• kendi öz vatanlarında 94-96'da ve 99-2001'de ruslar tarafından 150.000'den fazla erkeğini, kadının, çocuğunu, yaşlısını bombalarla, mermilerle, füzelerle kaybeden bir halk. rusya'da terörizmi uygulayan çeçenler değil ruslardır. eski duma başkanı hasbulatov bile terörist olanın rusya devleti olduğunu itiraf etmesine rağmen, putin'in taşşağını yalamak için kadirov'un ardından sıraya geçen şerefsiz köpeklere dert anlatmak kolay değil. cahillik zor iş.

    ne çeçenistan halkı ne de türkiye'deki çeçenlerin hepsi, suriye'ye "şeriat" ayağına giden çeçen grupların düşüncesinde ve ayarındadır. aksine çeçen geleneksel değerleri şeriata uygun değildir. çeçen direnişinin bir kısmının şeriat çizgisine kayması hadisesi siyasi ve tarihi bağlamda incelenebilecek bir meseledir.
  • “psikolojik olarak asla boyun eğmemiş bir halk vardı. bir tanesi, iki tanesi değil, bütün bir halk. bunlar çeçenlerdi.“ - aleksandr soljenitsin / gulag takımadaları
  • vedat yenerer'in "çeçenler kimsesiz bir millet" adlı kitabından:

    "çeçenlerin milli karakteri üzerine çok şey söylenir. bütün dağ halklarında olduğu gibi onların yapısında da coğrafi muhitin, sert iklimin tesirinden söz edilir. çeçenler psikolojik açıdan melankolik sınıfa dahil edilirler. bu, sayılarının az, topraklarının küçük olmasından; asırlar boyunca yabancıların işgaline karşı mücadele etmelerinden, büyük devletler kuramayışlarından kaynaklanır. melankolik olmalarının ikinci sebebi ise, çeçen milli karakterinin bir özelliği olan ciddiyettir. çeçenler hiçbir zaman yüksek sesle konuşmaz, yerli yersiz gülmezler. laubali ve bayağı davranışlardan uzaktırlar. çeçenler çok terbiyeli bir millettir. konuşurken yabancıların, özellikle başka bir milletten olanın gözünün içine bakmazlar. cevapları ve soruları kısa ve açıktır. şartları nasıl olursa olsun muhtaçlara ve düşkünlere yardım elini uzatırlar. doğru sözlü ve dürüsttürler. yalan konuşmak onlar için ölümden de beterdir. verdikleri sözü mutlaka yerine getirirler. vefa ve sadakat duyguları son derece gelişmiştir. aynı zamanda temiz kalpli ve saftırlar.

    kolaylıkla yalan ve hile tuzağına düşebilirler. ancak kandırıldıklarını anladıklarında deliye dönerler. hileyi bağışlamazlar. her konuda kin tutmazlar ama aynı zamanda öçlerinden korkmak gerekir.

    misafirperverlikleri dillere destandır. evlerinde misafir olan bir kimsenin bir şeyi beğendiğini hissederlerse değeri ne olursa olsun onu misafire hediye ederler. çeçenlerin yiğitliği, mertliği hakkında konuşmak ise yersizdir. onları mahvetmek mümkündür ama itaat altına almak, asla!”
  • çeçenistan'daki bir milyon çeçenin, nüfusu yaklaşık 200 milyon olan rusya ile mücadele ettiği düşünülürse;
    bir türk gibi dünyaya bedel olmasalar da 200 rus ediyor bunların bir tanesi.
  • urartu-hurri kökenli fakat rus, farsi, türki etkilere maruz kalmış bir dil konuşan, büyüklük/nüfus sırasına göre nohçi, ğalğay (inguş), batsoy (tuş) adlı üç ana boydan oluşan müslüman bir kafkas halkı. yalnızca tuşlar yani batsoylar gürcistan topraklarında yaşamakta olup, ortodoks hıristiyandırlar.

