deliler

• "atın iyisine doru, erin yiğidine deli derler" sözünün kanıtı gibi yaşayan osmanlı ordusu askerî sınıfı ve bu sınıfa bağlı neferlerin adı..
  
  sınır boyunda görev yaparlar ve bu günün komandosuna yakın bir harekat anlayışları vardır.. baskın, korkutma, yıldırma, bezdirme harekatını benimsemişlerdir.. hafif ve hızlı süvarilerdir.. zırh kullanmayı onursuzluk sayar ve asla kuşanmazlar.. saldırdıklarında o kadar ani ve kesin ve keskin ve kendinden emin olur ki bu, düşman askerî unsurları, üzerlerine çöken gölgenin ne olduğunu anlayamaz çoğu zaman..
  
  bir sancak taşırlar ve tüm deliler o sancağın altında birleşir.. taşıdıkları sancağın üstündeki 3 kelimelik ifade bu efsanevî adamları anlatmaya yeter aslında:
  
  "yazılan gelir başa"
  
  haklarında atıp tutmak ben gibi bir sarsak acize ağır gelse de onları ne kadar sevdiğimi anlatmam mümkün değil.. kuşandıkları vahşi hayvan postları ve sırtlarına taktıkları büyük kara kanatlar ile muazzam görünümlü hayal süvarileridir deliler.. ve "deli" diye anılmalarına rağmen, imparatorluk ordusundaki en sadık, en sessiz ve "görev adamı" sınıftır.. seçme askerlerdir.. "deli" olabilmek için kendilerini kanıtlamaları gerekir pek çok şekilde.. her yiğidin dayanamayacağı bir hayattır onlarınki.. belki de bu seçkinlikleri sebebiyle hiç isyana kalkışmamış ve disiplin sorunu yaşamamış yegane askerler bunlardır.. o yüzden rumelindeki beyler, paşalar bu sadık ve güvenilir birlikleri muhafız olarak kullanmışlardır..
  
  delilerin bu çok yönlülüğü, düzensiz savaşa olan yatkınlıkları, sadakat ve hayat anlayışları, cefakeş ve kanaatkar duruşları ile onları zaferden zafere taşıyan temiz ve bilumum yüklerden bağımsız dimağları yıllardan beri önümde aydınlık bir yol gibi uzanmaktadır..
  
  nur içinde yatsınlar.. haklarını helal etsinler bu kemter kardeşlerine..
• diyorlar ki bazen gozlerinde
  deliler dolusmus bakiyor birer birer
  delilerden sen anlarsin, konus onlarla
  nasil muhtacim buna
  
  diyorsun ki bazen geceler boyu
  sayiklarmisim olanlari birer birer
  duslerden sen anlarsin konus onlarla
  nasil muhtacim buna
  
  bir gece ansizin gel yine
  elinde mor ciceklerle
  tazelikle gel yine
  binbir guzel hikayeyle
• osmanlı'nın bu en ilginç birliği hakkındaki en bomba efsane şudur; viyana kuşatması sırasında, hatları yararak avrupa içlerine giren deliler birliği, yarma operasyonu abartıp almanya'ya kadar ulaşırlar...
  
  genellikle çift taraflı balta kullandıkları bilinmektedir..
• türkler, boşnaklar, hırvatlar, ve diğer slav halklarından oluşturulan osmanlı birlikleri. rumeli beylerbeyi ve serhat beylerinin maiyet askerleri arasında yer alırlar. en tehlikeli görevlere korkusuzca atılmaları yüzünden bu ismi aldılar. korkutucu bir görünümleri vardı. silah olarak eğri pala, kalkan, mızrak ve bozdoğan taşıyan deliler, başlarına pars ya da benekli sırtlan derisinden yapılmış bir başlık giyerlerdi. kalkanlarını da yine kuş tüyleriyle süsleyen delilerin giysileri aslan, kaplan ve tilki postundan, şalvarları da ayı ya da kurt derisindendi. ayaklarına ise "serhatlik" denen sivri burunlu mahmuzlu bir çizme giyerlerdi.
  sonradan giysilerinde değişiklik yapıldı, 17.yy'dan itibaren başlarına bir arşın uzunluğunda siyah kuzu derisinden üstü sarıklı bir kalpak giymeye başladılar.
  gözünü budaktan sakınmayan yürekli ve korkusuz kişiler oldukları için efsanevi bir ünleri vardır.
  ayrıca:
  (bkz: delibaşı)
• bilenlerin anında gülümseyeceği, bilinçaltımızda kalan repliklerden:
  
