• bilgisayarda olmayan bir rengi 2 veya daha fazla pixeli yanyana getirerek yaratmaya calismak. az renk kullanmak zorunda kaldigimiz ekran modlarinda kacinilmaz bir durum. commodore 64 ve amiga'da elle dithering yapilir tek tek pixeller konurdu dpaint'te...
  • tonlama... renk geçişlerde, birbirine çok yakın renkler kullanılarak, daha yumuşak geçişler elde edilmesinini sağlar. renk geçişlerinin “yapıştırılmış” gibi sırıtmaması için gereklidir, sağlam bi görüntü için gereklidir.
  • dijital analog çeviricilerde* lsb üzerinde random değişiklikler yaparak sinyalin üzerine bir miktar gürültü eklemek. çeviri esnasında oluşan yetersiz bit derinliğinden ötürü gelen distorsiyonları örten ve ironik olarak sinyal/gürültü oranını yükselten işlem
  • dijital ses tekniğinde örnekleme derinliğini veren bit sayısı arttıkça "dynamic range" de artıyor. 16 bit'te 98 db olan sinyal/gürültü oranı 20 bitte 122db, 24 bitte 146 db oluyor. bu durumda kayıtlarımızı maksimum bit sayısında yapmak daha faydalı. fakat son kayıt sistemimiz 24 bit kaydı desteklemiyor ise (normal dat veya cd) bu bit sayısını 16 ya düşürmemiz gerekir. bunu yapmanın en kolay yolu en üstteki (most significant) 8 biti basitçe atmaktır. yalnız bu durumda +/- bilgisi de gittiğinden, ses dalgasının pozitif yarımında satürasyon (clipping), negatif yarımında da seviye farkı oluşturur. bunun için en alttaki (least significant) 8 bit atılmalıdır. bu işlem şöyle gerçekleştirilir: diyelim ki giriş sinyalimiz 24 bit ve 16 bite indirgemek istiyoruz. 8 bitlik pseudo-random bir sinyal jeneratörünün çıkış sinyali giriş sinyalimizle "toplanır". burada toplama her bir sample'ın matematiksel değerlerinin toplamasıdır. mix değil. böylece sinyale bir noise eklenmiş olur. daha sonra bir "round-off" filtresiyle 0 - 7'nci bitler atılır. böylece sinyalin alt 8 biti dümdüz atılmış olmaz.

    sese gürültü katmak hiç hoş birşey değil ama bunun bize getirdiği daha avantaj daha önemli. quantizasyon, yüksek seviyelerde (most significant bits) gürültü olarak duyulur ama alçak seviyelerde giriş sinyaliyle farklılığı çok daha fazla olduğundan "distortion"a neden olur. bu "distortion"ı sinyale gürültü katarak azaltıyoruz. sonuçta yapılan işlem, istemediğimiz bir şeyden kurtulmak için daha az istemediğimiz bir şeyi yerine koymak gibi bir şey.
    "dithering" değişik algoritmalarla yapılıyor. en bilinenleri, rectangular p.d.f., triangular p.d.f., ve gaussian p.d.f. (p.d.f. probability distribution fonction). bunların piyasaya çıkışları değişik firmaların geliştirdikleri algoritmalarla oluyor. sony'nin sbm (super bit mapping), sonic solutions'un tbm (turbo bit mapping) ve apogee'nin uv22 algoritmaları var.

    (kaynak: sorgun akkor)

    edit:

    s renovation'dan sizlere kıyak:

    dynamic range => dinamik aralık
    most significant => en belirgin (tam karşılığı bu; emin olunan en hassas yuvarlama demek oluyor mesela 2.57'de sağdan en belirgin rakam 7 oluyor.)
    saturation => doyum
    clipping => kesilmiş, kırpılmış karşılar; şöyle ki dijitalde sinyal dc sinyaller ile belirtiliyor. bu da sinyalin tepelerinin kesilmesi gibi yorumlanabilir.
    least significant => en az belirgin
    random => rastgele
    sample => örnek
    noise => gürültü (tam karşılar)
    round-off => [off'la kastedilene doğru] yuvarlama; dijitalde sinyaller belirli aralıklar olarak örneklendiği için aradaki değerler yönteme göre alttaki veya üsttekine falan yuvarlanır.
    distortion => bozulma, bozulum
    rectangular => dikdörtgensel
    triangular => üçgensel
    gaussian =>gausyan
    probability density function => olasılık yoğunluk fonksiyonu (tam karşılık)
    mapping => haritalandırma
  • error diffusion diye adlandırılan yayılımın karmaşık bir algoritma ile hesaplandığını sanırdım fakat gayet basitmiş:

