• değildir.

    determinizm "her şey olacağına varır"dan ziyade "her şeyin bir neden sonuç ilişkisi içerisinde olduğu"nu savunur. bu da teorik olarak, tüm olasılıkları hesaplayabilen devasa zeki bir süper bilgisayar tasarlanabilseydi olacak her şeyi tahmin edebileceğini gösterir.

    bu yüzden determinizm sadece özgür iradenin olamayacağını, verdiğimiz kararların hepsinin aslında trilyonlarca olayın bağlantılı bir sonucu olduğunu savunur.

    zeka ise bir çok farklı tanımlaması olsa da çok kabaca "insanların düşünme, değerlendirme ve üretkenlik yetilerinin seviyesi" olarak tanımlanabilir. insanların zekaları birbirinden farklı olabilir ve bu durum o insanların kararlarını etkileyen bir kriterdir. zeka da genetik artı çevresel oluşan bir olgudur ve iki değişken de diğer her şey gibi belli sebep sonuç zincirlerine bağlıdır. yani zeka seviyesi de bir nedensellik içindedir fakat bu zekanın değerini sıfırlamaz. aksine insanların zekası da geleceği belirleyen nedenler içerisinde önemli bir kriterdir.

    eğer o devasa bilgisayar gerçek olsaydı, 1 saniye sonrayı değerlendirirken insanların zekasını da önemli bir kriter olarak almak zorunda kalırdı; çünkü insanların kararlarını etkileyen etmenlerden en önemlisi zekadır.

    kısacası zekanın değeri sıfır diyemeyiz; fakat aklın vereceği kararlar öngörülebilir diyebiliriz ve bu yüzden özgür iradeden bahsetmek biraz sıkıntılıdır.
hesabın var mı? giriş yap