  metin akpınar deliler haber bültenini sunmaktadır.
  
  rıtşım amal ış alna en iy igided en şumşunok. (şaşırır)
  (ağır ağır) rıtşım amal ış alna en iy igided en şumşunok
  (ağır başlar hızlı bitirir) rıtşım amal ış alna en iy igided en şumşunok.
  -birdenbire ibranice öğrendim...
  -galiba ibranice haberleri dinlediniz...
  -ters tutmuşum...(düzeltir)
  -ibraniceyi unuttum...
  -ibranice haberler dinlemediniz...
• osmanli ordusunun seçkin bir birimi.
• devekusu kabarenin en eğlenceli oyunlarından biri,oyun bir akıl hastanesinde geçmektedir(bkz: hayret)sonlara doğru ordakiler mi daha deli yoksa dışardakiler mi gibi bir sorgulama ve ironik bir takım mesajlar çıkar,güzeldir,seyredilmelidir
• salih demirbilek tarafından hazırlanmış olan; "türk kültüründe 'deliler' ve bunların dede korkut oğuznâmelerine yansıması" başlıklı kısacık çalışma, kendileriyle ilgili en ufak bilgi kırıntısına bile aç olanlara derman olacak cinsten..
  
  meraklısı için link aşağıda:
  
  https://dergipark.org.tr/…dekorkut/issue/4543/62472
  ___
  edit: dergi park linki değişmiş, güncellendi...
• insanın aklına 3 şeyi getiren kelimedir. birincisi şu bildiğimiz yeni türkü şarkısıdır. ikincisi de yine herkesin sokakta, televizyonda, yeşil sahalarda, mecliste hatta kendinde görebileceği türden olanlarıdır. üçüncüsü de osmanlı ordusunda kullanılan bir birliktir ki en tadından yenmez olanı da budur.
  
  ne olduğunu tam olarak anlamak için öncelikle osmanlı ordu yapılanmasını bilmek gerekir. osmanlı ordusunda görev yapacak olan askerler battal gazi filmlerinde de gördüğümüz üzere daha mini mini bebeyken eğitilmeye başlanırdı ve bu eğitimler bir hayli zorluydu. içlerinde bu işe yatkın olmayanları ayıklanır ve yeteneğine göre devletin başka kademelerinde görevlendirirlerdi.
  
  biraz kabiliyetli olanlar yaya birliklerini oluşturur ve bunlar daha çok fethedilen yerin düşmesine yakın savaşa müdahil olurlardı.
  
  kabiliyetli, cesur ve dayanıklı olanlar ise öncü birlikleri oluştururdu ve bunlara serdengeçti adı verilirdi. fetihleri kolaylaştıran ve üç kıtaya yayılmayı sağlayan da bu birliklerin gerçekleştirdiği düşmanı zayıflatıp şaşırtan vur-kaç taktiğidir kannımca. ayrıca stallone'nin rambo serilerinde canlandırdığı askerin osmanlı versiyonudurlar.
  
