concorde

• bu arkadaş, 2500 km hıza ulaştığında sürtünme ısısından mütevellit gövde 100 derece civarı ısınıyor ve genleşiyor. bir rakam vermek gerekirse, boyu 30 cm uzuyormuş. uçağın boyu 61 metre, yaklaşık 18 bin metre ( 60 bin feet ) yukarıda bu hıza çıkıyor.
• marşı olan belki de tek uçaktır.
  air france 1975 yılında franck pourcel'e sipariş vermiştir. gayet gaz da bir şey olmuştur.
  
  ayrıca çocukluğumuzda kara kalem çizdiğimiz hoş şeylerden biriydi. tek kalem hareketiyle o güzel kanat kıvrımlarını yakalamak zevkliydi.
• türkiye'de kullanılsaydı istanbul-ankara arası 10 dakika olacaktı.
• yaklaşık bir saattir hakkında araştırma yaptığım uçak. her şey şirketten bi arkadaşla “la çok ses çıkıyodur binilmez buna amk!” diyerek başladı. kısa kısa bilgiler derledim. bizim zamanımızda uçmasaydı, hiç videosu olmasaydı falan muhtemelen "efsane! hiçbir zaman uçmadı bu!" diyebilirdik müzelerde falan görsek bile. öyle de bir uçak lan bu.
  
  - fransa ve ingiltere desteğiyle imalatına başlanıyor.
  - ilk süpersonik ticari uçak olarak üretiliyor. (tupolev tu-144 bundan arak)
  - ilk uçuşunu 1969 da yapıyor.
  - 100’den fazla sipariş alıyor.
  - ancak 20 tane üretiliyor (1973’deki petrol krizi sebebiyle)
  - sadece british airways ve air france tarafından kullanılıyor.
  - ilk ticari uçuşunu 1976’da yapıyor.
  - ilk uçuşlarda zarar edilince ceo emriyle yolculara yapılan bir anket yapılıyor. “sizce ne kadar fiyat ödediniz”. yolculuk yapan çoğu aşırı zengin biletlerini kendi almadıkları için tarife fiyatının 3-4 katı tahmin ediyor. cevaplar sayesinde fiyatlar 4 katına çıkarılıyor da biraz nefes alıyolar…
  
  - mach 2,02 hızıyla seyrediyor. (deniz üzerinde)
  - jet türbinlerinde afterburner teknolojisi var.
  - kanatları çok düşük kaldırma kuvvetine sahip (dolayısıyla sürtünme direncine), bu sebeple yüksek açıyla kalkış ve iniş gerçekleştiriyor. iniş plotajı en zor uçaklardan diye kabul ediliyor. kalkış, iniş .
  - afterburnerlar kalkışta birkaç dakika açık kalıyor ve kapatılıyor. deniz üzerindeyken tekrar açılıyor ve süpersonik hıza çıkılabiliyor.
  - 18.000 metre yüksekten uçuyor, türbülans nedir bilmiyor. (bkz: stratosfer)
  - seyir esnasında diğer ticari uçaklarda buzlanma yaşanırken, konkordumuzda sürtünmeden kaynaklı ısınma yaşanıyor.
  - hatta bu ısınma o kadar önemli ki uçak 25~30 cm genleşmeye uğruyor.
  - küçük bir tübe sahip, 2+2 oturma düzenli tek koridorlu üretiliyor. 100 yolcu, 9 mürettebat taşıyor.
  - konfor sıfır (mış).
  - kendinden 2,5 kat fazla yolcu taşıyan ortalama bir uçaktan 4 kat yakıt tüketiyor. (yolcu başına 10 kat diyebilir miyiz? evet)
  - mach hızını geçince yolcular dışarıdan ses duymuyor (bkz: doppler etkisi), sadece yapıda oluşan vibrasyonun içeriye etkilerini duyabiliyorlar. (actionary’ye selamlar)
  - zaman koridorunda uçabildiğinden örneğin yeni yıl saatler boyunca yaşanabilir(di). bunu tur haline getirmişlikleri de var ama link bulamadım.
  - kendine ait marşı olan tek uçak.
  
