, hayal edipte gerçekleştiremediğin düşlerin o körfezden ağır ağır yüklü gemiler gibi geçip gittiğini görürsün, arada şarkı çalar üstad isyan eder seviyorum derken sen isyan edersin sevdim derken. bir yanın kalk gidelim buralardan der, bir yanınsa bok yeme otur. gariptir, garip olduğu kadar da karmaşık. evet belki fazla anlam yüklenmiş olabilir bir tek şarkıya ama o şarkı hayatı tasvir edebiliyorsa normaldir bu.
  ne kadar zıt duygu varsa ya içindedir ya da çağrıştırır kendini bu şarkıda, insan gibi ruhu olduğunu var sayarım her dinleyişte. eğer yeni bir ilişkiye başlamışsa insana aşkı, biten bir aşktan sonraysa yıkımı tasvir eder...
• bana hep, hayatımın en kötü geçen doğumgününü hatırlatacak olan şarkı. hoş geldin 27 yaşım.
• yaşamın son gecesine dair bir şarkı, caruso.. bir "elveda"..
  new york'ta sahnede hastalanıp ülkesine döndükten sonra bir gece vesuvio otel'de son nefesini veren italya'nın en büyük tenoru ünvanına sahip enrico caruso'nun elveda'sına çok yakışan bir şaheser.
  enrico caruso son gecesinde deniz kenarına inerek var gücüyle şarkı söylemişti. ölüm nedeni peritonitti ama hastalığı ile ilgili ilk teşhis akciğer zarı iltihabıydı. doktorlar olası ölüm nedeninin, subfrenik apsenin patlamasından kaynaklanan peritonit olabileceğini söylediler..
  o son gece şarkı söylerken belki de ölüm meleğine davetiye çıkarmıştı. oysa, roma'ya doktorlarla görüşmeye gidiyordu.
  "bu hayatta çok acı çekiyorum. ben şarkı söylediğimde onlar (dinleyiciler) böyle hissediyorlar, bu yüzden ağlıyorlar. bu hayatta hiçbir şey hissetmeyen insanlar şarkı söyleyemez." demişti enrico caruso..
  lucio dalla 1986'da o otelde aynı odada enrico caruso'yu hissederek yazdı caruso'yu. ona bir cevap gibi. hiçbir şey hissetmeyen şarkı söyleyemezdi, şarkı hem de böylesini, yazamazdı; hatta hissetmeyenin yaşadığı söylenebilir miydi?
  çok güzel şarkılara imza atmış olmasına rağmen dalla'nın müzik hayatında böyle başka bir eseri yok.
  şarkı, ölmek üzere olan bir adamın bir kızın gözlerine bakarak duyduğu acıyı anlatıyor. bu kızın enrico caruso'nun kızı olduğu tahmin edilse de gerçekte kimin kast edildiği hâlâ gizemini koruyor.
  
  "burası denizin parladığı ve rüzgarın sert estiği yer
  surriento körfezinde yaşlı bir terasın üstünde
  bir adam genç bir kızı kucaklıyor
  ve ardından bağırıyor.
  sonra boğazını temizliyor ve şarkı başlıyor.
  
  seni çok seviyorum
  çok ama çok seviyorum, biliyorsun.
  bu bir bağ şimdi
  biliyorsun, damarlardaki kanı eriten.
  ......"
  
  en iyisi, pavarotti'den.. işte
  .