  gelelim bizim delilere; efendim bunlar çocuk yaşta bu işe gönül veren ancak ağır eğitimleri sırasında(sabahtan akşama kadar bileklerinde iki buçuk kiloluk bileziklerle ıslak mermere avuç içiyle vurmak ''basit'' bir örnek olarak verilebilir) kendilerine ve akıllarına hakim olamayıp delirenlerdir. büyük savaşlarda serdengeçtilerin ilk görevleri sona erip iki ordu karşı karşıya geldiğinde bunlar düşmanın üzerine salınıverirmiş. bu çılgınlar karşıdaki askerleri şaşırtıp çil yavrusu gibi dağıtınca yani ordu düzeni bozulunca bizim rambolar devreye girer taş üstünde taş, omuz üstünde baş bırakmazlarmış. en son düzenli ordu olaya katılıp hilal taktiğiyle düşman yok edilirmiş.
  
  hatta bunlar hakkında şöyle rivayetler de vardır;
  
  ele geçirilmek istenen yer dönemin büyük yerleşim yerlerine nazaran daha küçük bir yer ise; mesela sınır komşusunun sınıra yakın kasabalarından biri, bu deliler üstlerine sadece zırh veya post geçirilip geri kalanı anadan üryan vaziyette bir ellerine gürz bir ellerine de kılıç verilerek alınacak yerin sokaklarına salınırlarmış. e tabi sokakta böyle bir şeyi gören halk evlerine çekilir kapısını penceresini kapatırmış. osmanlı birlikleri de sivil halka zarar vermeden o gelir o yeri ele geçirirmiş.
  
  ha derseniz, lan sokakta baldırı çıplak iki metrelik bir yaratık görüyorlar daha nasıl zarar görmeyecek o halk? evet haklısınız.
  
  düzenleme: ''baş üstünde baş'' uyarısı için schlingel'e teşekkürler.
• zeki alasya-metin akpnar ikilisinin en eglenceli^* kabarelerinden biridir. icindeki her bolum tek basina hatirlanasidir.
  
  bir apartmanin yonetim kurulu toplantisini ve bu toplantiya katilan zeki alasya^*, metin akpinar^*, nevra serezli^*, sema yunak ve adini hatirlamadigim digerleri arasindaki dalavereleri anlatan bolumde, metin akpinar'in 4 ayri firmayla anlasarak apartman duvarina yazdirdigi "celik tabanli radyal rulo tuvalet kagitlari bu kapagin altinda iyi bankadir^*" cumlesi oldurucudur.
  
  bir baska bolum de, boncuklu deli ibrahim'in butun suclamalari gunumuzden ornekler vererek savusturdugu "bir konu bir konuk" programi idi. program boyunca ozal'a ve dalan'a inceden laflar da sokulmustur.
  
  zeki alasya'nin vucuduna yapisan transparan beyaz tulumumsu bir sey giyip dusunen adam'i canlandirdigi bolumde ise olabildigince ekrana bakmamaya calisilirdi, keza buna pek gerek kalmadan o bolum daha cok sarkiyla gecti. metin akpinar'in bir deliyi canlandirdigi ve dusunen adamin akillilari savunmasini orneklerle curuterek deliligi savundugu bu atismanin sonunda zeki alasya sarkisina;
  
  akildan mantiktan guzellikten yana
  degilse akil, yasasin delilik
  insandan insandan insandan yana
  degilse akil, yasasin delilik
  
  seklinde devam etmis, etraflarini sarmis delilerden olusmus olan korodan;
  
  braavooo braavooo
  simdi lafi cuk oturttun aferin
  
  seklinde destek cevabi almistir.
  
  delilerin, akillilar televizyonunu isgal ettikleri ve kendi yayinlarini yaptiklari bolumde ise en cok akilda kalan nevra serezli'nin sundugu spor haberleridir. "cimler alagarson kesilmisti, hakemler siyah ustu beyaz kiyafetleriyle cok hostular, ay seyirciler cok sekerdiler, mac boyunca 'fincani tastan oyarlar' gibi manali tezahuratlar yaptilar, hoj bi mac oldu" seklinde yaptigi sunumun sonunda sorulan macin kac kac bittigi sorusuna ise "bilmem, ama aksam futbolcularla bulusuyorum, sorarim" seklinde cevap vermis, programa son noktayi koymustur.