• 1961 anayasanın efsanevi demokratik niteliğini derhal törpüleyen ve 1982 anayası ile tasfiye edilen bir kurumdu. buradaki seçkinci yapılanma meclis'e yani dolayısıyla halka güvenilmediğinin bir göstergesidir.
    zira meclisin aldığı kararlar senato onaylamadan yürürlüğe girmiyordu. mbk üyeleri emekli paşalar filan doğal üye kabul ediliyordu. ayrıca seçim kriterleri mebuslardasn farklı olduğu için "sıradan insanlar" buraya giremiyordu.
  • meclisin aldığı kararları ve çıkardığı yasaları denetleyen bir nevi üst kurul.
  • baskanligini su kisiler yapmistir:

    suat hayri urguplu (28.10.1961 - 6.11.1963)
    enver aka (6.11.1963 - 2.12.1965)
    i. sevki atasagun (2.12.1965 - 19.11.1970)
    tekin ariburun (19.11.1970 - 14.6.1977)
    sırrı atalay (16.6.1977 - 6.11.1979)
    i. sabri çağlayangil (6.11.1979 - 12.9.1980)

    http://www.tbmm.gov.tr/biyog/cumsenbs.htm
  • 28 yıl sonra 'köksal toptan'ın türkiye gündemine yeniden soktuğu oluşum. "ingiltere örneğinde olduğu gibi lordlar kamarası var. ben çift kamaralı sistemi tartışalım diye söylüyorum. belki böylece anayasa mahkemesi üzerindeki yükü de azaltabiliriz. bunu siyaset tartışsın. senato sistemi başarıyla yürüyebilir. biz de de olmasında yarar var diye düşünüyorum. bu benim kişisel fikrim" cümlelerini kurmuştur. anayasa mahkemesi'ni by-pass etmenin bir yoludur zannımca...
  • 1961-1980 arasında açık olan, 150 üyesini halkın seçtiği, 15 üyesini cumhurbaşkanı'nın atadığı meclis. çoğunluğu halkın seçtiği temsilcilerden oluştuğu için burayı seçkinci olarak addetmek pek doğru değil.

    şu da var, cumhuriyet senatosu'na üye olabilmek için üniversite mezunu olmak gerekiyordu. ki o yıllarda yüksek okulda okuma oranı düşünüldüğünde senatoya neden "okumuşlar meclisi" dedikleri de anlaşılıyor.

    başkanları için:
    http://www.tbmm.gov.tr/biyog/cumsenbs.htm
  • http://www.tbmm.gov.tr/tbmm_album/cilt4/index.html
  • aslında halkın seçebildiği ve tabiri caizse ipini koparanın girebildiği meclisin dingo'nun ahırı olmasını engelleyip durumu eğitimli ve devlet işinden anlayan tecrübeli bir kesimin varlığıyla bir nebze dengeleyerek adam gibi kanun tartışıp çıkarılmasını sağlaması açısından faydalı olacak kurum(du). ama tabi türkiye'de uygulanmış örneği bu kadar düzgün değil. aksine ne kadar elitist, statükocu, ordu mensubu vs. varsa doluşması ve ülkeyi bürokrasinin anavatanı haline çevirmesi yönüyle de epey saçma hale geldi. tabi düzeltecek yerde ''gapatın la şunu'' zihniyeti bir kez daha işledi ve belki de türkiye'nin bir sürü sorununu çözecek, adil ve kuvvetler dengesine dayalı bir sistem daha tarihin tozlu sayfalarında unutulup gitti.

    bugün dünyaya baktığımızda birçok gelişmiş ve demokratik devlet senato - meclis ikili dengesi üzerine parlementer sistemini kurmuştur. kurmayan ülkelerin büyük çoğunun afrika ve ortadoğu ülkeleri olması da şaşırtıcı bir tesadüf değildir.
  • 12 eylül rejiminin elimizden aldıklarından. otuz dört yıl sonra yokluğu bir demokrasi sorunu olarak önümüzde durmaktadır.

    #41897523

    #18405399
  • yokluğunu gidermenin yolunun aslında kolay olduğu senato. %1-3 civarında seçim barajı ile görece aşılabilir.

    baraj bu seviyeye inince zaten akp'den en az bir 35-40 vekil eksileceği için herşey büyük oranda rayına oturur.

    ha kurulacaksa 100 sandalyeli ve 0 barajlı olarak kurulsun. %34 oy alan %66 ile temsil edilmesin.
  • cumhuriyet senatosunun önemi üniversite mezunlarından oluşması değil, seçilen senatörlerin parti/ siyasi lider bağı olmamasıdır. yani bağımsız olmasıdır.

    genel oyla, barajsız bir şekilde seçilen senatör halkın iradesinin doğrudan yönetime katılımını ve halkın yönetimde denetimini sağlamaktaydı.

    işte bu yüzdendir ki 12 eylül 1980 darbesi, cumhuriyet senatosu'nu ortadan kaldırmıştır.

    şu an denetim yoktur. her şey tek kişinin iki dudağı arasındadır.

    şüphesiz, halk oyuyla seçilmiş bağımsız senatörler meclisi denetleseydi, daha demokratik olacaktı.

    anayasa mahkemesi, meclisi denetlemek için daha az devreye girmiş olacaktı.

    ama nedense geldiğimiz noktada bu -yani cumhuriyet senatosunun önemi- hep es geçiliyor. işte bunu anlamıyorum.

    (bkz: cumhuriyet senatosu yeniden kurulsun/#48572774)
hesabın var mı? giriş yap