colreg

• "collision regulations"ın kısa yazılışıdır. daha doğru söylenişi: "international regulations for preventing collisions at sea"dir.
  imo tarafından 4-20 ekim 1972 tarihleri arasında düzenlenen konferansta kabul edilen denizde çatışmayı önlemeye ilişkin uluslararası kurallardır.
• içinde birsürü kural olmasına rağmen genel felsefesi "ne yaparsan yap, ama denizde çatışma" dır. bunun böyle olmasının sebebi ise denizde yaşanan çatma olaylarında %100 haklı bir tarafın ol(a)mamasıdır.
• denizde her hatalı hareket gördüğümde rahmetli ecevit'e fırlatılan anayasa gibi hatalı tarafa fırlatmak istediğim tüzüktür.
• bilinen ilk yazılı kurallardan bir tanesi 1840 yılında ingilterede kararlaştırılmıştır
  bu kurala göre;
  
  geceleri seyir halindeki 2 teknenin emniyet maksadıyla rotasını sancak tarafa çevirmesine ve bu suretle karşıdan gelmekte olan diğer tekneyi iskele tarafında bırakması karar alınmıştır
  
  iş bu kararla gemilerin yeşil ve kırmızı borda feneri kullanmaları da kural çerçevesine oturtulmuş oldu.
• uluslararası denizde çatışmayı önleme sözleşmesi colreg 72 (convention on the
  ınternational regulations for preventing collisions at sea) ımo’nun bir organizasyonu
  olarak denizde çatışmayı engellemeye yönelik ortak kuralların koyulabilmesi amacıyla
  1972’de uluslararası bir toplantıda imzalanmıştır.
  bu kurallar genel olarak:
  gemilerin durumlarını belirten hangi işaretleri göstereceklerini, hangi uyarı ve durum belirtir işaretleri vereceklerini, bir çatışma söz konusu olabilecek durumlarda nasıl sakınma
  manevrası yapacaklarını belirtmektedir.
• en basit ve özet haliyle ele alırsak, manevrada aciz olan deniz taşıtına yol verilmelidir. denizde çatışmayı önleme kuralları genel olarak şöyledir:
  -iki yelkenli teknenin çatışmasında rüzgarı iskele tarafından gören teknenin diğer tekneye yol verecek şekilde manevra yapması gerekir
  -makina ile ilerleyen bir teknenin yelkenli ile çatışması durumunda makinayla ilerleyen teknenin diğer tekneye yol verecek şekilde manevra yapması gerekir
  -makinayla ilerleyen iki teknenin çatışması durumunda diğer tekneyi sancak tarafında gören teknenin manevra yaparak yol vermesi gerekir.
  -aynı türdeki iki teknenin birbirlerini pruvadan görecek şekilde tam karşılaşması durumunda tekneler sancak tarafına doğru manevra yaparlar
  -aynı yöne giden ve aynı türdeki iki tekneden hangisi arkadan geliyorsa diğer tekne ile çarpışmadan kaçınma manevrası yapmalıdır.
  -dar sularda seyir koşullarında tekneler gemilere yol vermelidir. zira gemilerin karşı karşıya olduğu atalet kuvvetleri teknelere göre daha büyüktür. bu da gemilerin manevra yapmasında dezavantajdır.
• ek bilgiler verelim:
  
  restricted visibility'de (kısıtlı görüş); radarda beam'in (kemere hattı) önünde tekne görünce sancağa, beam'in gerisinde tekne görünce onun zıttına doğru manevra yapılır.
  
  radar ekranını koordinat düzlemi olarak düşünürsek; 4. bölgede gördüğümüz tekneler için iskeleye (port), diğer bölgelerdekiler için sancağa (starboard) döneriz.
• uluslararası denizde çatışmayı önleme sözleşmesi colreg 72 (convention on the international regulations for preventing collisions at sea) imo’nun bir organizasyonu olarak denizde çatışmayı engellemeye yönelik ortak kuralların koyulabilmesi amacıyla 1972’de uluslararası bir toplantıda imzalanmıştır.
  
  toplantıda belirlenen kurallar ülkemizde denizde çatışmayı önleme tüzüğü olarak yayımlanmış ve 15.07.1977’de yürürlüğe girmiştir.
  
  bu kurallar genel olarak:
  
  - gemilerin durumlarını belirten hangi işaretleri göstereceklerini
  - gemilerin hangi uyarı ve durum belirtir işaretleri vereceklerini
  - gemilerin bir çatışma söz konusu olabilecek durumlarda nasıl sakınma manevrası yapacaklarını belirtmektedir.
  
  denizde çatışmayı önleme kurallarına uyum,
  
  - açık denizlerde seyir yapan tüm tekneler
  - açık denizlerle bağlantılı olan sularda seyir yapan tüm tekneler
  - açık deniz teknelerinin seyredebileceği sularda seyir yapan tüm tekneler için zorunludur.
  
  ülkelerin kendi iç sularında veya yüzer araçlar ile ilgili koyduğu özel kurallar, mümkün olduğunca bu uluslararası kurallara aykırı olamaz.
• (bkz: denizde çatışmayı önleme tüzüğü)