    çeçen tarihi, diğer kafkas halklarının tarihi kadar eskidir. ya da onların tarihi kadar yeni. kafkasya, asya bozkırlarındaki büyük hareketli güçlerle fars coğrafyasının ve anadolu güçlerinin geçit noktası, hakimiyet sahası olduğundan sık sık savaşlarla yüz yüze gelmiştir. ancak coğrafi yapısı açısından işgale çok da elverişli değildir. dolayısıyla kafkasya tarih boyunca karşılıklı çıkar ilişkilerinin de denge unsuru olabilmiş bir coğrafyadır.

    görece küçük yüzölçümüne oranla, asya, iran, anadolu ve doğu avrupa arasındaki geçit vazifesi nedeniyle çok fazla etnik unsura anayurtluk yapar. türki kavimlerden, ermenilere, gürcülerden, lazlara, çerkeslerden çeçenlere, mongoloidlerden slavlara ve sonradan buraya yerleştirilen rus kazaklarına kadar zilyon tane etnik unsur vardır.

    çeçenlerin en kalabalık kolu olan nohçilerin, dağıstanlılarla beraber islamlaşmaya başlamaları 18.yy'dan itibarendir. daha önce de müslüman olan ve islamla arap istilaları döneminde tanışan dağlılar olmakla birlikte, islamı tam olarak kabulleri ancak nakşibendilik gibi inanışların etkisiyle 18.yy gibi geç bir tarihte olmuştur. inguşların islam'ı benimsemeleri ise 19.yy'a değin gider. karakter olarak tipik bir "highlander(dağlı)" kavmi olan çeçenler, yüzyıllar boyunca yurtlarının kuzeyden ve güneyden uğradığı saldırılar sebebiyle savaşla bütünleşmiş, onu yaşamının ve kültürel kodlarının bir parçası yapmıştır. 16.yy'dan itibaren bölgede hakimiyet kurmaya çalışan, 18.yy'da buna muvaffak olan, 19.yy'da işgali tamamen gerçekleştiren rus etkisi, kafkasya'nın kaderini kökünden değiştirmiştir. 1864'te kafkasya'nın tamamen işgali neticesinde ruslar'ın ya "ölürsünüz ya gidersiniz" dayatması sonucunda milyonlarca insan yurtlarından olmuşlardır. çerkesler, dağıstanlılar, abhazlar, çeçenler, kabardeyler-balkarlar, nogaylar ve daha birçok kuzey kafkas kavminin başta anadolu olmak üzere ortadoğu'nun türlü coğrafyalarına yayılması ve bir "diaspora" yaratması ile başlayan korkunç süreç günümüze dek işgaller, savaşlar, kukla hükümetler yoluyla kafkasya'da devam ettirilmektedir.

    23 şubat 1944 tarihinde rusların yüzbinlerce çeçen'i sibirya'da madenlerde çalıştırılmak üzere sürgün etmeleri ile yüzbinlerce çeçenden yalnızca binlercesi hayatta kalabilmiş, daha sonra kruşçev döneminde bir kısmı geri dönmüştür. ancak rus zulmü son bulmamıştır.

    çeçenler sovyetler dağıldığı vakit diğer tüm uluslar gibi bağımsızlıklarını ilan etmişlerdir. ancak ruslar çeçenlerin bağımsızlıklarını (önce tanıma konusunda adımlar atmış olmalarına rağmen) bölgedeki çıkarlarına ters düştüğü için tanımamış, 94 yılında bu ülkeyi işgale kalkmıştır. ancak rus kara ordusunun bir avuç çeçen direnişçinin elinde tarihinin en korkunç yenilgilerinden birini alması ile, savaş 96'da rus ordusunun çeçen topraklarından çekilmesiyle son bulmuştur. (rus ordusunun savaş sırasında verdiği kayıplara dikkat çekmek için, yalnızca 50 kadar çeçen savaşçının gerçekleştirdiği şatoy pususunda 200'den fazla rus askerinin ve 50 kadar tank-zırhlı aracın imha edildiği bilgisi yeterlidir.)

    birinci savaştan dersini çıkaran ruslar, 1999 yılında yeniden bu ülkeyi işgal etmiş. bu kez daha sıkı bir savaş yürütmüş, cinayetler, adam kaçırmalar, sorgu odaları, yerli işbirlikçilerin akıl almaz saldırıları ile ülkeyi 6-7 yıl içinde ancak kontrol altına alabilmişlerdir. halihazırda çeçenistan'daki gerilla direnişi devam etmekte olup, çeçenistan'ın başında rus işbirlikçisi kadirov ailesi bulunmaktadır. kadirov, müthiş bir despotizm örneğiyle ülkeyi demir yumrukla yönetmekte, her türlü muhalif sesi kısmakta hatta ebediyen susturmaktadır. her gün birden fazla faili meçhuller, adam kaçırma olayları vuku bulmaktadır.

