edilgin

• etkin kar$iti, pasif.
• ayrıca ; olayların gidişini etkilemek ve denetlemek için kişinin hiç bir çaba göstermeme durumudur...
• "varlık, bilincin olduğu tarzda kendi kendinin nedeni olamaz. varlık kendi'dir. bunun anlamı, onun ne edilginlik, ne etkinlik olduğudur." jean-paul sartre - l'etre et le neant
  
  "- türkçede neden hep "kırılmış", "bozulmuş", "düşmüş", "okunacak kitap", "bundan korkulmaz" gibi edilgin kullanımlar yerleşmiş? bu özne karışıklığı nereden kaynaklanıyor?" tomris uyar - sesler yüzler sokaklar
  
  ['ilkel bir dil' olmadığı gibi, 'ilkel bir yazı' da yoktur. (...) aynı şekilde, hiçbir 'edilgin yazı' yoktur: konuşma yazıyı etkilediği kadar, yazı da konuşmayı etkilemiştir; eski mektuplar okununca bu durum daha iyi anlaşılmaktadır.] steven roger fischer - dilin tarihi
  
  (bkz: edilgen/@ibisile)
• günümüz insanını yani bizi iyi anlatan bir kelime. bir şeyler yapmak isteriz ama hep daha iyi zamanı yada daha fazla zamanımızın olmasını bekleriz. oyna gelecektete şimdi sahip olduğumuzdan daha fazla zamana sahip olamayacağız. ne yaparsak şimdi yapabiliriz.
• ilk kez az önce karşılaştığım biraz uyduruk bir kelimedir. şöyle ki: kelimenin morfolojisini yaparsak, "et-i-l-gin" olarak türediğini görürüz. yani "et-" fiiline "-i" yardımcı ses, "-l" pasiflik ve meçhullük ifade eden fiilden fiil yapım eki ve son olarak "-gin" fiilden isim yapım eki getirilmiştir.
  
  ancak burada şöyle bir durum var: "-gın, -gin, -gun, -gün, -kın, -kin, -kun, -kün" gibi nispeten ünlü ve ünsüz uyumları da bulunan fiilden kalıcı isim türeten bu ek, esasında sadece "tek heceli fiil köklerine" gelebilir. yani fiil hem tek heceli olacak hem de fiil gövdesi olmayacak. tabi ki istisnaları var ama bu güzel bir kelime olmamış açıkçası. güzel olmamasının nedeni ise "et-" gibi aktif anlamlı bir kelimeyi "-l" ekiyle pasifleştirip buna ek getirmesidir.
  
  örneklere bakacak olursak türkçede bu tarz bir kullanımın olmadığını görürüz: "bay-gın, bil-gin, dal-gın, bas-kın, küs-kün, çoş-kun, seç-kin, üz-gün vs."