  - 1986 yılında türkiye’ye uğruyor.
  - 2000’de ilk ve son kazası gerçekleşiyor.
  - ayrıca 2000’de düşen uçak, alain delon ve george kennedy'nin airport'79 filminde kullandığı ve düşürdüğü uçak(mış).
  - 2003’te son tarifeli uçuşunu yapıyor.
  - son tarifeli uçuştan bir ay sonra ünlü yolcularla son kez uçuyor.
  - dünyanın en karizmatik uçağıdır (bence amk!).
  
  teknoloji ve görselliğin geriye doğru gittiği iki teknolojiden biri olan uçak sanayini ve bizi bu görsel keyiften mahrum bırakanları kınıyoruz. diğeri için (bkz: yıldan yıla otomobillerin tipini sikmek)
• en büyük kusuru…
  aşırı yakıt tüketimi. concorde çok fazla yakıt tüketiyor, az yolcu taşıyordu. kapasitesi ortalama 100 yolcu ile sınırlıydı.
  dünyada petrolün en değerli şeylerden bir tanesi olmaya başladığı yıllara gelindikçe concorde’un müsrifliği göze batar oldu.
  
  2000 yılında yaşanan kazanın ardından uçağa olan güvenin azalması talepte de aşırı bir azalmaya neden oldu ve üstüne bir de 11 eylül olayları ardından yaşanan havacılık tarihinin gördüğü en büyük krizlerden bir tanesi yaşanınca concorde’larin artık yere inme vaktide geldi.
  
  bugüne kadar 20 adet concorde üretildi ve bunlardan 6 tanesi yalnızca testler için kullanıldı. uçaklardan 7 tanesi british airways, diğer 7 tanesi de air france tarafından işletildi.
  singapur hava yolları da bir dönem kiralayarak concorde ile yolcu taşıdı.
  
  concorde şüphesiz ki havacılık dünyasına damgasını vurmuş bir modeldir.
  o göklere veda edeli 11 sene oldu ve tahtı hala doldurulmuş değil.
  
  evet, havacılık endüstrisi bugün concorde’den çok daha gelişmiş, belki çok daha hızlı bir uçak yapabilir. ancak her şeyin maliyetlerle sınırlandığı dünyamızda havayolu şirketleri uçakların hızından çok ne kadar yolcu taşıyabildiklerine bakıyor.
  
  insanoğlu bundan 38 yıl önce atlas okyanusu’nu sesten iki kat hızlı aşabilen bir yolcu uçağına sahipti. bugün sahip değil.
  detayları geride bırakıp olaya en salt haliyle bakıldığı zaman karşımıza çıkan manzara bu.
• kendi nezdimde en karizmatik uçak. yıllar sonra tekrar gökyüzünde görebilsek kendisini keşke^*
• http://www.youtube.com/watch?v=uu21rm9ahky
• ucustan sonra her yolcusuna "presented to kakam geldi who flew supersonically on concorde on xxx from xxx" seklinde sertifika yollayan ve 98 yilina ait birtanesi de şahsımda olan,son ucusunu 2003 yilinda yapmis,son derece rahatsiz ve basik bir kabine sahip ucakti.
• zamanında air france'ın üzerine pepsi reklamı aldığı süpersonik jet.
  
  http://flightclub.jalopnik.com/…epsi-liv-1709488664
• çocukluk hayalim, büyülü uçak. bilmezdim tabi işin teknik detaylarını, maliyetini, ekolojik değerlerini şusunu busunu; origami misali kağıttan uçaklar gibiydi benim için. bununla uçmak en büyük hayalimdi; olmadı. gün geldi, paris'te musée de l'air et de l'espace'da içini gezmek nasip oldu. buna da şükür.