    https://www.youtube.com/watch?v=0l2n8tg2fwi
  • python ve opencv kullanarak dithering algoritmasının çalışması ve ne olduğu koduyla birlikte burada paylaşılmış.
    https://jn7.net/…berg-dithering-islemi-algoritmasi/
  • manipülatif olma * , yönlendirme anlamında ingilizce bir sözcük.
  • quantization işlemi esnasında ortaya çıkan hataların bilerek ve isteyerek hedef veri seti içerisine serpiştirilmesine denir. ortaya çıkan yeni veri setinde istenmeyen karakteristiklerin örn. istenmeyen bir frekans aralığı gibi ön plana çıkmasını engellemek için kullanılır.
  • astrofotoğrafide karelerdeki gürültüyü yok etmenin en güzel yoludur. dithering yapıldığı sürece dark frame kullanımı gerekmez ve dark framelerin yapabileceğinden çok daha iyi bir şekilde gürültüyü temizler.

    dithering şöyle yapılır, belirli bir aralıkla ışık kareleri 2-3 yıldız boyutunda rastgele bir yöne kaydırarak yapılır. en sağlıklısı her karede yapmaktır. ama tembellik düzeyine ve toplam kare miktarına göre 2-3 karede bir de yapılabilir. 20 kare istifleyecekseniz her karede yapın, 50 kare istifleyecekseniz 2 karede bir kurtarır. 100 üzeri kare istifleyecekseniz 3-4 karede bir de yapabilirsiniz. ama tavsiyem bir kere bu eziyete başvurduysanız, hakkını verin ve her karede yapın, takip sisteminiz yoksa da yapın, gürültü karede yürümesin. uzun süre bir çekim düşünüyorsanız kesinlikle göze almanızı tavsiye ederim.

    dithering yapılırken dikkat edilmesi gereken şey, ditheringin rastgele yönlerde olması ve her bir seferinde 2-3 yıldız boyutunda kaydırılmasıdır. rastgele yönlerde yapmazsanız gürültü yok edilemez, yürüyen gürültüye dönüşür ve kareler daha kötü bir hale gelir. yine 2-3 yıldız boyutunda kaydırma yapılmazsa gürültü kendini yok edemez ve yine yürüyen gürültü oluşturabilir.

    teknik detaylarına gelecek olursak, şöyle ki fotoğraf çekerken sensör üzerinde oluşan gürültünün oluşumu rastgele görünse de bu epey düzenli bir rastgeleliktir ve sensörün belirli kısımlarında belirli gürültüler oluşur. gürültü yaratmaya meyilli olan piksel her karede aynı gürültüyü yaratacaktır. bu kareler istiflendiği zaman bu gürültü de üst üste biner ve son kareye dahil olurlar.

    dithering ise şunu sağlar, kareleri istiflemek için yıldızlar üst üste denk getirildiğinde (alignment), topladığınız veri her karede sensörün farklı yerlerine karşılık gelecektir, bu sayede karedeki sensör kaynaklı gürültüler her karede karenin rastgele yerlerine dağılırlar, birikemezler ve istiflendiği zaman son karede yer almazlar. gürültüyü bulanıklaştırıp yakaladığınız ışığı keskinleştirdiğinizi düşünebilirsiniz. bazı kişiler dithering'in sadece hot/cold/stuck/dead pixeller için kullanılabileceğini sansa da bu yanlıştır, dithering gerçekten aktif bir şekilde gürültüyü azaltmanızı sağlayan bir yöntemdir.

    dithering astrofotoğrafide yapılması gereken en önemli şeylerden birisidir, kesinlikle yapılmalıdır ve sonuçlar arasında çok ciddi fark oluşturur. gürültüyü bulanıklaştırıp karenizi temizlendiğinizi düşünebilirsiniz. sinyal/gürültü oranını çok ciddi arttıran bir tekniktir, gürültü temizlerken kaybedilen veriyi bile postta kurtarabilirsiniz.

    bir astrofotoğrafçı atasözü der ki; dither or die!
    kameranızı veya sensörünüzü aktif bir şekilde soğutmuyorsanız, dithering yapmadan gürültüden kurtulmanız mümkün değildir.
  • dither ne zaman kullanılır?
hesabın var mı? giriş yap