    çeçenler belki de dünya yüzeyinde en çok vahşete tanık olmuş, soyları tükenme noktasına getirilmiş, zulüm üstüne zulüm görmüş halklardan birincisidir. tüm bunların dışında zengin bir folklorü, ve diaspora'da ayakta tutmaya çalıştığı dilsel-kültürel özellikleri vardır. tüm kuzey kafkas hükümetleri rusya'ya boyun eğme eğilimindeyken, kafkasya'ya direnişi gösteren ve bunun bedelini ödeyen bir tutum göstermişlerdir. çeçen, direnişle özdeşleşmiştir. imam mansur'a mı yoksa imam şamil'e mi ait olduğu pek de belli olmayan bir söz şöyle der;

    biz bir vadiden "allah!" diye haykırdığımızda, sesimiz karşı yamaçtan "özgürlük!" diye yankılanır.

    milli marşlarının bir yerinde de şöyle denir:

    txo cqae ceannenna khardella sovcur dac,
    jozalla, ya marşo – şinne? cxae yoqqur yu…

    (hiçbir zaman hiç kimseye pes etmedik biz. ölüm ya da zaferden biridir seçeneğimiz.)
  • biriyle tanıştım. hayatımda tanıdığım en ahlaksız en boş en karaktersiz adamdı. umarım onun kendi kişiliği ile ilgili bir durumdur.
  • ukraynada en ahlaksiz ,serefsiz insanlar, mafya takilir , namaz kilar, pis insanlar, burda çeçen güzellemesi yapanlara şok oluyorum.

    çeçen öven mallar hayatında çeçen görmemiş tipler bence.

    sonra gelen edit: bunların nasıl şerefsiz insanlar olduğunu söylemiştim, şimdi putin için savaşıyorlar.
  • kendi ülkelerinde kadirov'u indiremeyip ortadoğu'da terör estiren millet, bu gidişle ortadoğu terör örgütlerinin daimi elemanları olacaklar. kendi kültürleri şeriata uygun değilken radikal islamcıların peşine takılmaları ne garip şey.
  • haklarında bildikleri haberlerden öğrendikleri şeyler olan zavallıların kötülemeye çalıştıkları halk. işin garibi, bu hem ahlaktan hem de bilgiden zerre nasibini almamış zevat, bütün bir halkın tamamını terörizmle suçluyor.

    kaldı ki çeçen "terörist" grupların şu zamana kadar yaptıkları eylemlerde öldürdükleri sivil insan sayısı, rus devletinin iki çeçen savaşında bilerek ve isteyerek öldürdüğü sivil insan sayısının 100'de 1'i bile değil. yalnız bu gerizekalılara şunu anlatamıyoruz. çeçen terör gruplarının olması çeçenleri terörist yapmıyor. biraz kitap okusan, üç beş makale çevirsen dudayev'in ölümüne kadar o topraklarda şeriatın mı yoksa ulus-devlet modelinin mi işlediğini öğrenirsin. pardon ya bu aklı evveller dudayev'i de şeriatçı, terörist falan sanıyorlar değil mi? kaç yaşındasınız oğlum siz?

    rus devleti mi? onlar terörist değil. 150.000'den fazla sivili katletmiş olabilirler. ama olsun. bombayla, mermiyle, füzeyle, şarapnelle katlettiler. sonuçta bunların hepsi rus devletine ait kayıtlı silahlar. üniforma giyip insan öldürünce terörist olmuyorsun ne de olsa.

    algınıza sıçayım sizin.
  • hüsnü mahalli'nin 5 eylül 2004'teki yeni$afak'taki kö$esinden :
    "230 yıldır zulüm çeken bir halktır.. hiç bir yanlı$ çeçen halkının bağımsızlık mücadelesini haksız kılamaz.. i$gale uğramı$ hiç bir halk mücadele ediyor diye terörle suçlanamaz.."
hesabın var mı? giriş yap